Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Τρία F-16, αναβαθμισμένα στο επίπεδο Viper – το 31ο, το 32ο και το 33ο – είναι έτοιμα στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ στην Τανάγρα, προς παράδοση στην Πολεμική Αεροπορία, ακολουθώντας το 30ο, που παραδόθηκε στις 15 Ιανουαρίου. Τα δύο από αυτά παραδόθηκαν σήμερα, ενώ το τρίτο ακολουθεί τις επόμενες ημέρες, εντός Φεβρουαρίου, ώστε να συμπληρώσει τη δύναμη στις μάχιμες Μοίρες της. Έτσι, συνολικά, η ΕΑΒ παραδίδει μέσα στον τρέχοντα μήνα τρία αναβαθμισμένα Viper.
Πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο για δύο λόγους: Πρώτον, η Πολεμική Αεροπορία λαμβάνει πλέον τα Viper εντός χρονοδιαγράμματος, σχηματίζοντας ήδη έναν σημαντικό “κορμό”. Δεύτερον, η ΕΑΒ έχει ισοσκελίσει τις καθυστερήσεις παραδόσεων των προηγουμένων ετών και πλέον η παραγωγή έχει φτάσει τα δεδομένα του αρχικού σχεδιασμού. Με την παράδοση 33 αεροσκαφών και τη διαδικασία να επιταχύνεται, διαμορφώνεται πλέον η προοπτική ολοκλήρωσης της αναβάθμισης και των 82 αεροσκαφών έως το 2027, όπως προβλέπει ο σχεδιασμός της ΠΑ.
Η επιτάχυνση των παραδόσεων των αναβαθμισμένων Viper αφενός αναδεικνύει για την ΕΑΒ την προϋπόθεση της συνέπειας απέναντι στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αφετέρου την τοποθετεί στο διεθνές κάδρο των αεροπορικών βιομηχανιών που μπορούν να αναλάβουν ένα τέτοιο έργο με τη συνεργασία της κατασκευάστριας και αναδόχου εταιρείας Lockheed Martin.
Πρόσθετα έργα
Δεν είναι τυχαίο, όπως αναφέρουν αρμόδιοι αξιωματούχοι των δύο πλευρών, ότι ήδη η Lockheed Martin βρίσκεται σε προωθημένο επίπεδο συζητήσεων, ώστε να μεταφέρει στην ΕΑΒ, επιπλέον έργο της αναβάθμισης των F-16, από την εγκατάστασή της στο Johnstown της Pennsylvania. Αυτό, πέραν των εργασιών αναβάθμισης των αεροσκαφών στο επίπεδο Viper, περιλαμβάνει την κατασκευή της υπερηχητικής δεξαμενής καυσίμων F1, ενώ συζητείται και η δυνατότητα πλήρους κατασκευής του αεραγωγού του αεροσκάφους. Κάτι που θα καταστήσει την ΕΑΒ ίσως τον σημαντικότερο υποκατασκευαστή του F-16, εκτός Ηνωμένων Πολιτειών.
Σημειώνεται ότι για την ΕΑΒ, σήμερα, η κάθε αναβάθμιση F-16 σε επίπεδο Viper ανέρχεται σε έσοδο της τάξης των 1,16 εκατ. ευρώ ανά μονάδα, δηλαδή ένα σύνολο 97,330 ευρώ για το σύνολο του προγράμματος των 82 αεροσκαφών.
Ανάκτηση χαμένου εδάφους
Το 3ο τρίμηνο του 2024, 6 αναβαθμισμένα F-16 Viper παραδόθηκαν στην 340 Μοίρα “Αλεπού” της ΠΑ, ενώ άλλα 6 κατά το 4ο τρίμηνο, που περιλάμβαναν και παραδόσεις προς τη Μοίρα “Αστέρι” (STAR) ολοκληρώνοντας τις παραδόσεις για μερικούς από τους σημαντικότερους σχηματισμούς των ελληνικών αεροπορικών δυνάμεων και τους πρώτους που εξοπλίστηκαν στις αρχές της περασμένης δεκαετίας με F-16 Block 52 Plus και Advanced. Έτσι, ο χρόνος ουσιαστικά έκλεισε με 30 F-16 Viper να καθίστανται επιχειρησιακά στο οπλοστάσιο της ΠΑ και τρία ακόμη τις πρώτες εβδομάδες του 2025. Όπως όλα δείχνουν, η γραμμή παραγωγής στην ΕΑΒ κατάφερε να καλύψει το χαμένο έδαφος και σταδιακά το πρόγραμμα επιστρέφει σε όρους αξιοπιστίας.
Η ορθολογική διαχείριση του αξιόλογου προσωπικού, σε συνδυασμό με ορισμένες “μεταθέσεις” ανέστρεψαν το “κενό” που διαμορφώθηκε το 2023 στο πρόγραμμα Viper, το οποίο πλέον σημειώνει σημαντική πρόοδο. Όχι μόνο σε τεχνολογικό επίπεδο, με πλήρως δικτυοκεντρικό σύστημα μεταφοράς δεδομένων Link-16 και ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης AESΑ, αλλά και σε χρονικό, με την Πολεμική Αεροπορία να παραλαμβάνει τα μαχητικά στον χρόνο που υπολόγιζε. Εφόσον οι παραδόσεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό, το 2027 η Πολεμική Αεροπορία θα έχει παραλάβει και τα 82 αναβαθμισμένα F-16 Viper, των Blocks Plus και Advanced.
Η πορεία αυτή έχει ήδη ανοίξει το δρόμο, ώστε η ΕΑΒ να αναλάβει την αναβάθμιση και των παλαιότερων μαχητικών F-16 block 50 (Παράδοσης 1993) σε διαμόρφωση Viper. Τα αεροσκάφη αυτά έχουν ήδη υποστεί δομικό εκσυγχρονισμό MLU από την ΕΑΒ πριν μερικά χρόνια και για τον λόγο αυτό θεωρείται ότι έχουν το airworthiness ώστε να μπουν στο πρόγραμμα των Viper και να υπηρετήσουν την Αεροπορία για αρκετά ακόμη χρόνια.
Κατά συνέπεια, με την αναβάθμιση και των πρόσθετων F-16 σε διαμόρφωση Viper σημαίνει ότι η Πολεμική Αεροπορία θα διαθέτει στο δυναμικό της, έως τα τέλη της δεκαετίας περί τα 120, μαχητικά του επιπέδου αυτού: Δηλαδή 4,5 γενιάς, με πλήρη ομογενοποίηση του στόλου της σε αυτό το επίπεδο.
Για τον λόγο αυτό και η ΕΑΒ, επιθυμεί η αναβάθμιση των F-16 block 50 να αρχίσει αμέσως μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος, ώστε να αξιοποιηθεί το προσωπικό και η τεχνογνωσία που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια. Ως προς αυτό αναμένεται άμεσα η σχετική LOA από αμερικανικής πλευράς.
Και εφόσον όλα ευοδωθούν, με τη συμβολή της ΕΑΒ, η Πολεμική Αεροπορία θα έχει συνολικά 7 μάχιμες Μοίρες Viper, με αεροσκάφη τελευταίας τεχνολογίας που θα μπορούν να συνεργάζονται τόσο με τα Rafale όσο και με τα F-35, όταν παραληφθούν.