Ογδόντα χρόνια μετά την επανίδρυσή του, το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης, τιμά με εκδήλωσή του, τα χρόνια προσφοράς του στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης, το ρόλο που διετέλεσε μέσα σε δύσκολες συνθήκες που «χαράχτηκαν» στην ιστορία της Ελλάδας, αλλά και τις στιγμές που γιγαντώθηκε και έφτασε στο σήμερα με δράσεις προσφοράς που αγκαλιάζουν όλη τη χώρα.
Το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1943 -εν μέσω κατοχής- όταν ο τότε δήμαρχος της Θεσσαλονίκης απευθύνθηκε σε Θεσσαλονικείς, για να λειτουργήσουν και να επαναλειτουργήσουν τις προϋπάρχουσες προσκοπικές ομάδες της πόλης, με σκοπό να προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στον δοκιμαζόμενο λαό της Θεσσαλονίκης.
«Πρόκειται για μία από τις ιστορικότερες κοιτίδες προσκοπισμού της πόλης της Θεσσαλονίκης, στη γειτονιά, την πόλη, την κοινωνία και τη νεολαία της, με τις απαρχές της μακρόχρονης ιστορίας του να έχουν ρίζες στο μακρινό 1943», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Αρχηγός του 4ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης, Αντώνης Νικολαϊδης.
Όπως εξιστορεί, «εν μέσω κατοχής, ο διορισμένος από τους κατακτητές δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γεώργιος Σερεμέτης απευθύνθηκε σε έξι Θεσσαλονικείς για να λειτουργήσουν νέες ή να επαναλειτουργήσουν τις προϋπάρχουσες προσκοπικές ομάδες της πόλης, οι οποίες σταμάτησαν τη λειτουργία τους μετά την αναγκαστική συγχώνευση του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων με την ΕΟΝ από τον δικτάτορα Μεταξά κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένας από αυτούς τους έξι Θεσσαλονικείς ήταν και ο Ιορδάνης Σουκιούρογλου, καθηγητής αγγλικών από την Ανατολική Θεσσαλονίκη, ο οποίος ανέλαβε να επανιδρύσει την 4η Ομάδα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης. Παρά τις δυσμενείς έως απαγορευτικές, για ένα τέτοιο εγχείρημα, εν καιρώ κατοχής, συνθήκες, η 4η Ομάδα πραγματοποίησε μυστικές συγκεντρώσεις με απόλυτη τυπικότητα, αρχικά σε διαφορά σπίτια, πιο συχνά στο υπόγειο της οικίας του Ιορδάνη Σουκιούρογλου, μιας έπαυλης στη συμβολή των οδών Αλεξανδρείας και 25ης Μαρτίου, στο Ντεπώ. Οι ναυτοπρόσκοποι προσέρχονταν στις δράσεις με τη διακριτική προσκοπική μαντήλα, αντί της στολής, για να μη κινήσουν υποψίες. Λίγο μετά την επαναλειτουργία της Ομάδας, τα ενήλικα στελέχη της δέχτηκαν απειλητική επιστολή, με την οποία ζητήθηκε η αναστολή της λειτουργίας της. Όμως σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για την πατρίδα συνέχισαν τη δράση τους, οργγανώνοντας συσσίτια, εράνους και συλλογή ρούχων για τους κατοίκους του Χορτιάτη. Πραγματοποιούσαν μυστικές εξορμήσεις και ιχνηλασίες στην περιοχή του Εύοσμου, στήριζαν ανεφοδιάζοντας αντάρτικες ομάδες, που δρούσαν στα βουνά της Θεσσαλονίκης. Εμπειρίες και καταστάσεις, που τα παιδιά συνήθιζαν να διαβάζουν στα comics του Μικρού Ήρωα και τις περιπέτειες του Γιώργου Θαλάσση και των φίλων του είχαν γίνει καθημερινότητα για τους 10 με 12 μικρούς Ναυτοπροσκόπους της 4ης Ομάδας», θα πει ο κ. Νικολαϊδης.
Η είδηση της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο 1944 μπορεί για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της να σήμαινε ανακούφιση και χαρά, αλλά για τους ναυτοπροσκόπους της 4ης σήμαινε ώρα για περισσότερη δουλειά.
«Ο πόλεμος άφησε μια Θεσσαλονίκη κατεστραμμένη. Η 4η Ομάδα αναλαμβάνει δράση! Διοργανώνει ξανά συσσίτια και εράνους για την ανακούφιση των αναγκών του δοκιμαζόμενου λαού της πόλης, πραγματοποιεί δενδροφυτεύσεις για την αναγέννηση των δασών της πόλης και φυσικά, συνεχίζει να κάνει αυτό, που ξέρει να κάνει καλύτερα, διεξάγει προσκοπικό πρόγραμμα για τους νέους, που εντάσσονται σε αυτήν» αναφέρει ο κ. Νικολαϊδης.
Οι Ναυτοπρόσκοποι της 4ης Ομάδας έκαναν την πρώτη τους επίσημη εμφάνιση στην πρώτη παρέλαση της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, όπου, απέσπασαν διθυραμβικά σχόλια και επευφημίες. Η δημόσια αναγνώριση σε συνδυασμό με την πλούσια δράση, τόσο κατά τη διάρκεια της κατοχής, όσο και μετά, είχαν ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι νέοι, ακόμα και μικρότερης ηλικίας, να θέλουν να γνωρίσουν τον προσκοπισμό μέσω της 4ης Ομάδας Ναυτοπροσκόπων.
Έτσι, ιδρύθηκε 4η Αγέλη Λυκόπουλων και το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης ήταν πλεον γεγονός. Το υπόγειο της οικίας Σουκιούρογλου δε μπορούσε πλέον να εξυπηρετήσει τις συγκεντρώσεις της «Αγέλης» και της «Ομάδας» και έτσι το 4ο Σύστημα απέκτησε την πρώτη του εστία, μετακομίζοντας σε μια ισόγεια κατοικία στη συμβολή των οδών Θάλητος και Γραβιάς, παραμένοντας στη γειτονιά του Ντεπώ. Έμεινε εκεί μέχρι το 1961, όταν και μεταφέρθηκε, με τα υπόλοιπα Ναυτοπροσκοπικά Συστήματα της πόλης, στον Λευκό Πύργο και συγκεκριμένα στον δεύτερο όροφο.
«Εκείνη την περίοδο το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων, γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της ιστορίας του. Η αξιοζήλευτη θέση του, η διεκπεραίωση χρόνιων και μεθοδικών προσπαθειών απέφερε καρπούς και εγκωμιάστηκε ακόμα και από διεθνή προσκοπικά έντυπα. Με εξαιρετικά υψηλή αριθμητική δύναμη προχώρησε σε μια πανελλήνια πρωτοπορία, δεχόμενο και νεαρές γυναίκες στην Κοινότητά του (η Κοινότητα είναι το Τμήμα σε ένα Προσκοπικό Σύστημα, που αναφέρεται σε νέες και νέους ηλικίας 15-18 ετών). Αυτή τη μεγάλη ακμή έρχεται να διακόψει αιφνίδια μια απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού το 1984 να μετατραπεί ο Λευκός Πύργος σε μουσείο και να γίνει έξωση στα Προσκοπικά Συστήματα, που λειτουργούσαν εκεί. Τα αντανακλαστικά του Επιτελείου του Συστήματος αποδείχθηκαν όμως πολύ «κοφτερά» και σε εντυπωσιακά μικρό χρονικό διάστημα εξασφάλισε νέα εστία, το πλέον ιστορικό ημιυπόγειο στην οδό Λυσιμάχου 8, πάλι στη γειτονιά του Ντεπώ», επεσήμανε ο αρχηγός του Συστήματος.Μετά από 6 χρόνια, το 1990, το ημιυπόγειο αγοράστηκε από το 4ο Σύστημα και από τότε μέχρι σήμερα αποτελεί τη μόνιμη ιδιοκτήτη έδρα του.
Το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης, συνδέθηκε άρρηκτα με τη γειτονιά του Ντεπώ, εκατοντάδες παιδιά πέρασαν το κατώφλι της Λυσιμάχου και έγιναν κοινωνοί του προσκοπισμού.
Έχουν περάσει ήδη οκτώ δεκαετίες από τη ριψοκίνδυνη απόφαση των πρώτων Ναυτοπροσκόπων της 4ης, με επικεφαλής τον Ιορδάνη Σουκιούρογλου, να τολμήσουν σε καιρούς χαλεπούς, όχι απλά να ονειρευτούν μια καλύτερη νεολαία που θα αποτελέσει τον επόμενο καλύτερο κόσμο, αλλά να βγουν στο μετερίζι και να κάνουν πράξη το όνειρό τους. Ένα όνειρο, που τόσα χρόνια μετά, φαντάζει πρωτοποριακό και επίκαιρο. Σήμερα, το 4ο Σύστημα Ναυτοπροσκόπων Θεσσαλονίκης, αριθμεί περί τα 120 ενεργά μέλη, πραγματοποίει δράσεις προσφοράς και συνεργάζεται με τις μεγαλύτερες ΜΚΟ της χώρας.
Ο στόχος είναι ένας: «να αφήσουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο από ότι τον βρήκαμε», όπως είπε κάποτε, ο ιδρυτής του Προσκοπισμού, Λόρδος Μπέιντεν Πάουελ, καταλήγει ο κ. Νικολαϊδης.
Η εκδήλωση αναμένεται να πραγματοποιηθεί, το Σάββατο, στις 18 Μαρτίου, στην αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχιακού Μεγάρου Θεσσαλονίκης.
Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από τον κ. Α. Νικολαϊδη
