Πραγματοποιήθηκε χθες η τελετή παράδοσης παραλαβής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας από τον απερχόμενο Υπουργό Χρήστο Στυλιανίδη στον Υπηρεσιακό Υπουργό Ευάγγελο Τουρνά.
Ο κ. Στυλιανίδης ανέφερε στην τοποθέτησή του:
«Καλησπέρα σας. Είναι όντως μία στιγμή που ήξερα ότι κάποτε θα έρθει, αλλά όταν έρχεται αντιλαμβάνεστε ότι φέρνει μαζί της και δυσκολίες, συγκινήσεις. Σήμερα, πιστεύω ότι παραδίδουμε αυτό το πολύ δύσκολο χαρτοφυλάκιο σε πολύ έμπειρα χέρια, δοκιμασμένα και άξια. Το ξέρω από πρώτο χέρι. Το έζησα και το επιβεβαίωσα σε πολύ δύσκολες στιγμές. Η παραμονή του Βαγγέλη Τουρνά ως Υπουργός στην υπηρεσιακή κυβέρνηση ήταν αίτημα του Κυριάκου Μητσοτάκη, αίτημα δικό μου και άλλων. Γιατί ο Ιούνιος δεν είναι εύκολος μήνας για την αντιπυρική περίοδο. Και το ξέρετε εσείς καλύτερα από όλους.
Όταν ήρθαμε σε αυτό το νέο Υπουργείο -που πήρε την καινοτόμα τιτλοδότηση ως ‘Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας’- ήταν ένα δύσκολο ναρκοπέδιο. Και το ξέραμε από την αρχή. Ερχόμενος όμως εδώ, μετά από μία ευρωπαϊκή -και όχι μόνο- πορεία, διαπίστωσα αμέσως τρία πράγματα:
Το πρώτο ότι, ενώ όντως ήταν ναρκοπέδιο, οι άνθρωποί του και ειδικά ο επιχειρησιακός του βραχίονας, η Πυροσβεστική, έχει στελέχη και μέλη εξαίρετα, ικανά να φέρουν εις πέρας μία τόσο δύσκολη αποστολή. Το έχω πει πολλές φορές ότι ο Έλληνας πυροσβέστης είναι από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Και όσοι είχαν την ευκαιρία να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, είτε μαζί μου είτε στο πλαίσιο συγκεκριμένων αποστολών στη Γαλλία, την Ιταλία και αλλού, νομίζω το διαπίστωσαν. Γι’ αυτό θα επιμείνω σε μια θέση που έχω διατυπώσει πολλές φορές στο παρελθόν, και πιστεύω ότι την υιοθετεί πλήρως και ο κ. Τουρνάς, ότι θα ήθελα και στην Ελλάδα να δω την ίδια σκηνή που είδα ως φοιτητής στη Βοστώνη πριν από πάρα πολλά χρόνια. Όταν ένας πυροσβέστης μπήκε στο αεροπλάνο και σηκώθηκε όλος ο κόσμος και χειροκρότησε. Νομίζω ότι δικαιούστε αυτή την αναγνώριση.
Το δεύτερο που κατάλαβα είναι ότι αυτό το Υπουργείο έχει να αντιμετωπίσει στο έργο του μεγάλες δυσκολίες, νομικού χαρακτήρα. Στην Ελλάδα οι γραφειοκρατικές δυσκολίες είναι πιο πολλές απ’ ό,τι σε άλλες χώρες και γι’ αυτό είναι στόχος να τεθεί κάποια στιγμή ως εθνική ανάγκη και οριζόντια πολιτική να ‘σπάσει’ αυτό το γραφειοκρατικό σύστημα. Για να απελευθερωθούν τα Υπουργεία, να απελευθερωθούν οι Υπηρεσίες και να μπορούν όντως να ανταποκρίνονται στις δύσκολες απαιτήσεις, μέσα στα όρια αυτού που λέμε ‘timing’. Γιατί πολλές φορές είναι τόσο μεγάλη η δυσκολία να λειτουργήσουν οι διαδικασίες των δημοσίων προσφορών, που ακόμα και τα έργα και οι υπηρεσίες και τα εργαλεία που χρειάζεται να αγοραστούν καθίστανται ξεπερασμένα.
Το τρίτο σημείο που θεωρώ πως οφείλω να σας πω σήμερα είναι ότι αρχίσαμε να στήνουμε ένα Υπουργείο, κατά την άποψή μου, πάνω σε μία σύγχρονη βάση. Με στόχο δηλαδή να δώσουμε στους υπηρεσιακούς μας -στον Αρχηγό, τον Υπαρχηγό, τον Επιτελάρχη, τον Διοικητή του ΕΣΚΕΔΙΚ- τη δυνατότητα τη δύσκολη στιγμή που έρχεται το συμβάν, να αποφασίζουν όχι μόνο από ένστικτο, όχι μόνο στη βάση της σοβαρής εμπειρίας που έχουν, αλλά έχοντας στο πλευρό τους μια επιστημονική ομάδα που θα μπορεί να τους συντρέξει με μοντέλα, ώστε να λαμβάνουν τις δύσκολες αποφάσεις που καλούνται να λάβουν έχοντας αυτή την επιστημονική βάση. Ετοιμάζουμε με μεγάλες δυσκολίες, έχοντας επικαιροποιήσει και το «ΑΙΓΙΣ», το στήσιμο της Εθνικής Βάσης Δεδομένων. Τη στελέχωσή της με επιστήμονες και πυροσβέστες επιστήμονες, για να μπορέσουν ακριβώς οι επιχειρησιακές αποφάσεις να λαμβάνονται με επιστημονικά κριτήρια και με δεδομένα επιστημονικής μοντελοποίησης.
Θα κλείσω -γιατί μπροστά σε ανθρώπους της δράσης, έλεγε ένας μεγάλος Αμερικάνος φιλόσοφος, όχι μόνο δεν χρειάζεται να λες πολλά λόγια, αλλά χρειάζεται να μετράς τα λόγια σου, να μετράς τις λέξεις, να μετράς τα σημεία στίξεως- λέγοντας κάτι που δεν μπορέσαμε να πετύχουμε. Και απολογούμαι γι’ αυτό: Πιστεύω ότι το υφιστάμενο νομικό σύστημα που αφορά στην ποινικοποίηση των επιχειρησιακών αποφάσεων των πυροσβεστών μας είναι απαράδεκτο. Και θα πρέπει να είναι κοινός στόχος όλων μας, αλλά και οποιουδήποτε θα είναι σε αυτό το Υπουργείο, να συνεχίσει με επιμονή, αξιοποιώντας όλα τα νομικά πλαίσια τα ευρωπαϊκά, έτσι ώστε να σταματήσει αυτό που συμβαίνει σήμερα. Να ποινικοποιούνται οι επιχειρησιακές αποφάσεις και να βρίσκεται ο πυροσβέστης, ενώ είναι στη μάχη της φωτιάς να σκέφτεται κάθε στιγμή έναν τρόπο για το πώς θα εξασφαλίσει την επιχειρησιακή απόφαση που έλαβε. Αυτό πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει. Εγώ, από οποιοδήποτε πόστο κι αν είμαι, είτε εδώ είτε στην Ευρώπη είτε οπουδήποτε, θα είμαι ένας από τους βασικούς σας συμμάχους, γιατί αυτό πρέπει να αλλάξει. Δεν μπορεί να συνεχίσει γιατί σας αποδυναμώνει ως Σώμα την ώρα που παίρνετε τις μεγάλες και δύσκολες αποφάσεις.
Δεν θα πω ‘αντίο’, απλώς θα πω ότι σας χαιρετώ. Θα γίνει ένα ‘rotation’. Δεν θέλω να προκαταλάβω προς Θεού το εκλογικό αποτέλεσμα, το εκλογικό αποτέλεσμα είναι ανοιχτό για όλους μας. Αλλά, είπα και τελευταία σε μία ραδιοφωνική εκπομπή, πως όταν περάσεις από αυτό το Υπουργείο, ουσιαστικά δεν φεύγεις ποτέ.
Σας ευχαριστώ όλους για τη συνεργασία. Και εάν παρ’ ελπίδα πίκρανα κάποιους, είτε με την αυστηρότητά μου είτε με την επιμονή μου σε κάποια πράγματα, συγχωρέστε με. Σας ευχαριστώ πολύ».
Κατά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου, ο Υπηρεσιακός Υπουργός κ. Τουρνάς δήλωσε:
«Είμαι πολύ συγκινημένος και ομολογώ πως νιώθω κάπως περίεργα. Γιατί θα πρέπει εγώ, ως παραλαμβάνων Υπουργός, να αποχαιρετήσω τον Υπουργό μας, που δουλέψαμε μαζί σχεδόν δύο χρόνια.
Ο Χρήστος Στυλιανίδης είναι εκείνος που ηγήθηκε επί 21 μήνες ενός κρίσιμου Υπουργείου. Ενός Υπουργείου που δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο 2021, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, έπειτα από ένα δύσκολο καλοκαίρι που είχε διαμορφώσει πραγματικά ένα βαρύ κλίμα.
Είναι εκείνος που από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίστηκε με αυστηρή κριτική, με επιφυλακτικότητα, αλλά και με προκατάληψη σε αρκετές περιπτώσεις. Εντούτοις, ο Χρήστος Στυλιανίδης είναι ένας πολιτικός με έναν συνδυασμό χαρακτηριστικών, που τον κάνουν μοναδικό.
Έχει μια τεράστια πολιτική εμπειρία από τη συμμετοχή του στα πολιτικά πράγματα της Κύπρου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαθέτει την ιστορική γνώση, έχει υψηλή κρίση και αντίληψη από τον χειρισμό πολύ σημαντικών και κρίσιμων θεμάτων. Και βεβαίως έχει κατακτήσει τη διεθνή εκτίμηση και αναγνώριση, που του προσδίδει προστιθέμενη αξία και κύρος στον χώρο του Ελληνισμού αλλά και στο εξωτερικό.
Επιπλέον, ο Χρήστος Στυλιανίδης, από τη διαδρομή του στη ζωή -ως παιδί που έζησε δύσκολα χρόνια και ως νέος που βίωσε την εισβολή και την κατοχή της Κύπρου, που σπούδασε με οικονομική στενότητα και δούλεψε σκληρά ως γιατρός στα νεανικά του χρόνια- έπλασε έναν εξαίρετο χαρακτήρα με καλοσύνη, κατανόηση και πάνω απ’ όλα με ανθρωπιά.
Όλα αυτά, μαζί με την εργατικότητα και το αίσθημα της ευθύνης που τον διακρίνει, τον έκαναν έναν Υπουργό της δράσης και των έργων. Ήταν παντού και πάντα. Τη μια ημέρα στις Βρυξέλλες και την άλλη σε κάποια ευάλωτη περιοχή της Ελληνικής Επικράτειας. Όργωσε όλη τη Χώρα, συσκέφθηκε με τους φορείς για την ενδυνάμωση της Πολιτικής Προστασίας και την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Ξεκλείδωσε το μείζον πρόβλημα της NSPA για τις απρόσκοπτες μισθώσεις των εναερίων μέσων δασοπυρόσβεσης. Δούλεψε εντατικά για τη δομή και την οργάνωση του Υπουργείου, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση από τη DG Reform.
Άκουσε τους επιστήμονες και τους επιστημονικούς φορείς για τη δημιουργία της Εθνικής Βάσης Δεδομένων, που θα αποτελέσει το εργαλείο στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας, αλλά και του επιχειρησιακού μηχανισμού, για τη λήψη απόφασης και την αντιμετώπιση των κινδύνων των φυσικών καταστροφών.
Φρόντισε για την αναθεώρηση του ‘ΑΙΓΙΣ’ και προώθησε σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, και με τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, την ωρίμανση προγραμμάτων που εξελίσσονται σε διάφορες φάσεις -κάποια από αυτά μέχρι και τη διαγωνιστική διαδικασία, όπως τα 400 οχήματα για τα οποία ήδη ο διαγωνισμός είναι στον αέρα.
Εξασφάλισε οικονομική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για μισθώσεις επιπλέον εναερίων μέσων για την Πολιτική Προστασία της χώρας και επιπλέον, εισηγήθηκε στην ΕΕ το Prepositioning Program, που λειτούργησε για πρώτη φορά το 2022 και από εφέτος γίνεται θεσμός.
Για να εξασφαλίσει επιπρόσθετους πόρους για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων της ΓΓΠΠ και του Πυροσβεστικού Σώματος ήλθε σε επαφή και αξιοποίησε στο έπακρο τη διάθεση Ιδρυμάτων και Φορέων που διακρίνονται για εθελοντική προσφορά και δωρεές.
Στάθηκε δίπλα στους εθελοντές και τις εθελοντικές οργανώσεις, για τις οποίες πιστεύει ότι αποτελούν προστιθέμενη δύναμη στη συνολική προσπάθεια.
Προώθησε τη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε κεντρικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Ενίσχυσε τη συνεργασία με τα Υπουργεία Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη για τον καλύτερο συντονισμό και την εφαρμογή των επιχειρησιακών σχεδίων.
Με πνεύμα συναντίληψης με το ΥΠΕΝ, πέτυχε μετά από 23 χρόνια τη στενή και ουσιαστική συνεργασία των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών με τις Δασικές Υπηρεσίες, τόσο στη φάση της σχεδίασης για την πρόληψη, όσο και στη φάση των επιχειρήσεων στο πεδίο.
Δούλεψε, επίσης, εντατικά με το ΥΠΕΣ για την έγκαιρη χρηματοδότηση των Δήμων, αλλά και με το Υπουργείο Πολιτισμού για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων.
Στάθηκε δίπλα στον Πυροσβέστη και στην Πυροσβέστρια. Νοιάστηκε με την καρδιά του και αφοσιώθηκε με την ψυχή του και με όλη του τη δυναμική για το Πυροσβεστικό Σώμα, που αποτελεί τον βασικό επιχειρησιακό πυλώνα της ΓΓΠΠ. Φρόντισε για την υλοποίηση των επιχειρησιακών του αναγκών, καθώς επίσης και για την ηθική ανταμοιβή και καταξίωση για την προσφορά του στον Έλληνα πολίτη και στο κοινωνικό σύνολο.
Υπάρχουν πολλά ακόμη που έκανε ο Χρήστος Στυλιανίδης ως Υπουργός στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Και θα μπορούσα να μιλάω πολύ ώρα για αυτά, όμως θα αρκεστώ σε τούτο: Ο Χρήστος Στυλιανίδης διδάσκει με τα έργα του, διδάσκει με τον χαρακτήρα του, με το ήθος του και με τον πολιτικό του πολιτισμό. Όλοι μας αισθανόμαστε τυχεροί που κάναμε μαζί αυτό το ταξίδι κύριε Υπουργέ».