Το διαδίκτυο αν και αποτελεί κατά βάση ένα εργαλείο που μπορεί να προσφέρει αμέτρητες δυνατότητες σε όσους το χρησιμοποιούν σωστά και μεθοδικά, δυστυχώς στις μέρες μας έχει και την άσχημη όψη του. Αυτήν που εκμεταλλεύονται κάθε είδους κακοποιοί και απατεώνες για να εκπληρώσουν τους δόλιους και σκοτεινούς σκοπούς τους.
Εκτός από τους ενήλικες, δυστυχώς τα περισσότερα «θύματα» του Διαδικτύου είναι οι έφηβοι και οι νέοι.
Το μείζον ζήτημα έχει να κάνει με το πόσο γνωρίζουν τα παιδιά και οι έφηβοι να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο σωστά και να αποφεύγουν τους πολλούς-δυστυχώς-κινδύνους που κρύβονται πίσω και μέσα σε αυτό. Μερικοί από αυτούς είναι:
– Εθισμός στο διαδίκτυο
Πρόκειται για μία ψυχοπαθολογική ασθένεια του ατόμου, που ούτε το ίδιο αναγνωρίζει και που η διάγνωσή της γίνεται αρκετά δύσκολο. Δημιουργεί πλήθος αρνητικών συνεπειών, όπως η συναισθηματική ανισορροπία, η αδυναμία εκτίμησης των πραγμάτων που αξίζουν στη ζωή, χάσιμο επαφής με τη πραγματικότητα και οικονομική καταστροφή. Τα παιδιά και οι νέοι που βιώνουν εθισμό στο διαδίκτυο, δημιουργούν προβλήματα, εκτός από τον εαυτό τους, και σε όλα τα άτομα στον περίγυρό τους, αφού:
α) Έχουν υπερβολική ενασχόληση με κοινωνικά μέσα δικτύωσης (social media) και συνομιλία με άλλους χρήστες
β)Εμμονή με ιστοσελίδες ερωτικού περιεχομένου
γ)Διάφορες μορφές τζόγου
δ)Ηλεκτρονικές αγορές και υπερκαταναλωτισμός
– Διαδικτυακή παρενόχληση (Cyber bullying)
Η διαδικτυακή παρενόχληση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον εκφοβισμό, την απειλή και γενικά την παρενόχληση παιδιών και εφήβων από συνομήλικους τους όταν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και ειδικότερα τα social media και τα κινητά τους τηλέφωνα.
O εκφοβισμός στα social media είναι ένα φαινόμενο που, δυστυχώς, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και στην χώρα μας μέσα από δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Τέτοιες μορφές παρενόχλησης μπορεί να είναι:
-Επαναλαμβανόμενη αποστολή μηνυμάτων είτε στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, είτε στο κινητό τηλέφωνο
-Παρέμβαση και παρενόχληση οποιασδήποτε διαδικτυακής δραστηριότητας του ατόμου
-Δημιουργία ψεύτικων προφίλ στα social media
-Είσοδος σε προσωπικούς λογαριασμούς social media του ατόμου
-Αποστολή φωτογραφιών ή και αλλού είδους μαγνητοσκοπημένου υλικού του ατόμου σε τρίτους
-Αποστολή προσωπικών πληροφοριών του ατόμου σε τρίτους
-Αποστολή απειλητικών μηνυμάτων σε αλλά άτομα υποκρινόμενοι το άτομο που εκφοβίζεται
-Υποκίνηση τρίτων για διαδικτυακή παρακολούθηση και παρενόχληση του ατόμου
Το διαδίκτυο κρύβει πολλούς κινδύνους, ειδικά για τα ανήλικα παιδιά και τους εφήβους και από την πλευρά τους τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αποδειχθεί αδύναμα να προστατεύσουν τους ανήλικους από κρούσματα παρενόχλησης. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί προκειμένου να εξασφαλίσουν την ασφάλεια του παιδιού τους.
Σχετικές έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο νωρίς πάρουν βοήθεια τα θύματα διαδικτυακής παρενόχλησης, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να προλάβουμε άσχημες καταστάσεις.
Σεξουαλική Παρενόχληση στο διαδίκτυο
Η σεξουαλική παρενόχληση στο διαδίκτυο είναι ένα φαινόμενο, το οποίο έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, και πλέον δεν αφορά μεμονωμένα περιστατικά αλλά μια πραγματικότητα που βιώνουν άνδρες και γυναίκες και ειδικά παιδιά και έφηβοι. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν, ότι ένας στους πέντε ανηλίκους έχουν δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση στο διαδίκτυο.
Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων, άτομα με ψεύτικη ταυτότητα και προφίλ προσεγγίζουν και παρασύρουν παιδιά και έφηβους λέγοντας τους ότι έχουν την ίδια ηλικία και ότι τους ενώνουν κοινά χόμπι και ασχολίες. Επιπλέον, η διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση πολλές φορές οδηγεί και σε πρακτική σεξουαλική παρενόχληση του θύματος.
Είναι πολύ σημαντικό όταν οι γονείς αντιληφθούν ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο στο παιδί τους να συμβουλευθούν κάποιον ειδικό και αυτό συμβαίνει συνήθως όταν το παιδί παρουσιάζει απότομη αλλαγή στη συμπεριφορά του.
Το τελικό συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει κανείς είναι ότι η ασφάλεια στο διαδίκτυο γίνεται όλο και πιο σημαντική, διότι στην σημερινή εποχή τα παιδιά αποκτούν πρόσβαση στο διαδίκτυο από πολύ μικρή ηλικία.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, παρακάτω θα παρουσιάσουμε κάποιους τρόπους με τους οποίους η πλοήγηση στο διαδίκτυο γίνεται ασφαλέστερη:
- Ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής στο σπίτι
Τοποθετώντας τον υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού και θέτοντας συγκεκριμένους κανόνες σχετικά με τη χρήση του, βοηθάτε τα παιδιά σας να παραμείνουν ασφαλή. Να θυμάστε ότι τα παιδιά σας μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο και αλλού, όπως σπίτια φίλων, σε Ίντερνετ καφέ κλπ. Για αυτό, είναι σημαντικό να δημιουργήσετε μαζί έναν κώδικα ασφαλούς συμπεριφοράς που να μπορούν να τον εφαρμόζουν ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε και αν βρίσκονται.
- Θωράκιση του ηλεκτρονικού υπολογιστή
Η γνώση των πιθανών κινδύνων και των μέσων αποφυγής τους αποτελεί βασικό στοιχείο ασφάλειας. Tα μέσα αυτά περιλαμβάνουν χρήσιμα τεχνολογικά εργαλεία καθώς και την κοινή λογική. Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και η κοινή λογική αναπτύσσεται με την ηλικία και την εμπειρία. Καθημερινές ενέργειες, όπως η χρήση συσκευών αποθήκευσης USB, το άνοιγμα συνημμένων αρχείων και το κατέβασμα προγραμμάτων από το διαδίκτυο, μπορεί να εμπεριέχουν κινδύνους. Οι κίνδυνοι αυτοί αφορούν κυρίως τη διάδοση προγραμμάτων κακόβουλου λογισμικού, φτιαγμένων με στόχο να βλάψουν τον υπολογιστή σας ή να υποκλέψουν προσωπικά δεδομένα.
- Καταπολέμηση ανεπιθύμητων μηνυμάτων
Το 80% των ηλεκτρονικών μηνυμάτων που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο είναι ανεπιθύμητα, spam, που μπορούν εύκολα να επηρεάσουν τα παιδιά σας. Η αλόγιστη χρήση και δημοσίευση της ηλεκτρονικής σας διεύθυνσης στο διαδίκτυο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν ειδικά λογισμικά που μπορούν να συλλέξουν αυτόματα διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το διαδίκτυο για τη μαζική αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων.
