Ο Ποιμενικός Καυκάσου (Caucasian Shepherd Dog, Caucasian Ovcharka) είναι η ράτσα σκύλου που προέρχεται από την οροσειρά Καύκασος και είναι μαθημένος στην φύση και την άγρια ζωή. Παρ’ όλα αυτά έχει τη ιδιότητα του φύλακα στην πρώτη οικογένεια που θα αγαπήσει. Έχει γκρι-καφέ χρώμα γούνας και καφέ μουσούδας.
Ο σκύλος έχει πάρει την ονομασία του από την οροσειρά του Καυκάσου και είναι απόγονος αρχαίων μολοσσοειδών φυλών. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και αρχικά αυτή τη ράτσα σκύλου άρχισαν να “χρησιμοποιούν” οι βοσκοί του Καυκάσου αλλά πιο πολύ οι Γεωργιανοί . Από το 1930, που έγινε η πρώτη επίσημη παρουσίασή του Ποιμενικού Καυκάσου στη Δύση (Γερμανία), έγινε παγκόσμια γνωστός και απέκτησε φανατικούς λάτρεις της φυλής, στις περισσότερες χώρες του κόσμου.
Η λέξη “Volkodav” (λυκοπνίχτης), που χρησιμοποιούν οι λαοί των χωρών της προέλευσής του, δηλώνει και τον ρόλο που του ανέθεταν, εδώ και εκατοντάδες χρόνια, οι ιδιοκτήτες του. Έχει χρησιμοποιηθεί σαν φύλακας των κοπαδιών, αλλά και για το κυνήγι μεγάλων θηραμάτων (αρκούδες, λύκοι κ.λ.π.).
Στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης χρησιμοποιείται, σήμερα, σαν σκύλος εργασίας στην φυσική του θέση, δηλαδή στα κοπάδια, είτε σαν φύλακας. Επίσης, εκπαιδεύεται από την αστυνομία, για την ανάληψη δύσκολων αποστολών και από ιδιωτικές εταιρείες security για φύλαξη χώρων και σωματοφυλακή.
Σύμφωνα με ξένες πηγές, ο Καύκασος ή Σοβιετική Ένωση θεωρείται ο τόπος καταγωγής, και οι πηγές συνδέουν άμεσα την καταγωγή του με τη Γεωργία. Υπάρχουν πολλές εκδόσεις της προέλευσής της. Σύμφωνα με ένα, προήλθε από το Θιβετιανό μαστήφ, το οποίο εισήχθη στον Καύκασο από πολεμιστές και εμπόρους πριν από 2.000 χρόνια. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, είναι μια ανεξάρτητη ποικιλία, η οποία εκτράφηκε από τις αρχαίες φυλές Καρτβελίων μέσω λαϊκής επιλογής. Η φυλή περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανό ζωολόγο Mueller στα υψίπεδα της Γεωργίας στις αρχές του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με τον Sulkhan-Saba Orbeliani, ο βοσκός είναι ένας ιδιαίτερα μεγάλος, «οικογενειακός» και εγκάρδιος σκύλος. Το 1990, αυτή η φυλή εισήχθη στις παγκόσμιες κλινικές κοινωνίες από Ρώσους κυνολόγους με το όνομα “Kavkazskaya Ovcharka” (Καυκάσιος Ποιμενικός) και εγγράφηκε επίσημα στη Διεθνή Κυνολογική Ομοσπονδία.
Τα χαρακτηριστικά του
Ο Ποιμενικός Καυκάσου είναι ιδιαίτερα μεγαλόσωμος σκύλος, μυώδης και εξαιρετικά ευκίνητος, παρά τον όγκο του και παρά την φαινομενική χαλαρότητα την ώρα της ξεκούρασης. Χαρακτηρίζεται εκρηκτικός, την στιγμή της δράσης του και είναι απίστευτα γρήγορος και ανθεκτικός σε σχέση με την σωματική κατασκευή του, πάντοτε όμως και σε συνδυασμό με τις καιρικές συνθήκες (ιδιαίτερα θερμά κλίματα δεν τον ευνοούν).
Το δέρμα του Ποιμενικού Καυκάσου είναι ιδιαίτερα χοντρό και αδιαπέραστο από τα δόντια των αντιπάλων του και μαζί με τον πλούσιο μανδύα του, αποτελούν μία ασπίδα προστασίας. Τα αυτιά κόβονται, παραδοσιακά, κοντά, για να μη δίνουν τη δυνατότητα, στον αντίπαλο, να τον πιάσει από αυτά και να τον τραυματίσει. Παρόλα αυτά δεν συνιστάται διότι δυσκολεύει την επικοινωνία του με τον αφέντη του και θα υποφέρει από συχνές ωτίτιδες. Ο μανδύας του απαντάται σε δύο τύπους, μακρύς και μεσαίου μήκους. Τα χρώματα είναι αποδεκτά σε αρκετά μεγάλη ποικιλία, αλλά τα πιο συνηθισμένα είναι το γκρι και το καστανό, πολλές φορές με άσπρο στο στήθος και τα πόδια. Η μάσκα του προσώπου είναι συνήθως μαύρη, πλην των λευκών σκύλων. Το μαύρο χρώμα δεν είναι αποδεκτό, για την συμμετοχή σε εκθέσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν απαντάται.
Όπως σε όλες τις μεγαλόσωμες φυλές, είναι πιθανό να παρουσιαστούν προβλήματα δυσπλασίας, παχυσαρκίας ή ακόμη και καρδιοπάθειες. Με καλή υγεία η διάρκεια ζωής του είναι 10 με 12 χρόνια.
Ο χαρακτήρας του
Ο Ποιμενικός Καυκάσου είναι ένας σκύλος με αρχηγικό χαρακτήρα. Από τη φύση του μαθαίνει να φυλάει το χώρο που του εμπιστεύονται και αυτό το κάνει καλύτερα από τον καθένα. Είναι μία πολεμική μηχανή που γίνεται επικίνδυνη για όσους δεν γνωρίζουν το σωστό χειρισμό της. Είναι φιλικός απέναντι στα μέλη της οικογένειας που ανήκει, αλλά δεν είναι διαθέσιμος να δεχθεί ιδιαίτερη πίεση ή κακομεταχείριση, χωρίς αντίδραση. Δύσκολα υποτάσσεται και αυτό είναι κάτι που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους επίδοξους ιδιοκτήτες του. Δεν κάνει πίσω σε οποιαδήποτε απειλή ή κίνδυνο, έστω και αν χρειασθεί να το πληρώσει με τη ζωή του, αλλά δεν θα υπακούσει εύκολα και στον ιδιοκτήτη του, όταν, η πολεμική αυτή μηχανή, θα βρίσκεται σε λειτουργία.
Είναι ένας σκύλος που αναπτύσσει ισχυρούς δεσμούς με τα μέλη της οικογένειας που ανήκει και ειδικά με ένα άτομο, που αυτός θα επιλέξει, αλλά πολύ σπάνια θα υποταχθεί και θ’ ακολουθήσει τυφλά τις οδηγίες τους, βασιζόμενος πάντα στη δική του κρίση και στο ένστικτό του, που πολλές φορές θα τον οδηγήσουν στο να αγνοήσει τις εντολές τους, πάντοτε όμως ανάλογα με τις ιδιαίτερες καταστάσεις που θα αντιμετωπίζει.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την εκπαίδευσή του, μέχρι την ενηλικίωσή του και ειδικά μέχρι να γίνει 18 μηνών. Το να επιχειρήσουμε να του ¨σπάσουμε τον τσαμπουκά¨, ‘όπως είναι η έκφραση που συνήθως χρησιμοποιούμε, δεν είναι ότι καλύτερο, αφού τότε δεν θα έχουμε τον πραγματικό χαρακτήρα του, για τον οποίο έγινε τόσο δημοφιλής. Ας αναζητήσουμε, τότε, λύσεις σε άλλες ράτσες σκύλων, πιο εκπαιδεύσιμων, λιγότερο αρχηγικών και ανεξάρτητων, με όλα τα υπέρ και τα κατά που θα προκύψουν. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο ποιμενικός Καυκάσου είναι βίαιος και επικίνδυνος. Στην πραγματικότητα αυτό θα συμβεί μόνο όταν διαισθανθεί κίνδυνο για την οικογένεια και τον χώρο που φυλάει.
Μπορεί, μερικές φορές, να γίνει δύστροπος και επιθετικός, ακόμη και με τους ιδιοκτήτες του, αν τον κακομεταχειριστούν, αν προσπαθήσουν να του επιβληθούν με ανορθόδοξο τρόπο, ή να τον μειώσουν, μπροστά σε άλλους σκύλους των οποίων ηγείται. Η μη επιθετικότητα, απέναντι σε αγνώστους ή σε άλλους σκύλους, η εκδήλωση φόβου και η απόλυτη υποταγή, θεωρούνται σφάλματα του χαρακτήρα του.
Με λίγα λόγια, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και γνώση, η διαχείριση ενός τέτοιου σκύλου, που μπορεί να λύσει πολλά προβλήματα, αλλά και να δημιουργήσει άλλα τόσα, από κακό χειρισμό και άγνοια.
