Η εξέλιξη του εξοπλιστικού προγράμματος “ΑΙΓΙΣ” ύψους 2,1 δις παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα στο Κέντρο Πολιτισμού “Ελληνικός Κόσμος” από τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο κ. Κικίλιας ανέφερε μεταξύ άλλων ότι μέσα σε 9 μήνες προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί 1,5 δις ευρώ, έργα άλλων 320 εκατομμυρίων θα προκηρυχθούν μέχρι το τέλος Μαίου ανεβάζοντας το ποσό σε 1 δις 820 εκ. ευρώ, ενώ πριν τον Αύγουστο το ΑΙΓΙΣ θα έχει ολοκληρωθεί στο σύνολο του. Οι παραλαβές των έργων θα αρχίσουν από το 2025.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων επιχειρησιακό εξοπλισμό και εναέρια και επίγεια μέσα αντιμετώπισης (7 Canadair, 10 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 25 αμφίβια μονοκινητήρια αεροσκάφη, 1100 οχήματα της πυροσβεστικής κ.α), εξοπλισμό και μέσα υποστήριξης και συντονισμού (3 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 3 αεροσκάφη air-surveillance, 3 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 1 δικινητήριο αεροσκάφος, 101 drones, κινητά κέντρα επιχειρήσεων), συστήματα προειδοποίησης και μέσα πρόληψης (εθνική βάση δεδομένων- τεχνητή νοημοσύνη, συστήματα πυρανίχνευσης πυρόσβεσης, μετεωρολογικούς σταθμούς και ραντάρ, αναβάθμιση του 112 με ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών κ.α.) καθώς και αναβαθμιση υποδομών και εγκαταστάσεων (πάρκο προσομοίωσης, εξοπλισμός εθελοντών, εκπαίδευση κ.α). (Βλ. Πιο αναλυτικά στην επισυναπτόμενη παρουσίαση).
Ακολουθούν οι ομιλίες του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Κικίλια, του Εντεταλμένου Συμβούλου του ΤΑΙΠΕΔ, Παναγιώτη Σταμπουλίδη, του Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Ορέστη Καβαλάκη, του Ειδικού Γραμματέα Προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ταμείου Συνοχής, Γιώργου Ζερβού, του Διευθυντή Χρηματοδοτήσεων Ελλάδος και Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Ιωάννη Καλτσά, του συντονιστή εναέριων μέσων Βασίλη Κοκορομύτη και του υποπυραγού Πέτρου Δριτσάκου.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην κυβέρνηση και στη Βουλή, αγαπητά στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αγαπητοί εθελοντές, φίλες και φίλοι.
Μια ιστορική ρήση του πατέρα του αμερικανικού έθνους, του Μπέντζαμιν Φράνκλιν, ότι «όποιος αποτυγχάνει να προετοιμαστεί, προετοιμάζεται για να αποτύχει», νομίζω ότι ισχύει απόλυτα και στην περίπτωση της Πολιτικής Προστασίας. Τον κρατικό φορέα, δηλαδή, ο οποίος έχει επωμιστεί τη βαριά ευθύνη της προστασίας μας, να γίνει ασπίδα μας απέναντι στις επιθέσεις της κλιματικής κρίσης.
Μία κρίση που, δυστυχώς, το γνωρίζουμε πια όλοι, είναι ήδη παρούσα, απειλώντας όλο και πιο συχνά ζωές, περιουσίες και κρίσιμες υποδομές, παίρνοντας μάλιστα συχνά διαφορετικές μορφές.
Το ζήσαμε το περασμένο καλοκαίρι με τις φλόγες να καίνε επί μέρες στη Ρόδο, στα Δερβενοχώρια, στην Πάρνηθα, στη Δαδιά, σε πολλά άλλα σημεία της χώρας, για να ακολουθήσουν μετά οι κυκλώνες «Daniel» και «Elias», πρωτοφανή καιρικά φαινόμενα τα οποία βύθισαν τεράστιες εκτάσεις, πρωτίστως στη Θεσσαλία αλλά και στη βόρεια Εύβοια και στη Στερεά Ελλάδα.
Είναι, όπως είπα, φαινόμενα πρωτοφανή σε ένταση. Δεν μπορούμε να ξέρουμε πια πότε αυτά θα ξαναχτυπήσουν. Πρόκειται για ακραία φαινόμενα της εποχής, τα οποία, όμως, δηλώνουν ένα και μόνο πράγμα: τίποτα, μα τίποτα, δεν θα είναι όπως χθες. Και ότι είναι υποχρέωσή μας να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες.
Κυρίως, όμως, να αντιληφθούμε ότι η πρόληψη, η καταστολή και η αποκατάσταση -όπου αυτή χρειάζεται- γίνονται πλέον ένα αναγκαίο τρίπτυχο, έχοντας πάντα ως ιερή προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Γιατί για τον άνθρωπο υπάρχει τελικά η πολιτική, όπως είπατε «για να γυρίσουν τα παιδιά σπίτι». Και στη δική του υπηρεσία, στην υπηρεσία του ανθρώπου, πρέπει να τίθεται κάθε μέτρο της πολιτείας.
Θέλω και πάλι σήμερα να εκφράσω ένα πολύ μεγάλο «ευχαριστώ» στους αφανείς ήρωες της πρώτης γραμμής: αυτούς που σβήνουν πυρκαγιές, αυτούς που σώζουν ζωές στις πλημμύρες, αυτούς που παρεμβαίνουν με αυτοθυσία μετά από κάθε σεισμό, αυτούς που με το «112» προλαμβάνουν τα χειρότερα. Με αυτοθυσία δίνουν όλες τις μάχες. Είναι πολλές.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε -θέλω να το τονίσω αυτό- και τους σεισμούς που «χτυπούν» αιφνιδιαστικά στη χώρα μας. Μάλιστα, μόλις σήμερα ουσιαστικά ολοκληρώθηκε μία πολυήμερη άσκηση, η οποία πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Κρήτη.
Μιλώ, λοιπόν, για τους πυροσβέστες μας, για την ΕΜΑΚ, για τους αστυνομικούς μας, για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, τα στελέχη του Λιμενικού αλλά και τους εθελοντές μας, τους οποίους θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά. Σας αξίζει ένα πολύ θερμό χειροκρότημα. Χαίρομαι που χρόνο με τον χρόνο αυξάνεστε και προσφέρετε ένα πρόσθετο τείχος προστασίας στον τόπο.
Η εμπειρία των περασμένων ετών, κυρίες και κύριοι, μας δίνει δύναμη και γνώση για την αντιπυρική περίοδο, η οποία ουσιαστικά -ας μην κοροϊδευόμαστε- έχει ήδη ξεκινήσει.
Φέτος είχαμε πυρκαγιές από τον Μάρτιο, παραπάνω από 1.000 έως τώρα. Υπήρχε μάλιστα ένα 12ωρο με παραπάνω από 120 φωτιές. Υπήρχαν φωτιές που εκδηλώθηκαν σε δυσπρόσιτες περιοχές, σε μεγάλα υψόμετρα: στα Πιέρια Όρη, στην Ιεράπετρα. Είχαμε ξαφνικά περιστατικά, όπως φωτιά η οποία αντιμετωπίστηκε με μεγάλη επιτυχία χθες στη Σούδα. Ενώ ξέρουμε ότι και ο φετινός ασυνήθιστα θερμός και σχετικά άνυδρος χειμώνας, σε συνδυασμό με τους ανέμους, δυσχεραίνει την κατάσταση και μας υποχρεώνει να προετοιμαστούμε, όπως είπε ο Υπουργός, για μια δύσκολη αντιπυρική περίοδο.
Δεν θα πω μεγάλες κουβέντες και δεν πρέπει να πούμε μεγάλες κουβέντες. Στο μέτρο του δυνατού έχουμε κάνει ό,τι μπορούσαμε καλύτερο για να μας βρει το φετινό καλοκαίρι όσο το δυνατόν πιο προετοιμασμένους. Με περισσότερους πυροσβέστες, με νέους δασοπυροσβέστες, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα, όπως είδατε και σε αυτό το πολύ όμορφο βίντεο, να παρεμβαίνουν κατευθείαν μέσα στη φωτιά.
Θέλω να ακούσετε με προσοχή την ιστορία, την οποία σας διηγήθηκε ο Υποπυραγός, ο οποίος έλαβε τον λόγο στη διάρκεια της παρουσίασης. Όταν αυτοί οι πυροσβέστες -προσέξτε- τους αφήνει ένα ελικόπτερο σε μια δυσπρόσιτη περιοχή, συχνά μην έχοντας και οι ίδιοι εξασφαλισμένη διαφυγή, για να μπουν, στην κυριολεξία, μέσα στη φωτιά και να την αντιμετωπίσουν στο πεδίο με αξιοθαύμαστο θάρρος και αξιοθαύμαστη αυτοθυσία.
Και βέβαια, σ’ αυτό θέλω να προσθέσω τις ευχαριστίες μου και στα στελέχη των Δασικών Υπηρεσιών. Θεωρώ πολύ μεγάλη επιτυχία το γεγονός ότι καταφέραμε επιτέλους, μετά από πολλά χρόνια, και «παντρέψαμε» το Πυροσβεστικό Σώμα με τις Δασικές Υπηρεσίες, οι οποίες υπάγονται πια στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε μαζί και να προλαμβάνουν αλλά και να παρεμβαίνουν στις πυρκαγιές. Οι μεν φέρνοντας τη γνώση της κατάσβεσης της φωτιάς, οι δε τη γνώση του δάσους, η οποία τόσο απαραίτητη είναι για να αντιμετωπιστεί μια δασική πυρκαγιά στο πεδίο.
Δέκα, λοιπόν, νέες μονάδες δασοκομάντος, τα περισσότερα αεροσκάφη που είχαμε ποτέ, αεροπλάνα και ελικόπτερα. Όπως είπα βέβαια, λειτουργεί πλέον και ένα νέο, ακόμα πια αυστηρό επιχειρησιακό δόγμα, το οποίο έχει έναν βασικό σκοπό: να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τη φωτιά στον πρώτο χρόνο, αμέσως αφότου αυτή ξεσπάσει.
Ξέρω ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δασικών πυρκαγιών αντιμετωπίζονται εν τη γενέσει τους. Είναι αυτές οι λίγες οι οποίες τελικά ξεφεύγουν, μεγαλώνουν και όταν γιγαντώνονται, ειδικά σε ακραίες συνθήκες ανέμων, ξηρασίας και ζέστης, τότε τα πράγματα γίνονται πραγματικά πολύ δύσκολα. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, γιατί αυτή η πρώτη προσβολή, η οποία συνδέεται βέβαια και με τον γρήγορο εντοπισμό μιας πυρκαγιάς, αποκτά τόσο κρίσιμη σημασία στις συνθήκες τις οποίες καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Θα ήθελα, επίσης, να θυμίσω ότι έχουν γίνει πλέον πιο αυστηρές και οι ποινές για τους εμπρηστές, αλλά και για εκείνους που από αμέλεια προκαλούν την απώλεια ανθρώπινων ζωών, αλλά και τις καταστροφές περιουσιών και κρίσιμων οικοσυστημάτων. Μπορεί η πρόθεση να τους λείπει, αλλά το αποτέλεσμα των πράξεών τους είναι εξίσου ολέθριο.
Δεν υπάρχει λοιπόν κανένα περιθώριο για αδράνεια, ούτε υπάρχει περιθώριο για εγκληματική αδιαφορία. Ενώ, βέβαια, αξίζει να επαναλάβουμε και πάλι ότι όλες οι δασικές εκτάσεις οι οποίες καίγονται κηρύσσονται πλέον αυτόματα αναδασωτέες. Θέλω εδώ να συγχαρώ τις Δασικές Υπηρεσίες για την πολύ μεγάλη ταχύτητα με την οποία δρομολογούν τα σημαντικά έργα αποκατάστασης, τα οποία πρέπει να γίνουν στο δάσος μετά από μία δασική πυρκαγιά για να συγκρατηθούν τα χώματα και να μπορέσει η φύση μετά να αναλάβει μόνη της το έργο της δημιουργίας και πάλι των δασικών συστημάτων που καταστράφηκαν στην πυρκαγιά.
Θέλω επίσης να τονίσω -αναφέρθηκε και στην παρουσίαση του Υπουργού και του κ. Σταμπουλίδη- την πολύ μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε στην πρόληψη και ειδικά στο πρόγραμμα «AntiNero», ένα σχέδιο το οποίο υλοποιήθηκε και υλοποιείται τώρα για τρία χρόνια, με προϋπολογισμό πάνω από 300 εκατομμύρια ευρώ.
Για πρώτη φορά δαπανώνται τόσα πολλά χρήματα για προληπτικές δράσεις εντός του δάσους: νέες αντιπυρικές ζώνες, καθαρισμοί δασών, ειδική προστασία κρίσιμων δασικών οικοσυστημάτων, κρίσιμων υποδομών. Έχουν συνταχθεί ήδη αντιπυρικά σχέδια για 39 κρίσιμα οικοσυστήματα. Είναι η πρώτη φορά που δαπανώνται τόσο σημαντικοί πόροι για την πρόληψη των πυρκαγιών με σημαντικές παρεμβάσεις εντός των δασών.
Και βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε εδώ και την υποχρέωση των ίδιων των πολιτών. Όπως είπε και ο Υπουργός, πρέπει να είμαστε όλες και όλοι σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια. Ναι, υπάρχει ατομική ευθύνη στον καθαρισμό των οικοπέδων, αυτό να δηλώνεται σε ειδική πλατφόρμα η οποία πρέπει να παρακολουθείται από τον τοπικό Δήμο.
Συνολικά, ωστόσο, την ευθύνη για την «άμυνά» μας θα την έχει το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου. Όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» αυτό θα πάρει τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά, έτσι ώστε να μπορεί να συλλέγει όλη εκείνη την κρίσιμη πληροφορία, ώστε να μπορούμε να παίρνουμε, ανά πάσα στιγμή και σε δύσκολες συνθήκες, τις πιο σωστές επιχειρησιακές αποφάσεις.
Θέλω να τονίσω ότι η αξιοποίηση της τεχνολογίας και ειδικά της τεχνητής νοημοσύνης μας προσθέτει πολύ δυνατά πρόσθετα όπλα σε αυτή την προσπάθεια. Εκτός από τις δράσεις οι οποίες δρομολογούνται από το «ΑΙΓΙΣ», που αφορούν την απόκτηση εξοπλισμού που θα ανήκει στο κράτος, συνεργαζόμαστε και με όλες τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας.
Είμαστε στην πρώτη γραμμή δοκιμής νέων μοντέλων πρόβλεψης, είτε μιλάμε για δασικές πυρκαγιές -ένα πρώτο τέτοιο μοντέλο θα μπορέσει να ενεργοποιηθεί φέτος πιλοτικά ώστε να δούμε σε ποιον βαθμό η τεχνητή νοημοσύνη είναι εξίσου καλή με τη δουλειά που κάνουν οι συντονιστές πυροσβέστες στο συντονιστικό κέντρο για την πρόβλεψη, για το πώς θα κινηθεί μια φωτιά- είτε για μοντέλα πρόβλεψης πλημμυρών, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Η τεχνολογία θα μας βοηθήσει σημαντικά σε αυτή την προσπάθεια.
Αγαπητά στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, φίλες και φίλοι, δεν θα ακούσετε ποτέ από εμένα ούτε από τον Υπουργό ότι είμαστε πανέτοιμοι. Ούτε ότι η Πολιτική Προστασία πρέπει ή μπορεί να γίνει πεδίο πολιτικής διαμάχης.
Αντίθετα, πάντα θα λέμε ότι κάνουμε το καλύτερο το οποίο μπορούμε, αλλά θα πρέπει να προειδοποιούμε επίσης ότι μερικές φορές η μάχη με τη φύση μπορεί να είναι άνιση. Με τις επιθέσεις της κλιματικής κρίσης να δοκιμάζουν τις αντοχές κάθε πολιτείας, όσο κι αν αυτή μπορεί να λαμβάνει μέτρα.
Ενδεχομένως αναφέρομαι και σε χώρες οι οποίες είναι οικονομικά πολύ πιο ισχυρές από την πατρίδα μας. Να αναφέρω δυο ενδεικτικά παραδείγματα. Είδατε τις πρόσφατες εικόνες από το Ντουμπάι, όπου ένα πανίσχυρο οικονομικά κράτος ουσιαστικά βυθίστηκε στο νερό. Αν δείτε τα στατιστικά στοιχεία -θα μπορούν να μας τα επιβεβαιώσουν και οι μετεωρολόγοι- το νερό το οποίο έπεσε στο Ντουμπάι ήταν το ένα τρίτο με το ένα τέταρτο του νερού που έπεσε στη Θεσσαλία στη διάρκεια του «Daniel».
Βλέπετε τι γίνεται στον Καναδά. Ο Καναδάς είναι ίσως η χώρα με τη μεγαλύτερη εμπειρία και τη μεγαλύτερη τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Και εκεί, όμως, υπάρχουν φαινόμενα τα οποία πολύ απλά ξεπερνούν την ανθρώπινη δυνατότητα να τα περιορίσουν.
Όμως δεν είμαστε μοιρολάτρες και δεν αντιμετωπίζουμε αυτή τη νέα πραγματικότητα με κατεβασμένα τα χέρια. Ακριβώς γι’ αυτό γίνονται όλα αυτά για τα οποία σας μίλησε ο Υπουργός
Και θέλω να θυμίσω ότι στα ζητήματα της Πολιτικής Προστασίας, ναι, νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι η Ελλάδα του 2024 δεν θυμίζει σε τίποτα την Ελλάδα του 2019, όταν η Πολιτική Προστασία ήταν μία περιθωριακή Γραμματεία που -προσέξτε- στεγαζόταν σε ένα ετοιμόρροπο κτίριο. Το πρώτο κτίριο το οποίο θα έπεφτε σε έναν, ο μη γένοιτο, ισχυρό σεισμό θα ήταν το κτίριο της Πολιτικής Προστασίας. Με ανενεργό τότε το «112», με άφαντο τον μηχανισμό πρόληψης και πολύ περισσότερο της επέμβασης και της διάσωσης.
Κι όμως, μέσα σε λίγα χρόνια έχουμε κάνει σημαντική πρόοδο. Έχουμε αποκτήσει έναν φορέα ο οποίος έχει πια τη στιβαρότητα και την αποτελεσματικότητα, σε επίπεδο Υπουργείου και των δομών που εξαρτώνται από αυτό, να μπορεί να μας γεμίζει με εμπιστοσύνη ότι θα καταφέρουμε και σε μεγάλες δυσκολίες.
Είναι μία προσπάθεια που έχει τη σφραγίδα και δύο ανθρώπων τους οποίους θέλω να μνημονεύσω: του Νίκου Χαρδαλιά αλλά και του πρώτου Υπουργού, του Χρήστου Στυλιανίδη. Ένα έργο το οποίο συνεχίζει τώρα ο Βασίλης Κικίλιας, με «πυξίδα» το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ».
Παρουσιάστηκαν στις σχετικές διαφάνειες οι λεπτομέρειές του: 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ, το μεγαλύτερο πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας που έχει δρομολογηθεί στη χώρα και το οποίο θέλω να τονίσω ότι «τρέχει» με μεγάλη ταχύτητα. Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον Πάνο Σταμπουλίδη και την ομάδα του για την ταχύτητα με την οποία προχωρούν στη δημοπράτηση σε περίπλοκους διαγωνισμούς, έτσι ώστε να είμαστε σίγουροι ότι οι πόροι τους οποίους έχουμε εξασφαλίσει θα απορροφηθούν με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα.
Όταν μιλάμε για πόρους θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η χρηματοδότηση έρχεται από τρεις πηγές: από το Ταμείο Ανάκαμψης, από ένα ειδικό τομεακό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ αλλά και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Είναι αυτοί οι πόροι που μας επιτρέπουν να κάνουμε μία επένδυση πρωτοφανή για τα δεδομένα της χώρας, αποκτώντας 7 καινούργια πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair τύπου 515. Ειδικά για τα πυροσβεστικά αεροσκάφη αυτά θα πω ότι θα έρθουν να αντικαταστήσουν αεροσκάφη Canadair τύπου 215, τα οποία -όπως είπε και ο Υπουργός- πετούν εδώ και 50 χρόνια.
Και θέλω πραγματικά να υποκλιθώ και στους χειριστές αλλά και στους τεχνικούς που κρατούν αυτά τα αεροπλάνα, παρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες, ετοιμοπόλεμα και ασφαλή.
Ταυτόχρονα, αναβαθμίζουμε και τα λίγο παλαιότερα Canadair. Αποκτούμε πια εμείς δικά μας, ιδιόκτητα -και δεν μισθώνουμε πια- 8 συν 2 νέα ελικόπτερα, τα ελικόπτερα τα οποία βλέπετε εδώ, τα Erickson. Είναι πολύ αποτελεσματικά ελικόπτερα, αλλά θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι φέτος θα δαπανήσουμε παραπάνω από 120 εκατομμύρια ευρώ για να μισθώσουμε ελικόπτερα. Ο αριθμός των ελικοπτέρων αυτών είναι πεπερασμένος. Και όσο περισσότερες χώρες ενδιαφέρονται να τα μισθώσουν τόσο ανεβαίνουν οι τιμές.
Έχουμε πάρει λοιπόν μια απόφαση, ως Ελληνική Δημοκρατία, να αποκτήσουμε πια ιδιόκτητα ελικόπτερα μεσαίου τύπου, τα οποία θα μπορούν ουσιαστικά να επιτελούν μια διπλή αποστολή: αφενός να συμβάλλουν στην κατάσβεση μεταφέροντας ένα ικανό φορτίο νερού και αφετέρου να είναι και ελικόπτερα μεταφοράς προσωπικού, έτσι ώστε να μπορούμε να παρεμβαίνουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα γίνεται στο ίδιο το πεδίο των επιχειρήσεων.
Αυτά πλαισιώνονται από νέα αμφίβια αεροσκάφη, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα παλιά, πολύ αξιόπιστα αλλά αρκετά γερασμένα πια, PZL. Πάρα πολλά καινούργια πυροσβεστικά οχήματα. Είδατε στις διαφάνειες το εύρος των παρεμβάσεων που γίνεται σε αυτό το επίπεδο. Αλλά, και βέβαια, συστήματα πυρανίχνευσης, αισθητήρες, θερμικές κάμερες για δάση, drones, 300 ασθενοφόρα, νοσοκομεία εκστρατείας. Ήταν μια ευκαιρία, μέσα από το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», να καλύψουμε και κάποιες συμπληρωματικές ανάγκες των Υπουργείων Υγείας, Εθνικής Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη.
Και βέβαια, θέλω να πω τελειώνοντας ότι αυτός ο εξοπλισμός δεν θα υπήρχε, δεν θα μπορούσαμε να τον προμηθευτούμε, εάν δεν είχαμε εξασφαλίσει τα ανάλογα κονδύλια από τις Βρυξέλλες. Μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως ανέφερε και ο κ. Καβαλάκης, έχει διαθέσει στη χώρα μας πόρους οι οποίοι αγγίζουν τα 36 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το μισό ποσό είναι απευθείας επιχορηγήσεις και το άλλο μισό είναι χαμηλότοκα δάνεια.
Προσθέστε σε αυτό και τους σημαντικούς πόρους του ΕΣΠΑ για να αντιληφθούν όλες και όλοι γιατί αυτό για το οποίο θα ψηφίσουμε σε λίγες εβδομάδες από τώρα, την 9η Ιουνίου, αφορά τελικά κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα.
Γιατί, ναι, και στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου θα κριθεί ποια είναι η πολιτική δύναμη εκείνη η οποία είναι ικανή να εξασφαλίσει ακόμα περισσότερους πόρους για τη χώρα μας, όπως τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Ποια θα είναι η πολιτική δύναμη εκείνη η οποία θα μπορέσει να διεκδικήσει μια πιο ευέλικτη Κοινή Αγροτική Πολιτική για τους αγρότες μας. Ποια θα είναι εκείνη η πολιτική δύναμη η οποία θα διαμορφώσει τη στάση της Ευρώπης στο μεταναστευτικό ή θα συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας αυτόνομης στρατηγικής άμυνας της ηπείρου μας.
Όπως την 9η Ιουνίου οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα δηλώσουν τελικά με τον τρόπο τους αν επιθυμούν η χώρα μας να παραμείνει σε αυτή την τροχιά προόδου που ακολουθεί εδώ και πέντε χρόνια, μακριά από πειράματα και μακριά από νέες περιπέτειες.
Κλείνω, λοιπόν, με τη σκέψη ότι στην παρούσα συγκυρία ο ίδιος ο τίτλος της Πολιτικής Προστασίας αποκτά ένα συμβολικό περιεχόμενο, αποτυπώνοντας την ανάγκη της πολιτικής σταθερότητας ώστε ο τόπος να συνεχίσει την ανοδική του τροχιά, με την κοινωνία να βηματίζει με σιγουριά, ώστε να πλησιάσει ακόμα περισσότερο την Ευρώπη σε όλα τα επίπεδα.
Μια διαδρομή, στην οποία και η δική σας προσφορά θα είναι καθοριστική. Είμαι σίγουρος ότι και σε αυτή την αντιπυρική περίοδο όλες και όλοι θα δώσετε τον καλύτερό σας εαυτό, όπως, εξάλλου, το κάνετε πάντα.
Η δική μας υποχρέωση είναι να μπορέσουμε να δώσουμε στο εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό το οποίο έχουμε την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και τα καλύτερα και πιο σύγχρονα μέσα για να μπορείτε να φέρετε εις πέρας την αποστολή σας, με αποτελεσματικότητα αλλά κυρίως με ασφάλεια. Για εσάς, τους πραγματικούς ήρωες της πρώτης γραμμής. Σας είμαστε ευγνώμονες.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην πολιτική, αλλά και αγαπητοί συνάδελφοι στο σημαντικό Υπουργείο που υπηρετώ, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας,
αξιότιμοι καλεσμένοι και αγαπητοί φίλοι και φίλες που είστε σήμερα εδώ και σας ευχαριστώ γι’ αυτό.
Σε λιγότερο από 3 λεπτά -τόσο διήρκεσε το μικρό αυτό video- είδατε, αλλά κυρίως νοιώσατε πιστεύω, ΓΙΑΤΙ το Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ και ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ το Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ που σήμερα παρουσιάζουμε.
Θα μπορούσαν να παίζουν ατελείωτες ώρες τέτοια πλάνα. Αυτό κάνουν 365 μέρες τον χρόνο οι άντρες και οι γυναίκες της Πυροσβεστικής, της ΕΜΑΚ, της ΕΜΟΔΕ, των Σωμάτων Ασφαλείας, των Ενόπλων Δυνάμεων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως και οι εθελοντές μας. Δίνουν μάχες υπό δύσκολες έως ακραίες συνθήκες, καθώς πάντα -μα πάντα- αντιμετωπίζουν κάποια κρίση μικρή ή μεγάλη, με ή χωρίς τα φώτα της δημοσιότητας.
Αυτή είναι η δουλειά τους -αυτή είναι η ζωή τους. Και αυτό πρέπει όλοι να το συνειδητοποιήσουμε.
Και είδατε ακόμη τους ανθρώπους, τους απλούς πολίτες που σ’ αυτές τις κρίσεις περιμένουν από το κράτος, να εγγυάται την ασφάλεια τους την ασφάλεια της ζωής και των περιουσιών τους, την ασφάλεια του τόπου τους και του φυσικού περιβάλλοντος.
Πριν 3 χρόνια ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όχι απλά αναγνώρισε την υστέρηση σε πόρους, υλικοτεχνικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό στο πεδίο της Πολιτικής Προστασίας, αλλά λαμβάνοντας υπ όψιν την κλιματική κρίση που χτυπά και θα χτυπά με σφοδρότητα όλον τον πλανήτη, προχώρησε σε μια κίνηση υψηλής πολιτικής αξίας: Να αναβαθμίσει την Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και να ιδρύσει το σημερινό Υπουργείο .
Ο πρωθυπουργός διασφάλισε μια πολύ υψηλή χρηματοδότηση από πολλαπλές πηγές για την υλοποίηση του πιο φιλόδοξου σχεδίου εξοπλισμού και υλικοτεχνικών υποδομών στην ιστορία του Ελληνικού κράτους για την Πολιτική Προστασία: Του εμβληματικού προγράμματος ΑΙΓΙΣ.
Στο σημείο αυτό οφείλω να αναγνωρίσω τη συμβολή στον σχεδιασμό του προγράμματος, ενός πολιτικού με τον οποίο συνεργαστήκαμε στενά στην πανδημία και τώρα ξανά από τη νέα του θέση ως Περιφερειάρχη Αττικής- του Νίκου Χαρδαλιά.
Να ευχαριστήσω επίσης θερμά τον Αναπληρωτή υπουργό οικονομικών Νίκο Παπαθανάση που σήμερα λόγω αδιαθεσίας δεν μπόρεσε να μιλήσει εδώ σήμερα για την εξαιρετική συμβολή του στην υλοποίηση του ΑΙΓΙΣ.
Κυρίες και κύριοι,
Ο πρωθυπουργός μου ζήτησε την άμεση επιτάχυνση και υλοποίηση του εμβληματικού προγράμματος ΑΙΓΙΣ ύψους 2,1 δις. Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι μέσα σε 9 μήνες έχουν προκηρυχθεί διαγωνισμοί 1,5 δις. Άλλα 320 εκ. διαγωνισμών θα προκηρυχθούν μέχρι το τέλος Μαΐου , ανεβάζοντας το ποσό σε 1δις 820 εκ ευρώ, ενώ πριν τον Αύγουστο το πρόγραμμα θα έχει ολοκληρωθεί στο σύνολο του.
Να δούμε λοιπόν τι περιλαμβάνει το ΑΙΓΙΣ: (βλ. επισυναπτόμενη παρουσίαση)
Κύριες και κύριοι
Το εμβληματικό πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, όπως ομολογεί η αρχαιοελληνική ετυμολογία της λέξης, είναι πράγματι μια ασπίδα. Θα δημιουργήσει ένα ισχυρότατο πλέγμα υλικοτεχνικών μέσων και νέων τεχνολογικών εφαρμογών που θα χρησιμοποιούνται για την Πολιτική Προστασία της χώρας. Αλλά, μη γελιόμαστε, η πιο ανεκτίμητη ασπίδα προστασίας είναι οι άνθρωποι που ρίχνονται στη μάχη. Αυτούς εξοπλίζουμε, αυτούς στηρίζουμε.
Κυρίες και κύριοι,
Η κλιματική κρίση, όπως όλοι συνειδητοποιούμε με τον πιο σκληρό τρόπο, δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ad hoc .
Είναι μια παγκόσμια εν εξελίξει κρίση, ανθρωπογενής, που απαιτεί ανάλογες συντονισμένες ενέργειες με πιθανά θετικά αποτελέσματα, πολύ αργότερα, σε βάθος χρόνου.
Οι πολλαπλές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης δεν μας αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Μιλάμε για ένα νέο πατριωτισμό για να προστατέψουμε τη χώρα, τους ανθρώπους, τη ζωή και τις περιουσίες τους, τα δάση και τα οικοσυστήματα, τα χωράφια και τις καλλιέργειες, τις υποδομές , την οικονομία και τον τρόπο ζωής μας.
Το ΑΙΓΙΣ είναι ένα τεράστιο όπλο, το οποίο, όμως, θα αρχίσει να παραδίδεται από το 2025. Η φετινή αντιπυρική περίοδος θα είναι πολύ δύσκολη. Απαιτεί από εμάς- πολιτικούς, επιχειρησιακούς και πολίτες- ένα άλλο επίπεδο ετοιμότητας και εγρήγορσης. Αυτό που σας υπόσχομαι είναι μάχη, μάχη και μάχη.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜΠΟΥΛΙΔΗΣ:
Κύριε Πρόεδρε της Κυβερνήσεως,
Κυρίες και κύριοι Υπουργοί,
Αξιότιμοι προσκεκλημένοι και αγαπητοί συνάδελφοι,
Η επιλογή της Κυβέρνησης το 2021 να διευρύνει τον ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ, συστήνοντας τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, δικαιώνεται μερά με την μέρα, καθότι μέσω αυτής, η χώρα έχει μετατραπεί σε ένα πραγματικό εργοτάξιο.
Μας κάνατε την τιμή να μας εμπιστευτείτε την ωρίμανση και την επιτάχυνση κρίσιμων έργων για το μέλλον της χώρας.
Έργα τα οποία λειτουργούν ως κινητήριος μοχλός για την ελληνική οικονομία, δημιουργούν πλούτο, βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών, θωρακίζουν το φυσικό περιβάλλον και συμβάλλουν στην εμπέδωση μιας νέας κουλτούρας διαφάνειας και λογοδοσίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσω της εφαρμογής PPF APP που έχουμε αναπτύξει, εσείς ο ίδιος και οι Υπουργοί μπορούν να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη των έργων, τις τυχόν καθυστερήσεις και άλλα στοιχεία τους.
Η Μονάδα ήδη προετοιμάζει και υλοποιεί πάνω από 400 διαγωνιστικές διαδικασίες προϋπολογισμού άνω των 3,5 δισ. ευρώ για ένα ευρύ φάσμα έργων.
Είμαστε πολύ υπερήφανοι που αποτελούμε έναν στρατηγικό σύμμαχο της Πολιτείας στην οικοδόμηση ενός νέου βιώσιμου παραγωγικού υποδείγματος για τη χώρα.
Σήμερα είμαστε εδώ για να αποτυπώσουμε τη μεγάλη πρόοδο που γίνει στο πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» και σε ακόμα ένα εμβληματικό έργο.
Ο ενεργός ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ στην ωρίμανση και δημοπράτηση τόσο του Εθνικού Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, όσο των Προγραμμάτων Antinero, τα οποία από κοινού αποτελούν τα δύο βασικά «εργαλεία» για τη θωράκιση του φυσικού πλούτου της χώρας και την προστασία της περιουσίας των πολιτών, διασφαλίζει την επιτυχή ολοκλήρωση των δράσεων.
Σε αγαστή συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενισχύουμε την πρόληψη, προστατεύουμε τα δασικά μας οικοσυστήματα, δημιουργούμε πιο ανθεκτικές υποδομές.
Το Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» είναι ένα πρωτόγνωρο έργο για τα ελληνικά δεδομένα και μια σημαντική παρακαταθήκη για την Πολιτική Προστασία και συνολικά τη χώρα και τους πολίτες. Είναι ο σχεδιασμός του σήμερα, για το αύριο.
Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα προμηθεύεται μαζικά βαρύ εξοπλισμό για την Πολιτική Προστασία, με ανοιχτές και απόλυτα διαφανείς διαδικασίες.
Το ΤΑΙΠΕΔ έχει αναλάβει να ωριμάσει και να διενεργήσει 21 διαγωνισμούς για έργα ύψους 960 εκατ. ευρώ.
Τα επόμενα χρόνια η Πολιτική Προστασία θα έχει στη διάθεσή της όλα τα μέσα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και την προστασία των πολιτών.
Παράλληλα, για τρίτη συνεχόμενη αντιπυρική περίοδο είναι σε εξέλιξη το πρόγραμμα «AntiNero», η μεγαλύτερη παρέμβαση που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα μας για τη θωράκιση των δασικών μας οικοσυστημάτων και την προσαρμογή τους στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Το PPF ωρίμασε και δημοπράτησε σε χρόνο ρεκόρ και με απόλυτη επιτυχία τα έργα του «AntiNero για την περίοδο 2022-2024, σε όλη την επικράτεια με συνολικό προϋπολογισμό 320 εκατ. ευρώ.
Έργα που αφορούν στον καθαρισμό περισσότερων από 180.000 στρεμμάτων, στη βελτίωση και συντήρηση δασικών δρόμων έκτασης 292.000 στρεμμάτων και αντιπυρικών ζωνών άνω των 50.000 στρεμμάτων.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, εκπονούνται σχέδια αντιπυρικής προστασίας για 39 κρίσιμα δασικά οικοσυστήματα συνολικής έκτασης άνω των 42 εκατ. στρεμμάτων. (Κάρτα 3)
Να είστε βέβαιοι πως με την ίδια αφοσίωση και ζήλο θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ώστε να φέρουμε εις πέρας το συντομότερο δυνατό τα έργα που μας έχετε αναθέσει.
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να εστιάσω σύντομα σε δύο σημεία.
Πρώτον, τα προγράμματα ΑΙΓΙΣ και Anti Nero αποτελούν φωτεινά παραδείγματα αποδοτικότητας όταν το κράτος, με ισχυρή πολιτική βούληση, αποφασίζει να συνεργαστεί με μηχανισμούς απαλλαγμένους από τις αγκυλώσεις της γραφειοκρατίας, όπως το ΤΑΙΠΕΔ.
Δεύτερον, θέλω να πω πως αισθάνομαι εξαιρετικά περήφανος που ηγούμαι μιας ομάδας που, εκτός από την υψηλή τεχνογνωσία και κατάρτιση που διαθέτει, επιδεικνύει καθημερινά προσήλωση, υπευθυνότητα και ήθος. Και τους ευχαριστώ θερμά.
Επειδή πίσω από τα νούμερα είναι οι άνθρωποι μας, ευχαριστώ τους Project Managers για το «ΑΙΓΙΣ» και το Anti Nero: τον Γιώργο Δαββέτα και τη Γιούλη Βουρνά και τις ομάδες τους, που εργάζονται άοκνα για να ολοκληρωθούν τα έργα το συντομότερο δυνατό.
O δυναμισμός και η ορμή της σπουδαίας ομάδας που έχουμε στο PPF συμπυκνώνεται στο βασικό μας σύνθημα: Push, push, push!!
Κύριε Πρωθυπουργέ, κύριοι Υπουργοί, θα τιμήσουμε την εμπιστοσύνη σας στο ακέραιο και είμαστε αποφασισμένοι να σας δικαιώσουμε. Για να δημιουργήσουμε όλοι μαζί μια ισχυρή και βιώσιμη Ελλάδα, όπως αξίζει σε κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα. Μια Ελλάδα σύγχρονη και πρωτοπόρα. Την Ελλάδα του αύριο.
Σας ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη σας.
ΟΡΕΣΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΚΗΣ: Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, Υφυπουργοί. Αξιότιμε Αρχηγέ του Πυροσβεστικού Σώματος, αξιότιμοι Βουλευτές, Γενικοί Γραμματείς, και στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, κύριε και κύριοι.
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα η συμμετοχή μου στη σημερινή εκδήλωση για το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, ένα πρόγραμμα-σταθμό για την Πολιτική Προστασία στη χώρα μας και το οποίο χρηματοδοτείται εν μέρει και από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.
Στη σημερινή εκδήλωση παρευρίσκεται η πολιτική ηγεσία, αλλά και όσοι είναι επιφορτισμένοι με την εκτέλεση του σχεδιασμού και τη λειτουργία του μηχανισμού της Πολιτικής Προστασίας.
Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης που κατανεμήθηκαν στην Ελλάδα το 2021 χάρη στη διαπραγμάτευση που έκανε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν 30,5 δις ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 16,7% του ΑΕΠ που έχει η χώρα μας του ’21 και ως ποσοστό είναι το υψηλότερο μεταξύ των κρατών – μελών.
Μετά την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου τον Δεκέμβριο του ’23 οι πόροι αυξήθηκαν σε 36 δις ευρώ, εκ των οποίων 18 περίπου δις για επιχορηγήσεις και 17,7 δις για το δανειακό πρόγραμμα.
Ήδη από τα 36 δις ευρώ έχουμε εισπράξει 14,7 δις, δηλαδή το 40% των πόρων που μας αναλογούν μέσα από τρία αιτήματα πληρωμής και την επίτευξη 86 οροσήμων.
Το ποσό αυτό των 14,7 δις ευρώ είναι ίσο με το 8,1% του ΑΕΠ του ’21. Επομένως είμαστε οι πρώτοι ως προς τα χρήματα που έχουμε εκταμιεύσει σε σχέση με το ΑΕΠ μας του ’21, με δεύτερη την Κροατία και τρίτη την Ιταλία.
Στο πλαίσιο του Ελλάδα 2.0 περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων δράσεις που στόχο έχουν να αυξήσουν την αποδοτικότητα στη χρήση των φυσικών πόρων και να βελτιώσουν την προστασία περιβαλλοντικούς κινδύνους και επιπτώσεις τόσο για την κοινωνία, όσο και για την οικονομία.
Όλες οι φάσεις του κύκλου διαχείρισης μιας κρίσης ή μιας φυσικής καταστροφής από την πρόγνωση και την πρόληψη, ως και τη διαχείριση των συνεπειών απαιτούν επένδυση σε τεχνολογία και σε εξοπλισμό.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτέλεσε το μοχλό με τον οποίο η χώρα μας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποίηση πόρους για την ενίσχυση της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού στη διαχείριση των σύγχρονων προκλήσεων, διοχετεύοντας στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ 40 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία αποτελούν μία εξαιρετικά αποδοτική επένδυση Ευρωπαϊκών πόρων.
Στο πλαίσιο του προγράμματος ΑΙΓΙΣ έγινε ένας πρωτοποριακός συνδυασμός πόρων από ενωσιακές και εθνικές πηγές χρηματοδότησης και συγκεκριμένα από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ, του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και φυσικά με δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ποτέ στο παρελθόν η χώρα μας δεν είχε στη διάθεσή της τόσο σημαντικούς πόρους για την πολιτική προστασία, οι οποίοι κατευθύνονται στην προστασία του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος και κυρίως στη προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
Το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτεί σημαντικό τμήμα των έργων και του εξοπλισμού που συνθέτουν το ΑΙΓΙΣ. Στη δράση που αφορά το στρατηγικό σχεδιασμό για την διαχείριση κινδύνων διοχετεύονται 74 εκατομμύρια ευρώ, στον εκσυγχρονισμό εναέριων μέσων για την πολιτική προστασία 155 εκατομμύρια ευρώ, στην προμήθεια εξοπλισμού και μέσων πρόγνωσης και έγκαιρης ειδοποίησης χρηματοδοτείται 45 εκατομμύρια ευρώ από το ΤΑΑ.
Πόροι ύψους 115,3 εκατομμύρια ευρώ διοχετεύονται στην δράση για την αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία. Και φυσικά στο σχέδιο έχει συμπεριληφθεί προς χρηματοδότηση η κατασκευή των κέντρων πολιτικής προστασίας στις 13 περιφέρειες της χώρας που θα λειτουργήσουν ως κόμβοι για την διαχείριση κρίσεων και έκτακτων καταστάσεων.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω και δυο καθοριστικά έργα που χρηματοδοτεί το Ελλάδα 2.0 για την πρόληψη των φυσικών καταστροφών που υποστηρίζουν την πολιτική προστασία.
Πρόκειται για το πρόγραμμα δασικής προστασίας ANTINERO 1, 2 και 3, για τον καθαρισμό δασών και δασικών εκτάσεων ήδη 128.000 στρέμματα, τη συντήρηση δασικού οδικού δικτύου και αντιπυρικών ζωνών και την δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών με 35.000 στρέμματα προϋπολογισμού 400 εκατομμυρίων ευρώ.
Και δεύτερον, τον προκαταρκτικό έλεγχο αντισεισμικής αντοχής για δημόσια κτίρια κρίσιμων λειτουργιών όπως σχολεία, πανεπιστήμια, αστυνομικά τμήματα, νοσοκομεία, πυροσβεστικοί σταθμοί κλπ.
Κυρίες και κύριοι, η πολυεπίπεδη απόκριση στην ένταση της απειλής που συνιστά η κλιματική κρίση και η αμείωτη προσήλωση στην υλοποίηση των έργων είναι καταλύτες για τον μετριασμό των αναπόφευκτων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Η ανθεκτικότητα στην κλιματική κρίση απαιτεί σχεδιασμό και συντονισμό. Το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ είναι εδώ, υλοποιείται και είναι χρέος μας υπό την καθοδήγηση του Υπουργού και των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας με την πολύτιμη συμβολή του ΤΑΙΠΕΔ και όλων ημών που συντονίζουμε τη χρηματοδότηση να συνεχίσουμε την προσπάθεια με έναν και μοναδικό σκοπό. Να το ολοκληρώσουμε.
Γ. ΖΕΡΒΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, κύριες και κύριοι Υπουργοί, κύριες και κύριοι βουλευτές, Σεβασμιότατε, είναι σαφές ότι η κλιματική κρίση και οι συνέπειες καθίστανται μέρα με τη μέρα περισσότερο εμφανείς.
Αυτό σε επίπεδο πολιτικών Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει επηρεάσει και τις αποφάσεις της πολιτικής συνοχής για την προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Για πρώτη φορά γίνεται ρητή αναφορά στο στόχο Πολιτικής ΙΙ για την ανάγκη μετριασμού της κλιματικής κρίσης και την πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων που απορρέουν από αυτή.
Στη χώρα μας, με πολιτική απόφαση της Κυβέρνησης, η ανάγκη πήρε τη μορφή ενός διακριτού προγράμματος για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, του προγράμματος Πολιτική Προστασία με προϋπολογισμό 714 εκατομμύρια ευρώ.
Το πρόγραμμα αυτό, που υλοποιείται μέσω της Διαχειριστικής Αρχής που υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε στενή, σε απόλυτα στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες του Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας είναι ένα υποσύνολο του προγράμματος Αιγίς καθώς όλες οι δράσεις οι οποίες συγχρηματοδοτούνται αποτελούν μέρος του προγράμματος Αιγίς.
Ποιες είναι αυτές οι δράσεις; Είναι προμήθεια πυροσβεστικών αεροσκαφών, ελικοπτέρων, σκαφών και οχημάτων αλλά και άλλες δράσεις εκπαίδευσης του προσωπικού και ενημέρωσης του κοινού.
Ποιος είναι ο στόχος; Ο συνδυασμός αυτών των δράσεων να επιφέρει τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.
Μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού από τον Αναπληρωτή Υπουργό τον κύριο Παπαθανάση, ο οποίος εποπτεύει την Ειδική Γραμματεία και έχει τη αρμοδιότητα υλοποίησης του προγράμματος αλλά και τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το κύριο Κικίλια, τέθηκε ως προτεραιότητα η άμεση ενεργοποίηση, η άμεση εφαρμογή του προγράμματος. Και αυτό γίνεται.
Επιτρέψτε μου κάποια ποσοτικά στοιχεία για να κατανοήσουμε όλοι την εξέλιξη του προγράμματος αυτού.
Τους τελευταίους 7 μήνες έχουν ενταχθεί, άρα έχουν διασφαλισμένη χρηματοδότηση, έργα που αντιστοιχούν στο 70% του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος. Ακόμα περισσότερο για τα 2/3 του διαθέσιμου προϋπολογισμού έχουν δοθεί ήδη προεγκρίσεις δημοπράτησης ή ήδη έχουν δημοπρατηθεί τα έργα αυτά, κυρίως μέσω ΤΑΙΠΕΔ.
Επίσης, έχουν ξεκινήσει να υπογράφονται συμβάσεις με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τη σύμβαση για τα καναντέρ η οποία υπεγράφη πριν λίγες μέρες στον Καναδά από τον Πρωθυπουργό τη χώρας, ενώ παράλληλα έχουν ξεκινήσει και οι πρώτες πληρωμές για τις δράσεις του προγράμματος.
Τα παραπάνω καταδεικνύουν μία πολύ ικανοποιητική πορεία εξέλιξης των δράσεων ενός πολύ κρίσιμου προγράμματος. Και γιατί αυτό;
Λέμε στη γλώσσα του ΕΣΠΑ, στη γλώσσα τη δική μας ότι όλες οι χρηματοδοτούμενες δράσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία πρέπει να δίνουν λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα και να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών της χώρας.
Εδώ έχουμε μάλλον κάτι πολύ πιο σημαντικό γιατί η δράση του προγράμματος Πολιτική Προστασία μπορεί να σώζουν και τις ζωές των πολιτών της χώρας. Για αυτό έχει δοθεί αυτή η βαρύτητα, για αυτό υπάρχει αυτή η συντονισμένη προσπάθεια μεταξύ των δύο Υπουργείων.
Και πρέπει να ευχαριστήσουμε και τις υπηρεσίες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τη Διαχειριστική Αρχή, αλλά και το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και τις υπηρεσίες του και ιδίως τον Υπουργό, τον κύριο Κικίλια.
Δεν θέλω να μακρηγορήσω εγώ μέσα στον χρόνο όλων. Είναι πολύ σημαντικό να αξιοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τους διαθέσιμους κοινοτικούς πόρους.
Και στην προκειμένη περίπτωση αυτό γίνεται με την στενή συνεργασία μεταξύ των δυο υπουργείων.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΤΣΑΣ: Θα αναρωτιέστε σίγουρα τι μπορεί να πει ένας τραπεζίτης μιλώντας μετά από ένα από τους δασοπυροσβέστες που δίνουν.. κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι είναι τιμή για μένα να εκπροσωπώ ένα θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παρουσίαση αυτού του project.
Είναι τιμή γιατί ενώ είμαστε στην Ελλάδα, δεν πρόκειται για ένα ελληνικό Project, πρόκειται για μία Ευρωπαϊκή προσπάθεια. Δεν είναι μόνο η προστασία των πολιτών της Ελλάδας. Είναι η προστασία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια και μία από τις συνθήκες για τη χρηματοδότηση αυτού του Project από το θεσμό μας, είναι η σύνδεση αυτής της προσπάθειας της χώρας μας με τις προσπάθειες όλων των χωρών της Ευρώπης, έτσι ώστε να υπάρχει μία κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική όσον αφορά την καταπολέμηση των φυσικών καταστροφών, την προστασία των Ευρωπαίων πολιτών.
Είναι λοιπόν για εμάς χαρά που διαθέσαμε μία πιστωτική γραμμή 595 εκατομμυρίων ευρώ για αυτήν την προσπάθεια, η οποία αυτή πιστωτική γραμμή ήταν αυτή που επέτρεψε στο ελληνικό κράτος να βγάλει γρήγορα τους διαγωνισμούς έτσι ώστε να αξιοποιηθούν γρήγορα και κονδύλια δωρεάν χρημάτων, ερχόμενοι από το Ταμείο Ανάκαμψης, από το ΕΣΠΑ και από άλλες πηγές.
Είναι ένας από τους ρόλους μας να μην παρέχουμε μόνο φτηνά χρήματα, για παράδειγμα είδα σήμερα την επιτυχημένη προσπάθεια της Ελληνικής Δημοκρατίας με το «30 χρόνια ομόλογου» που εξέδωσε, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χρηματοδοτεί τουλάχιστον 1% πιο φτηνά στο αντίστοιχο χρηματοδότησε την Ελληνική Δημοκρατία και χαίρομαι που η Ελληνική Δημοκρατία για καίρια Project προτιμά την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Φυσικά είναι οι ανθρώπινες ζωές, αλλά εμείς το βλέπουμε και σαν επένδυση. Επένδυση απέναντι στις περιουσίες των Ελλήνων, απέναντι στις περιουσίες των Ευρωπαίων πολιτών.
Γιατί όταν κάνουμε την οικονομική μας ανάλυση δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτή είναι μία από τις καίριες επενδύσεις που μπορεί να κάνει το ελληνικό κράτος.
Γιατί η πρόληψη είναι πάντα πολύ καλύτερη από την αντιμετώπιση των συνεπειών. Τα 61 χρόνια δράσης μας στην Ελλάδα έχουμε πολλές φορές προσπάθειες που ήρθαμε μετά από τις φυσικές καταστροφές να συνδράμουμε στην ανοικοδόμηση και της Ελλάδας, αλλά και άλλων περιοχών της Ευρώπης.
Τέτοιου είδους projects όμως που προστατεύουν ανθρώπινες ζωές είναι για εμάς πραγματικά πολύτιμα και δεν παρέχουμε μόνο δάνεια. Παρέχουμε και τεχνική βοήθεια, παρέχουμε συμβουλή από τους δικούς μας experts που βρίσκονται, που ασχολούνται με 130 χώρες στον κόσμο και με μεγάλη χαρά θα βλέπαμε επίσης άλλα Project τα οποία προστατεύουν ανθρώπινες ζωές, είτε αυτά έχουν να κάνουν με την ασφάλεια των γεφυρών, με την οδική ασφάλεια ή άλλες πηγές οι οποίες πραγματικά μπορούν να προστατεύσουν ζωές και περιουσίες.
Θα ήθελα να τελειώσω λέγοντας ότι εμείς χρηματοδοτούμε τόσο τον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο τομέα και πολλές φορές υπάρχει ο μύθος ότι στον ιδιωτικό τομέα τα πράγματα κινούνται πολύ γρήγορα.
Θα ήθελα να σας πω ότι στην περίπτωση του Υπουργείου με το οποίο συνεργαζόμαστε με τον κύριο Κικίλια, έχουμε λάβει emails μετά τις 12 τα μεσάνυχτα, έχουμε πολλές φορές δεχθεί τηλεφωνήματα το πρωί έως και 8 φορές πρωινό τηλεφώνημα πριν τις 09:00 το πρωί έτσι ώστε τα πράγματα να προχωρήσουν γρήγορα.
Τιμή στους δημόσιους υπάλληλους που πραγματικά και αυτοί με την προσπάθειά τους καταφέρνουν να προχωρήσουν τέτοια φοβερά project.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΚΟΡΟΜΥΤΗΣ: Κύριε πρωθυπουργέ, κύριε υπουργέ, κύριε υφυπουργέ, κύριε γενικέ γραμματέα, κύριε αρχηγέ, σεβασμιότητα, υψηλοί αξιωματούχοι, εκλεκτοί προσκεκλημένοι, αγαπητοί συνάδελφοι.
Το πρόγραμμα Αιγίς είναι μια τεράστια επένδυση η οποία ενισχύει την ασφάλεια των συμπολιτών μας αλλά και την δική μας.
Μέλος της επιτροπής αναγκαιότητας στέκομαι στους ταχείς ρυθμούς υλοποίησης του προγράμματος, που στόχο έχει τον εκσυγχρονισμό του Πυροσβεστικού Σώματος και την καλύτερη δυνατή επιχειρησιακή ετοιμότητα στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Είναι σημαντικό για εμάς μαζί με το έμψυχο δυναμικό μας να έχουμε και τα μέσα. Προκειμένου να προασπίζουμε πρώτα από όλα την ζωή της συνανθρώπων, μετά τις περιουσίες τους, το φυσικό κάλλος, την οικολογία, τα δάση και την χώρα.
Δεν γνωρίζουμε ούτε μπορούμε να προβλέψουμε ακριβώς ποιες θα είναι κλιματολογικές συνθήκες κατά την αντιπυρική περίοδο ή τι θα ακολουθήσει στους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες.
Είναι δεδομένο, όμως, ότι για όλο τον χρόνο, μέρα και νύχτα, δίνουμε όλο μας το είναι για να προστατεύουμε τους συμπολίτες και να υπηρετούμε την χώρα μας με πατριωτισμό, υπερηφάνεια και με πλήρη αντίληψη της ευθύνης και του καθήκοντος που έχουμε.
Αισθάνομαι την ανάγκη σήμερα, από αυτό εδώ το βήμα, έπειτα από 28 χρόνια παρουσία στο Πυροσβεστικό Σώμα να παραλληλίσω με λόγια και εικόνες την Υπηρεσία Εναερίων Μέσων με την οικογένεια μου.
Στην υπηρεσία έχουμε πέντε ελικόπτερα. Στο σπίτι έχω πέντε παιδιά. Δρόμοι και βίοι παράλληλοι. Τα πρώτα πέντε σβήνουν φωτιές, κάνουν έρευνα- διάσωση, μεταφέρουν εξοπλισμό, προσωπικό, δεξαμενές, δίνουν εικόνα, συντονίζουν εναέρια μέσα στο πεδίο και ότι άλλο προκύψει.
Κερατέα, Περαχώρα, Δερβενοχώρια, Ρόδος Εύβοια, Αλεξανδρούπολη, Δαδιά, πλημμύρες στη Θεσσαλία 2023. Μια πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδος.
Όμως, το βράδυ πρέπει ντα παιδιά να γυρίσουν σπίτι. Τα δεύτερα πέντε απογειώνονται από τα σχολεία τους, στη μελέτη, στα αγγλικά, στο στίβο, κάνουνε εκτροπή για μαθήματα μουσικής, προσγειώνονται το καλοκαίρι σε παραλίες, ανεφοδιάζονται με χυμούς, καφέ, κοκτέιλ, αναπαύονται και συντηρούνται προκειμένου να είναι έτοιμα το χειμώνα.Μια κλασική πολύτεκνη οικογένεια δηλαδή.
Το μυστικό είναι ένα. Τα παιδιά να γυρίσουν σπίτι. Εκπαίδευση, τυποποίηση, briefing debriefing, κατάσβεση, συντονισμός, έρευνα, διάσωση. Μάχη σώμα με σώμα. Αποτέλεσμα; Η ασφάλεια των πτήσεων. Πως; Τα παιδιά γύρισαν σπίτι.
Διάβασμα, παιχνίδια, συζητήσεις, παράπονα, μικροτσακωμοί, γέλια και χαρές, φροντιστήρια, πανελλήνιες και κάπως έτσι πάμε. Ένα όμως μετράει, τα παιδιά να γυρίζουν σπίτι.
Αυτό και μόνο έχει σημασία. Δυναμώνεις για την καινούρια μέρα. Την επόμενη δεν ξέρεις πως είναι. Που θα σε βγάλει. Κάθε αποστολή είναι διαφορετική.
Πυροσβέστες στην εργασία, όχι δουλειά, αλλά λειτούργημα. Πατέρας στο σπίτι. Δεν είναι ρόλος, απλά καθήκον. Αυτά όμως πάνε μαζί. Ξυπνάς και κοιμάσαι για ένα σκοπό. Τα παιδιά γύρισαν σπίτι.
Για να το κάνεις πρέπει να πολύ να το αγαπάς και το ένα και το άλλο. Δεν έχει αλλιώς. Τι άλλο; Δεν έχει καμία σημασία σας λέω. Τα παιδιά γύρισαν σπίτι.
Είμαι υπερήφανος για την υπηρεσία και την οικογένεια. Στη ζωή υπάρχουνε συμπτώσεις, εάν ψάξεις τις βρίσκεις. Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι το Πυροσβεστικό Σώμα και η υπηρεσία εναερίων μέσων όπου υπηρετώ ήταν, είναι και θα είναι πάντα δίπλα σε κάθε συνάνθρωποι που μας έχει ανάγκη. Έτοιμοι να βοήσουμε με οποιοδήποτε τρόπο, με οποιοδήποτε μέσο, εμπνέοντας το αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες.
Π. ΔΡΙΤΣΑΚΟΣ: Καλησπέρα σας. Είναι ο υποπυραγός Δριτσάκος Πέτρος και υπηρετώ την 1η Ειδική Μονάδα Δασικών Επιχειρήσεων. Κύριε πρωθυπουργέ, κύριοι υπουργοί, κύριοι υφυπουργοί, κύριε γενικέ γραμματέα, σεβασμιότατε, κύριε αρχηγέ, υψηλοί αξιωματούχοι, αγαπητοί συνάδελφοι.
Ολοένα και περισσότερα τα τελευταία χρόνια αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στο περιβάλλον και με τις φυσικές καταστροφές οι οποίες συντελούνται.
Ειδικότερα στο κομμάτι των δασικών πυρκαγιών πλέον έχουμε να αντιμετωπίσουμε δασικές πυρκαγιές ολοένα και αυξανόμενης έντασης και δυναμικότητας όπου η διαχείριση τους πολλές φορές ξεπερνάει και τα όρια του μηχανισμού, ειδικά όταν έχουμε πολλές φορές, πολλές… ταυτόχρονα σύγχρονα σε εξέλιξη.
Ως 1η ΕΜΟΔΕ, εκεί που υπηρετώ, στην αντιπυρική περίοδο που πέρασε κληθήκαμε να επιχειρήσουμε σε όλες τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές ανά την επικράτεια, με πολυήμερες αποστολές, όπως πυρκαγιές της Πάρνηθας, της Ρόδου και του Έβρου, κάτω από αντίξοες και επικίνδυνες για την ασφάλεια μας συνθήκες, με θερμοκρασίες περιβάλλοντος άνω των 45 βαθμών Κελσίου και με πολύ χαμηλή σχετική υγρασία.
Χαρακτηριστικά, στην πυρκαγιά της Πάρνηθας- Δερβενοχωρίων, χρειάστηκε να εργαστούμε υπό αυτές τις συνθήκες καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας και σε σημεία μη προσβάσιμα από οχήματα, όπου η μεταφορά μας γινόταν μέσω ελικοπτέρου, με σκοπό να ανακόψουμε την πορεία της πυρκαγιάς έως ότου έρθουν και οι υπόλοιπες δυνάμεις να μας υποστηρίξουν.
Παρ’ ότι φτάσαμε πολλές φορές τον οργανισμό μας στα όρια του δεν σταματήσαμε μέχρι να καταφέρουμε να θέσουμε την πυρκαγιά υπό έλεγχο.
Πλέον όλοι αντιλαμβανόμαστε τις νέες απαιτήσεις που υπάρχουν και είναι ευθύνη μας και υποχρέωση μας ως προς τις νέες γενιές να εξελιχθούμε, να αυξήσουμε την δυναμική μας, ώστε να γίνουμε ακόμα πιο αποτελεσματικοί στο έργο μας.
Για τον λόγο αυτό ήδη από την λήξη της αντιπυρικής περιόδου ως και σήμερα συνεχώς εκπαιδευόμαστε και εξοικειωνόμαστε με τα νέα μέσα και τις τεχνολογίες, όπως αυτά που… στο πρόγραμμα Αιγίς.
Mega Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ: Για τη ζωή και όσα έχουμε στη ζωή μας
ΑΙΓΙΣ – Άξονας 1/Πρόληψη: Αναβάθμιση υποδομών και εγκαταστάσεων
ΑΙΓΙΣ – Άξονας 2/Ετοιμότητα: Συστήματα προειδοποίησης και μέσα πρόληψης
ΑΙΓΙΣ – Άξονας 3/Αντιμετώπιση: Εξοπλισμός, μέσα υποστήριξης και συντονισμού
ΑΙΓΙΣ – Άξονας 4/Αποκατάσταση: Επιχειρησιακός εξοπλισμός και μέσα αντιμετώπισης
