Οι πολιτικές και οι δράσεις της Κυβέρνησης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών παρουσιάστηκαν την Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2024, Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, σε εκδήλωση που πραγματοποίησαν τα Υπουργεία Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, με την ευγενική υποστήριξη της Παπαστράτος, στο Ωδείο Αθηνών.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε η δημοσιογράφος Νίκη Λυμπεράκη, η οποία κάλεσε τους υπουργούς να παρουσιάσουν όλο το πλαίσιο δράσης που έχουν αναπτύξει, υπό τον συντονισμό του Υπουργού Επικρατείας Άκη Σκέρτσου, για την προστασία των γυναικών θυμάτων βίας.
Την εκδήλωση, άνοιξε η Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Κατερίνα Παπακώστα, η οποία τόνισε την επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί η βία κατά των γυναικών ως κοινωνική και ηθική επιταγή. Στον εναρκτήριο χαιρετισμό της, ζήτησε μια ενιαία προσέγγιση, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η στρατηγική μας στόχευση για την εξάλειψη της βίας επιβάλλει χωρίς ενδοιασμούς ολιστική προσέγγιση του φαινομένου, διατομεακή συνεργασία, ισχυρά αντανακλαστικά, συνεχή επαγρύπνηση» ενώ συνέχισε τονίζοντας «Καλώ όλους τους συναρμόδιους φορείς, όλους τους πολίτες, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Να δημιουργήσουμε μια κοινωνία, όπου καμία γυναίκα δεν θα φοβάται να μιλήσει. Όπου καμία γυναίκα δεν θα ζει υπό την απειλή της βίας. Όπου κάθε γυναίκα θα έχει την ευκαιρία να ζει με ασφάλεια , αξιοπρέπεια και ελπίδα. Ας δώσουμε λοιπόν, σήμερα το μήνυμα, ότι η αλλαγή δεν είναι απλώς δυνατή. Είναι ήδη σε εξέλιξη. Και όλοι μας είμαστε μέρος αυτής της αλλαγής!».
Η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη, στην ομιλία της ανακοίνωσε ότι στο υπάρχον ευρύ δίκτυο στήριξης των γυναικών και των παιδιών που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία, προστίθεται το risk tool ενώ παράλληλα στα ελληνικά πανεπιστήμια, σε συνεργασία με τις επιτροπές ισότητας θα τρέξει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο των Α.Ε.Ι.
«Βασική μας μέριμνα είναι να κλείσουμε τα κενά που διαπιστώνουμε στο δίχτυ προστασίας, που αφορά στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Μέσα στο 2025 θα ενεργοποιηθεί το ειδικό εργαλείο αποτίμησης κινδύνου, το λεγόμενο risk tool. Το εργαλείο αυτό δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους της πρώτης γραμμής, γιατρούς, αστυνομικούς, κοινωνικούς λειτουργούς που έρχονται σε επαφή με τα θύματα να αξιολογούν με βάση ένα κοινό ερωτηματολόγιο το βαθμό κινδύνου που διατρέχει μια γυναίκα, ένα παιδί, ένας άνδρας ή ένας ηλικιωμένος που ζει μέσα σε ένα κακοποιητικό οικογενειακό περιβάλλον. Η προστασία των θυμάτων είναι ο ένας πυλώνας, της κοινής μας προσπάθειας. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η πρόληψη. Η δουλειά που πρέπει να γίνεται μέσα στην οικογένεια, στο σχολείο, στην κοινωνία ειδικά με τα παιδιά στο κομμάτι της ανάπτυξης υγιών σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, μέσα τον επόμενο χρόνο σε συνεργασία με τις επιτροπές ισότητας θα τρέξουμε πρόγραμμα για τη σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο των πανεπιστημίων. Όλοι εμείς έχουμε υποχρέωση να γίνουμε η φωνή των γυναικών θυμάτων, να σταθούμε ως η «συμμαχία του καλού» δίπλα στην καθεμιά και στον καθένα που βιώνει τη χειρότερη απειλή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον που όφειλε να του προσφέρει τη μεγαλύτερη ασφάλεια»
Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, στην ομιλία του αναφέρθηκε διεξοδικά σε όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες και τα μέτρα που έχει λάβει το Υπουργείο και η ΕΛ.ΑΣ για την προστασία των γυναικών θυμάτων βίας και μίλησε για περιστατικά που συνέβαλαν στη χάραξη των πολιτικών, σημειώνοντας πως «αποτελούμε έναν κρίκο από τη διυπουργική αλυσίδα που είναι απαραίτητη, αλλά και ένα μέρος της κοινωνικής συμμαχίας στην οποία πρέπει να στρατευτούμε όλοι μας». Συμπλήρωσε, επίσης πως «χτίσαμε βήμα – βήμα μια νέα φιλοσοφία ανταπόκρισης της Ελληνικής Αστυνομίας. Το αποτέλεσμα όλης αυτής της πολιτικής είναι η εμπιστοσύνη των θυμάτων στην Αστυνομία και στο κράτος που οδήγησαν στη ραγδαία αύξηση των καταγγελιών από λιγότερες από 5.000 το 2019 στο να ξεπεράσουμε τις 20.000 το 2024». Ο κ. Χρυσοχοΐδης κατέληξε με τη δέσμευση ότι «δεν θα αφήσουμε καμία γυναίκα απροστάτευτη. Καλούμε όλες τις γυναίκες, όλους εκείνους οι οποίοι είναι θύματα και κινδυνεύουν να υποστούν βία να επικοινωνούν μαζί μας, χωρίς φόβο και με πολύ θάρρος. Και να είναι βέβαιοι ότι η Ελληνική Αστυνομία θα τους προστατεύσει. Η Ελληνική Αστυνομία θα είναι δίπλα τους και κάθε μέρα θα διαφυλάττει τη ζωή και την ακεραιότητά τους, τη δική τους, των παιδιών τους, των οικογενειών τους. Είμαι σίγουρος πως από αυτή τη μάχη θα βγούμε νικητές».
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Γεώργιος Φλωρίδης, τόνισε ότι καλούμαστε σε διαρκή και συστηματική μάχη. Επεσήμανε ότι, με το νόμο 5090/2024 εκσυγχρονίζουμε το νομοθετικό πλαίσιο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας με την αυστηροποίηση των προβλεπόμενων ποινών με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα πλέγμα «ασφαλούς δικαιϊκού περιβάλλοντος» προστασίας των θυμάτων. Στη συνέχεια ο κ. Φλωρίδης εξέφρασε την αισιοδοξία ότι θα οδηγηθούμε στην αποκλιμάκωση του φαινομένου. Τόνισε, τη μεγάλη σημασία της διάταξης του νόμου, που προστατεύει τους επαγγελματίες λειτουργούς που προσφέρουν υπηρεσίες προς τα θύματα όπως γιατροί, νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, ψυχίατροι, διασώστες του ΕΚΑΒ, οι οποίοι μπορούν να καταγγέλλουν τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας χωρίς να διακινδυνεύουν να διωχθούν. Ολοκληρώνοντας ο Υπουργός Δικαιοσύνης, επεσήμανε ότι καλούμαστε να δώσουμε μια διαρκή και συστηματική μάχη κατά της ενδοοικογενειακής βίας έχοντας χρέος απέναντι στα θύματα και στο όνομα της ελληνικής κοινωνίας.
Ο Υπουργός Επικρατείας, κ. Άκης Σκέρτσος, άρχισε την ομιλία του τονίζοντας ότι καμία γυναίκα, κανένας άνθρωπος, δεν πρέπει να ζει μέσα στο φόβο, υπό καθεστώς απειλής και βίας. “Κανείς δεν μπορεί να θεωρεί ότι εξουσιάζει το σώμα και τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Οφείλουμε όλοι και όλες σεβασμό και ισοτιμία στους ανθρώπους που επιλέγουμε ως συντρόφους, ως συνεργάτες, ως συνοδοιπόρους” . Οπως είπε , “για την Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα. Στο επίκεντρο αυτής της πολιτικής ήταν η ενθάρρυνση και η υποστήριξη των γυναικών να καταγγείλουν τη βία”. Ο κυριος Σκέρτσος ανέφερε αναλυτικά τις πολιτικές και τα μέτρα που εφαρμόζονται, επισημαίνοντας ότι για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών δεν αρκεί η καταστολή, το αυστηρότερο νομοθετικό πλαίσιο και τα εργαλεία ανταπόκρισης. “Τα ζητήματα βίας που έχουν έντονες κοινωνικές αναφορές (έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία, ρατσιστική βία, βίαιος εξτρεμισμός, βία ανηλίκων) δεν αντιμετωπίζονται στη ρίζα τους, στα βαθύτερα αίτια, με καταστολή, αλλά με πρόληψη και ενδυνάμωση του ευάλωτου”. Ο Υπουργός Επικρατείας είπε ότι ισότητα των φύλων χωρίς οικονομική και κοινωνική ενδυνάμωση των γυναικών δεν μπορεί να υπάρξει” Και συνέχισε λέγοντας ότι “Τα στερεότυπα για την ισορροπία των σχέσεων μεταξύ των φύλων δεν θα αλλάξουν χωρίς συστηματική διαπαιδαγώγηση των παιδιών σε όρους ισότητας. ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε τα μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης που έχουν εισαχθεί στα σχολεία και έχουν σαν στόχο να εκπαιδεύσουν τα παιδιά σε υγιή πρότυπα σχέσεων που στηρίζονται στον σεβασμό και την ισοτιμία των φύλων. Κατά τον κύριο Σκέρτσο, χρειάζεται μία ολιστική προσέγγιση και μία πολιτική που να αναπτυχθεί σε διαφορετικά επίπεδα και με βασικούς άξονες την ενδυνάμωση των γυναικών σε όλους τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, πολιτικής και κοινωνικής ζωής. “ Αυτή ακριβώς η φιλοσοφία ήταν πίσω από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021- 2025 και τις πολιτικές που υλοποιήθηκε στην κατεύθυνση της ισότητας. Η πρόληψη της βίας κατά των γυναικών περνά μέσα από την αλλαγή κουλτούρας και σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται οι επερχόμενες πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης”
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης, δήλωσε: «Η βία κατά των γυναικών δεν έχει θέση στην κοινωνία μας. Αυτό είναι το ηχηρό μήνυμα που στέλνουμε όλοι, με την παρουσία μας στη σημερινή εκδήλωση. Το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός προβλήματος είναι η παραδοχή της ύπαρξής του. Δυστυχώς, καθημερινά κακοποιούνται γύρω μας γυναίκες κάθε ηλικίας, καταγωγής και μόρφωσης, με κάθε μορφή βίας, σωματική, λεκτική, ψυχολογική. Η Παπαστράτος, ως ενεργό μέλος της κοινωνίας, στέκεται αρωγός της πολιτείας στον αγώνα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών με στόχο την εμπέδωση μιας κουλτούρας μηδενικής ανοχής σε οποιασδήποτε μορφής βία».
Στη συνέχεια η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Αγγελική Παπάζογλου και η Αστυνομική Υποδιευθύντρια, Προϊσταμένη Τμήματος Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της Διεύθυνσης Γενικής Αστυνόμευσης του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ, Δήμητρα Κατεχάκη έκαναν απολογισμό των δράσεων των υπηρεσιών τους.
Ακολούθησαν συζητήσεις με τους επαγγελματίες του πεδίου οι οποίοι αφηγήθηκαν στιγμές από την εμπειρία τους στη διαχείριση περιστατικών βίας κατά των γυναικών. Η εκδήλωση έκλεισε, με συζήτηση στη διάρκεια της οποίας επί τάπητος τέθηκαν οι δράσεις που πρέπει να οργανωθούν και να συνεχιστούν πάντα με στόχο την προστασία των θυμάτων.
