Ο νόμος περί όπλων, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ποια είναι όπλα και διευρύνει την έννοια του τι αποτελεί όπλο, συμπεριλαμβάνοντας αντικείμενα που δεν ανήκουν στη τυπική έννοια το όπλου, δηλαδή ενός αντικειμένου που μέσω διαδικασιών πυροδότησης εκτοξεύει σφαίρες με μεγάλη ταχύτητα προκαλώντας τον θάνατο.
Στην έννοια λοιπόν του όπλου κατά τον νόμο ανήκουν, πέρα από τα κλασικά είδη όπως (περίστροφα, πιστόλια, ημι-αυτόματα και αυτόματα όπλα, καραμπίνες, κυνηγετικά και αεροβόλα), όλα τα αντικείμενα που είναι κατάλληλα για επίθεση ή άμυνα. Όπλο λοιπόν κατά το νόμο αποτελεί, οτιδήποτε είναι ικανό να βλάψει το ανθρώπινο σώμα και να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό ή και θάνατο. Ενδεικτικά αναφέρονται ως όπλα τα μαχαίρια κάθε είδους, τα ξίφη, οι λόγχες, τα όπλα με ηλεκτρισμό τύπου taser, τα τόξα, τα σπαθιά, τα ρόπαλα, οι πτυσσόμενοι σουγιάδες, τα γκλομπ, τα ψαροντούφεκα, τα σπρέι πιπεριού κ.α. Τα μαχαίρια που η κατοχή τους δικαιολογείται για εκπαιδευτική χρήση, ψάρεμα, κυνήγι ή οικιακή χρήση δε θεωρούνται όπλα.
Στην απαγόρευση της οπλοκατοχής συμπεριλαμβάνονται, όχι μόνο τα όπλα αλλά και τα αναγκαία εξαρτήματα για τη χρήση αυτών, καθώς και οι εκρηκτικές ύλες και μηχανισμοί όπως είναι αυτονόητο. Απαγορεύονται οι σιγαστήρες, οι ρέπλικες που μπορούν να μετατραπούν σε πραγματικά όπλα με βλητική ικανότητα, οι διόπτρες σκόπευσης, οι χειροβομβίδες, τα φυσίγγια όπλων και οποιοδήποτε ουσιώδες μέρος όπλου ή ανταλλακτικό αυτού. Όσα εξαρτήματα όπλων δεν είναι απαραίτητα για τη λειτουργία τους δεν αποτελούν όπλα όπως για παράδειγμα ο αορτήρας μιας καραμπίνας. Μόνο για ειδικούς σκοπούς επιτρέπεται η εισαγωγή όπλων και για ειδικούς τύπους όπλων και μετά από άδεια από την αρμόδια αρχή. Τέτοια όπλα που υπό αυστηρές προϋποθέσεις επιτρέπονται είναι για παράδειγμα το όπλο που χρησιμοποιεί ο αφέτης σε αγώνες για να δώσει το παράγγελμα της εκκίνησης στους αθλητές, το ξίφος του αθλητή ξιφομαχίας, τα ειδικά όπλα που διώχνουν τα πτηνά από τα αεροδρόμια για την ομαλή προσγείωση και απογείωση των αεροπλάνων, το περίστροφο που ρίχνει φωτοβολίδες για σήμα sos κ.α. Απαγορεύεται επίσης και η εξαγωγή των όπλων.
Η εμπορία πολεμικών όπλων απαγορεύεται αυστηρά, περίστροφα και πιστόλια πωλούνται κατόπιν ειδικής άδειας και σε πρόσωπα τα οποία είτε υπηρετούν σε θέσεις που επιτρέπεται η οπλοφορία π.χ αστυνομικοί ή διατρέχουν διαπιστωμένα σοβαρή απειλή, όπως για παράδειγμα ιδιοκτήτες κοσμηματοπωλείων που έχουν δεχτεί επανειλημμένα ληστείες. Οι άδειες οπλοφορίας αυτές δίνονται με φειδώ και μετά από πολύ αυστηρό έλεγχο αυτών των ατόμων. Απαραίτητη βέβαια για τη χορήγηση τους, είναι η γνώμη του αρμόδιου Εισαγγελέα. Ελεύθερα πωλούνται τα αεροβόλα σε άτομα άνω των 18 ετών και τα κυνηγετικά όπλα σε όσους έχουν κυνηγετική άδεια. Παράνομη είναι κατά γενικό κανόνα η κατοχή των όπλων, εκτός αν ο κάτοχος κατέχει ειδική άδεια από την οικεία αστυνομική αρχή. Το ελάχιστο ηλικιακό όριο απόκτησης ψαροντούφεκου είναι τα 16 και αεροβόλου τα 18 έτη. Το πρόσωπο που νόμιμα κατέχει ένα όπλο πρέπει να το φυλά σε ασφαλές και μη ευκόλως προσιτό μέρος, να έχει χωριστά τα πυρομαχικά από το όπλο, να το έχει πάντα άδειο, αποσυναρμολογημένο και να μη το παραχωρεί σε τρίτους. Επιπρόσθετα, όποιος βρει όπλο οφείλει να το παραδώσει άμεσα στη κοντινότερη αστυνομική αρχή. Ο κάτοχος κυνηγετικού όπλου υποχρεούται να έχει σχετική άδεια από την αστυνομία και να έχει προβεί σε ιατρικό έλεγχο τόσο σωματικό όσο και ψυχολογικό.
Δεν επιτρέπονται οι άσκοποι πυροβολισμοί και αποτελούν αυτοτελές έγκλημα. Η παράνομη οπλοφορία, οπλοκατοχή και η οπλοχρησία είναι πλημμελήματα (που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης το ανώτερο μέχρι 5 έτη) αυτοτελή και ανεξάρτητα από το έγκλημα που πραγματοποιήθηκε μέσω αυτών πχ απόπειρα ανθρωποκτονίας, ανθρωποκτονία, ληστεία, βαριά σωματική βλάβη κ.α και τιμωρούνται παράλληλα με αυτό. Δηλαδή στο κατηγορητήριο μιας ληστείας, πέρα από το άρθρο 380 του Ποινικού Κώδικα περί ληστείας θα υπάρχει και η παράνομη οπλοφορία, οπλοκατοχή και οπλοχρησία.
Τέλος, υπάρχει και διακεκριμένη- κακουργηματική εκδοχή οπλοφορίας, οπλοχρησίας και οπλοκατοχής που τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 20 έτη. Αυτή η έκφανση του εγκλήματος, έχει να κάνει κυρίως με οργανωμένα κυκλώματα εμπορίας, εισαγωγής, κατοχής όπλων σε τρίτους με σκοπό τη διάπραξη κακουργήματος ή εξοπλίζει με αυτά ομάδες και οργανώσεις προσώπων. Με κάθειρξη επίσης και όχι απλά φυλάκιση τιμωρείται και όποιος δέχεται ή αποκρύπτει τα όπλα αυτά που συνήθως αποτελούν όπλα στρατιωτικού τύπου.
Καμούζης Κωνσταντίνος-Δικηγόρος