Το Κοινωνικό Πολύκεντρο της ΑΔΕΔΥ παρέδωσε στις 26/7/2022, στον υπουργό Εσωτερικών κ. Μαυρουδή Βορίδη , έρευνα σχετικά με την σεξουαλική παρενόχληση στο Δημόσιο.
Η επιστολή έχει ως εξής:
Κύριε Υπουργέ,
Θέλω καταρχάς να σας ευχαριστήσω για την άμεση ανταπόκρισή σας στην πραγματοποίηση της σημερινής συνάντησης, -όπως θέλω να ευχαριστήσω και τους εκπροσώπους του Τύπου για την κάλυψή της- που στόχο έχει να σας παραδώσουμε την έρευνα που διεξήγαγε το Κοινωνικό Πολύκεντρο της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. τον προηγούμενο χρόνο (2021) με θέμα τη σεξουαλική παρενόχληση στο Δημόσιο, καθώς και τον συνοπτικό οδηγό αντιμετώπισής της.
Η βία και η παρενόχληση που υφίστανται οι γυναίκες εργαζόμενες, λεκτική ή σωματική, που εκδηλώνεται με θετική ή με αρνητική προκατάληψη του φύλου τους, συνδέεται άμεσα με την υποτίμηση της γυναικείας απασχόλησης, σε όποιο τομέα και επάγγελμα κι αν δραστηριοποιούνται. Η βία και η παρενόχληση κατά των γυναικών στην εργασία τους είναι αποτέλεσμα του έμφυλου καταμερισμού της εργασίας και ως τέτοιο επηρεάζει όλες τις γυναίκες όλων των ηλικιών, τάξεων, εθνοτήτων και πολιτισμών που, προσωρινά ή μόνιμα, γίνονται θύματα υποβαθμισμένων κοινωνικών ρόλων.
Σύμφωνα με τις έρευνες, συνολικά, το 14% των εργαζομένων στην ΕΕ, είχαν τουλάχιστον μία εμπειρία επιθετικής συμπεριφοράς στην εργασία τους. Μεταξύ αυτών ήταν τα επεισόδια λεκτικής βίας, ανεπιθύμητης σεξουαλικής προσοχής, απειλών, εξευτελιστικής συμπεριφοράς και σωματικής βίας. Το ποσοστό αυτό φτάνει στο 23% για τους εργαζόμενους στους τομείς της υγείας και κοινωνικής πρόνοιας. (Eurofound 2015).
Όπως είναι γνωστό, κύριε Υπουργέ, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις πρωτοστάτησαν για την υιοθέτηση της 190 Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, για την εξάλειψη της έμφυλης βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, κάτι που έγινε πράξη με τον Ν. 4808/21.
Η εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, είτε αυτή εκδηλώνεται μέσα στον χώρο εργασίας, είτε σε άλλο περιβάλλον που σχετίζεται με την εργασία, αποτελεί δέσμευση για τα συνδικάτα τα οποία οφείλουν να προστατεύουν τα μέλη τους και να υπερασπίζονται το δικαίωμα της εργασίας σε υγιή περιβάλλοντα, απαλλαγμένα από κινδύνους για την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Η Α.Δ.Ε.Δ.Υ. ως τριτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο έχει δεσμευτεί:
- Να φέρνει στην επιφάνεια τα προβλήματα των γυναικών, με στόχο όχι μόνο να συζητηθούν ευρέως στο χώρο εργασίας, αλλά για να ξεκινήσει ουσιαστική παρέμβαση για την επίλυσή τους.
- Να αποτελέσει στήριγμα και να δίνει συλλογική απάντηση σε κάθε περιστατικό βίας και παρενόχλησης, έτσι ώστε να μην στοχοποιούνται τα θύματα και να βρίσκουν δικαίωση.
Για το σκοπό αυτό η Α.Δ.Ε.Δ.Υ. έχει συγκροτήσει και τη Γραμματεία Ισότητας που κυρίαρχο στόχο έχει την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την εξάλειψη των διακρίσεων.
Η έρευνα που σας παραδίδουμε σήμερα, κύριε Υπουργέ, διενεργήθηκε το 2021 από το Κοινωνικό Πολύκεντρο της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. και κατέληξε σε χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία θα σας τα αναλύσει η κ. Στρατηγάκη, η υπεύθυνη καθηγήτρια.
Ωστόσο, από την πλευρά μας θέλουμε να σας καταθέσουμε σήμερα ορισμένες προτάσεις πολιτικής για το Δημόσιο:
- Όπως γνωρίζετε, ο Κώδικας Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ, (Ν. 3528/2007) αναφέρει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι, οφείλουν να επιδεικνύουν ευπρεπή συμπεριφορά, ενώ το αντίθετο αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα, χωρίς ωστόσο να απαριθμούνται επ’ ακριβώς παρενοχλητικές ή άλλες συμπεριφορές στην εργασία. Στον Κώδικα, αναφέρεται ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα πρέπει να έχουν αναξιοπρεπή συμπεριφορά, ενώ ως τέτοια συμπεριφορά, λογίζεται στο άρθρο 107 και «οποιαδήποτε πράξη κατά της γενετήσιας ελευθερίας», κάτι που αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα. Με αφορμή, λοιπόν, και τη συγκρότηση της Επιτροπής που θα αναμορφώσει τον Δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα -στην οποία συμμετέχουμε-, θα πρέπει, αυτός, να συμπληρωθεί με νέες επικαιροποιημένες διατάξεις για τη σεξουαλική παρενόχληση, σύμφωνα με τον Ν.4808/21, έτσι ώστε να δημιουργηθούν τα απαραίτητα εργαλεία για την αποτελεσματική πειθαρχική δίωξη της σεξουαλικής παρενόχλησης, όπως γίνεται στον Ιδιωτικό Τομέα.
- Σύμφωνα με τον Ν.4808/21 ο Δημόσιος Τομέας και τα Υπουργεία είναι υποχρεωμένοι να υιοθετήσουν πολιτικές για την πρόληψη της βίας, ιδίως της βίας κατά των γυναικών. Επιπλέον, είναι υποχρεωμένοι να υιοθετήσουν πολιτικές κατά της παρενόχλησης. Στα μέτρα αντιμετώπισης αυτών των καταστάσεων θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν και μέτρα που να αποδυναμώνουν την ευνοιοκρατία και να αποθαρρύνουν συμπεριφορές που δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια ενός απειλητικού περιβάλλοντος εργασίας, ιδιαίτερα σε υπαλλήλους που επιζητούν την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
- Τέλος, απαιτείται η προστασία όσων εργαζόμενων δέχονται παρενόχληση, αλλά και των μαρτύρων σχετικών περιστατικών, ενώ οι θύτες θα πρέπει να εξαιρούνται της αξιολόγησης των εργαζομένων που βρίσκονται στο στόχαστρο παρενόχλησης.
Μαζί με την έρευνα, κύριε Υπουργέ, σας παραδίδουμε σήμερα και έναν συνοπτικό οδηγό αντιμετώπισης της σεξουαλικής παρενόχλησης στο Δημόσιο Τομέα και σας καλούμε να τον υιοθετήσετε και να τον αποστείλετε σε όλα τα Υπουργεία και τους φορείς του Δημοσίου.
