Πολλές εκδηλώσεις κοινωνικής συναναστροφής της καθημερινότητάς μας εμπεριέχουν αλκοόλ. Επίσης η οδήγηση αποτελεί τη βασική διαθέσιμη επιλογή μετακίνησης μας. Είναι όμως γνωστό σε όλους μας πως η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και η οδήγηση δεν πάνε μαζί.
Σύμφωνα με μελέτες, κατά την διάρκεια της οδήγησης ένας εγκέφαλος επεξεργάζεται περίπου 300 πληροφορίες το λεπτό. Οι πληροφορίες αυτές αφορούν την οδική συμπεριφορά, τις κινήσεις των γύρω αυτοκινήτων, τον υπολογισμό αποστάσεων ασφαλείας, τον προσδιορισμό της θέσης του οχήματος στον δρόμο, την σωστή τήρηση των οδικών σημάτων, διαβάσεων κ.λπ. Οπότε καταλαβαίνουμε πως ουσιαστικά δεν πρέπει ένας οδηγός να ξεχνάει πως κατά την διάρκεια της οδήγησης θα πρέπει να έχει πλήρη αντίληψη και αίσθηση του χώρου γύρω του, καθώς ακόμα και στις πιο ομαλές συνθήκες η οδήγηση είναι μια δύσκολη και απαιτητική διαδικασία.
Η οδήγηση και η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών δεν συνδυάζονται. Όλα τα ανεπτυγμένα κράτη έχουν ορίσει αυστηρούς κανόνες ασφαλείας για την επιτρεπόμενη αναλογία αλκοόλ στο αίμα των οδηγών. Σε πολλές περιπτώσεις το ποσοστό αυτό φτάνει στο μηδέν, δηλαδή δεν επιτρέπεται καθόλου η κατανάλωση αλκοόλ πριν την οδήγηση. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί το αλκοόλ επηρεάζει την οδήγηση σε σημείο που η κατανάλωσή του κρίνεται απαγορευτική;
Το αλκοόλ έχει αρνητικές επιπτώσεις σε βασικές λειτουργίες που έχουν άμεση σχέση με την ικανότητα για οδήγηση. Οι βασικοί λόγοι είναι οι εξής:
- Μειώνεται η απόδοση των αντανακλαστικών.
- Μειώνεται η ικανότητα αναγνώρισης κινδύνων.
- Μειώνεται η δυνατότητα αντίληψης σωστής οδικής συμπεριφοράς.
- Διαστρεβλώνεται η αντίληψη του χώρου και του χρόνου.
Φυσικά τα φαινόμενα αυτά είναι ανάλογα με την κατανάλωση καθώς ένας μεθυσμένος οδηγός δεν διαθέτει καμία ικανότητα οδήγησης και αποτελεί πλέον σημαντικός κίνδυνος όχι μόνο για τον εαυτό του αλλά και για τους συνεπιβάτες του, τους υπόλοιπους οδηγούς και πεζούς. Δεν είναι τυχαίου που όλες οι ασφαλιστικές εταιρείες οχημάτων δεν καλύπτουν καμία ζημιά σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος έχει κάνει χρήση αλκοόλ.
Η κατανάλωση διαφόρων άλλων προϊόντων για την μείωση των παρενεργειών της κατανάλωσης αλκοόλ δεν αποτελούν λύσεις καθώς το ποσοστό του αλκοόλ στο αίμα “Blood Alcohol Content” (gr αλκοόλ /1λίτρο αίματος) μετά από την κατανάλωσή του δεν αλλάζει. Το ποσοστό αυτό αποτελεί βασική ένδειξη της καθαρής ποσότητας αλκοόλ στον οργανισμό και καθορίζει την επικινδυνότητα σε περίπτωση οδήγησης. Παρακάτω παραθέτουμε έναν πίνακα που δείχνει τον Συντελεστή αύξησης της πιθανότητας θανατηφόρου ατυχήματος σε σχέση με το ποσοστό αλκοόλ στο αίμα.
BAC (gr αλκοόλ /1λιτρο αίματος) Συντελεστής αύξησης της πιθανότητας θανατηφόρου ατυχήματος
| BAC (gr αλκοόλ /1λιτρο αίματος) | Συντελεστής αύξησης της πιθανότητας θανατηφόρου ατυχήματος |
|---|---|
| 0 | 1 |
| 0.2- 0.4 | 1.4 |
| 0.5- 0.9 | 11.1 |
| 1.00- 1.4 | 48 |
| 1.5+ | 380 |
Για την χώρα μάς σύμφωνα με τον ΚΟΚ ισχύουν τα παρακάτω:
Όποιος οδηγεί όχημα υπό την επίδραση οινοπνεύματος τιμωρείται ως εξής:
α) Με πρόστιμο διακοσίων (200,00) ευρώ, εάν η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του κυμαίνεται από 0,50 g/l έως 0,80 g/l, μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή από 0,25 έως 0,40 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα, όταν η μέτρηση γίνεται στον εκπνεόμενο αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολομέτρου.
β) Με πρόστιμο επτακοσίων (700,00) ευρώ και με αφαίρεση, επιτόπου, της άδειας ικανότητας οδηγού για ενενήντα (90) ημέρες, εάν η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του είναι άνω του 0,80 g/l και μέχρι 1,10 g/l, μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή άνω των 0,40 έως 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα, όταν η μέτρηση γίνεται στον εκπνεόμενο αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολομέτρου. Στην περίπτωση αυτή η άδεια ικανότητας οδηγού επιστρέφεται μετά την παρέλευση του τριμήνου, μόνο με την προσκόμιση του αποδεικτικού καταβολής του διοικητικού προστίμου.
γ) Με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) μηνών, πρόστιμο χιλίων διακοσίων (1.200,00) ευρώ και αφαίρεση, επιτόπου, της άδειας ικανότητας οδηγού για εκατόν ογδόντα (180) ημέρες, εάν η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του είναι άνω του 1,10 g/l, μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας, ή άνω των 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα, όταν η μέτρηση γίνεται στον εκπνεόμενο αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολομέτρου. Στην περίπτωση αυτή η άδεια ικανότητας οδηγού επιστρέφεται μετά την παρέλευση του εξαμήνου, μόνο με την προσκόμιση αποδεικτικού καταβολής του προστίμου.
δ) Στις πιο πάνω περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ το όχημα ακινητοποιείται υποχρεωτικά. Ο έλεγχος και η βεβαίωση των παραβάσεων της παρούσας παραγράφου γίνεται από συνεργείο δύο τουλάχιστον αστυνομικών ή λιμενικών, εκ των οποίων ο ένας είναι Ανακριτικός υπάλληλος.
Εάν ο οδηγός οχήματος καταληφθεί να οδηγεί και πάλι υπό την επήρεια οινοπνεύματος εντός δύο (2) ετών από προηγούμενη παράβαση της απαγόρευσης οδήγησης υπό την επίδραση οινοπνεύματος και η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα του, κατά τη νέα παράβαση, είναι άνω του 1,10 g/l, μετρούμενη με τη μέθοδο της αιμοληψίας ή άνω των 0,60 χιλιοστών του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα, όταν η μέτρηση γίνεται στον εκπνεόμενο αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολομέτρου, επιβάλλεται για κάθε περαιτέρω παράβαση ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών και διοικητικό πρόστιμο δύο χιλιάδων (2.000,00) ευρώ, καθώς και επιτόπου αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού για πέντε (5) χρόνια.
Η επίδραση του αλκοόλ στον οργανισμό μας μας βάση του ποσοστού στο αίμα φαίνονται στο παρακάτω πίνακα:
| BAC gr/1λίτρο | ΣΤΑΔΙΟ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ | ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ |
|---|---|---|
| 0.1 – 0.5 | Μη ορατό | Επίδραση μη προφανής Συμπεριφορά ομαλή H μείωση της οδηγικής ικανότητας απαιτεί εξειδικευμένα test |
| 0.3 – 1.2 | Αίσθημα ευφορίας | Αυξημένη ομιλητικότητα Αύξηση αυτοπεποίθησης Μικρές κινητικές διαταραχές Επιβράδυνση επεξεργασίας πληροφοριών |
| 0.9 – 2.5 | Υπερδιέγερση | Συναισθηματική αστάθεια Μείωση μνήμης Σημαντική μείωση χρόνου αντίδρασης Δυσκολία συντονισμού κινήσεων Υπνηλία |
| 1.8 – 3 | Σύγχυση | Δυσκολία προσανατολισμού, πνευματική σύγχυση, ίλιγγοι. Υπερβολικές συναισθηματικές αντιδράσεις Δυσκολία στην όραση, στη αναγνώριση χρωμάτων και σχημάτων Αυξημένη αντοχή στον πόνο Σοβαρές δυσκολίες στην κίνηση και την ομιλία Απάθεια, λειθαργικότητα |
| 2.5 – 4 | Καταπληξία | Γενικευμένη αδράνεια, μεγάλη απώλεια κινητικότητας Σημαντική μείωση των αντιδράσεων σε ερεθίσματα Εμετός, ακράτεια ούρων |
| 3.5 – 5 | Κώμα | Πλήρης απώλεια των αισθήσεων Υποθερμία Σοβαρές κυκλοφορικές και αναπνευστικές διαταραχές Πιθανός θάνατος |
| 0.45 + | Θάνατος | Θάνατος από αναπνευστική ανακοπή |
Δυστυχώς στην Ελλάδα, τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν, σύμφωνα με τα στατιστικά, την πρώτη αιτία θανάτου σε ηλικίες 19-39 ετών. Χειρότερο όμως γεγονός αποτελεί ότι πάνω από το 50% των θανατηφόρων τροχαίων οφείλεται στην κατανάλωση αλκοόλ και άλλων ουσιών. Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπόψιν μπορούμε να καταλάβουμε το μέγεθος της επικινδυνότητας που βάζουμε τον εαυτό μας αλλά και τους γύρω μας, σε περίπτωση οδήγησης μετά από κατανάλωση αλκοόλ. Συμπεραίνουμε λοιπόν για ακόμη μια φορά ότι αλκοόλ και οδήγηση «Δεν πάνε μαζί».
