Χρειάστηκε μια περιπολία στα σύνορα για τον Μάικλ Γκρέβι για να ερωτευτεί τη δουλειά. Γι’ αυτόν, η επιτήρηση των συνόρων είναι μια μεγάλη σχολή υπομονής, επαγρύπνησης και αντοχής. Μετά από 46 χρόνια στη γερμανική ομοσπονδιακή αστυνομία και τρία χρόνια μακροχρόνιων αποστολών με τον Frontex, ο Michael πρόκειται να πάρει την αξιόλογη συνταξιοδότησή του, αλλά η παρουσία του θα παραμείνει για πολύ στις αναμνήσεις όλων των συναδέλφων με τους οποίους συνεργάστηκε.
Ένας αστυνομικός γίνεται συνοριοφύλακας
Ο Michael εντάχθηκε στη Γερμανική Ομοσπονδιακή Αστυνομία το 1978 και έχει εκτελέσει αστυνομική εργασία πρώτα στην εθνική αρένα και αργότερα σε διάφορες διεθνείς αποστολές με τον ΟΗΕ, τη ΔΕΕ, την ΕΕ, την Αφρικανική Ένωση και πιο πρόσφατα — με τον Frontex. Τι κάνει έναν πρώην επιτυχημένο ομοσπονδιακό αστυνομικό να ψάχνει για εμπειρία στα σύνορα; Για τον Μάικλ, είναι απλά ο χαρακτήρας του: «Ήμουν πάντα ένας από τους πρώτους που σήκωσα το χέρι μου κάθε φορά που ο Frontex έψαχνε για εθελοντές», λέει ο Michael με ένα χαμόγελο, αυτή είναι η ιδέα του να μάθει και να βιώσει τη ζωή.«Προερχόμενος από μια χώρα, μαθαίνεις μια συγκεκριμένη ρουτίνα, κάνεις τα πράγματα με συγκεκριμένο τρόπο. Η παρακολούθηση και η περιπολία συνδυάζουν τις πληροφορίες με τη διαχείριση κινδύνων. Αυτή η δουλειά είναι τόσο σημαντική, που πρέπει πάντα να έχετε κατά νου την ασφάλεια σας και αυτή του συντρόφου σας. Όταν προχωράτε σε ανάπτυξη, ανταλλάσσετε αυτές τις πρακτικές, μαθαίνετε, αλλά συμβουλεύετε και άλλους.»
Η επικοινωνία με σεβασμό είναι μια βασική έννοια εδώ. Όταν ένας συνοριοφύλακας της ΕΕ συμμετέχει σε μια τοπική ομάδα επαγγελματιών συναδέλφων, οι οποίοι γνωρίζουν τις συνοριακές περιοχές τους μέσα προς τα έξω, τα πάντα εξαρτώνται από την επιλογή λέξεων και χειρονομιών. Ο Michael είναι τυχερός που μιλάει μερικές ξένες γλώσσες, κάτι που πάντα διευκολύνει την κατανόηση, αλλά υπάρχουν φορές που η σιωπή μπορεί να σας οδηγήσει ακόμα περισσότερο, «Οι φρουροί των συνόρων πηγαίνουν σε περιπολίες. Δεν κάθονται απλά στο αυτοκίνητο και ελέγχουν τον ορίζοντα. Πηγαίνουν σε ένα όχημα, κάνουν σκι, με τα πόδια. Όλοι οι νεοσύλλεκτοι πρέπει να θυμούνται ένα πράγμα — να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά. Μάθετε από κάθε συνάδελφο που συναντάτε στην καριέρα σας. Παρατηρήστε».
Γιατί οι συνοριοφύλακες έχουν τόση σημασία
Για τον Michael, οι συνοριακές περιπολίες αποτελούν την ουσία και τον πυρήνα της επιτήρησης των συνόρων. Σέβεται πλήρως όλα τα προφίλ, αλλά οι συνοριακοί έλεγχοι και οι ανιχνεύσεις σε ένα σημείο διέλευσης απλώς δεν αποτελούν το στοιχείο του. Έτσι, κάθε φορά που εμφανίστηκε μια νέα ευκαιρία ανάπτυξης, ο Michael θα ρωτούσε μόνο: «Ποιο είναι το κλίμα σε αυτή τη χώρα;», και ήταν έτοιμος να φύγει.«Το να είμαι εξαιρετικός συνοριοφύλακας και δεν θεωρώ τον εαυτό μου καν καλό, απαιτεί πολλή δύναμη. Πολλή επαγρύπνηση. Φανταστείτε ότι οδηγείτε μέσα από μια τεράστια παραμεθόρια περιοχή. Ούτε δέντρα, ούτε σημεία αναφοράς. Πρέπει να προσέχεις τα πάντα. Στη συνέχεια, υπάρχει η ανάγκη να αναζητούμε πάντα νέους κινδύνους, νέα σημάδια. Πρέπει να προσέχετε τι έχει αλλάξει από χθες ή προχθές. Θυμάμαι μια φορά στην Εσθονία. Η περιπολία μας βρήκε κάποια αθώα ρούχα, τα οποία σίγουρα δεν ήταν εκεί στη βάρδια μας δύο μέρες νωρίτερα. Μπορεί να ανήκαν στους μετανάστες. Δεν βρήκαμε κανέναν τότε, αλλά αυτό είναι μόνο για να πούμε ότι μικρές περιστάσεις, μικρές μικρές αλλαγές στο περιβάλλον μας είναι η καθημερινή ρουτίνα κάθε συνοριοφύλακα. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι επειδή πρέπει να είστε σε θέση να συνδέσετε τα πράγματα που βλέπετε και να ακολουθήσετε το ένστικτό σας.
Μια τελευταία περιπολία πριν από τη Φινλανδική
Τρία χρόνια με τον Frontex έχουν περάσει μόνο δύο ημέρες. Μετά τη Λιθουανία, την Αλβανία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, ο Μιχαήλ βρίσκεται στην τελική του αποστολή στη Φινλανδία. Όταν μιλάμε, βρίσκεται 300 μέτρα από τα ρωσικά σύνορα εκφράζοντας την απόλυτη έκπληξη και θαυμασμό του για τον επαγγελματισμό και την εργασιακή κουλτούρα των τοπικών συνοριακών δυνάμεων. Και πάλι, ήταν ο πρώτος που προσφέρθηκε εθελοντικά όταν η Φινλανδία ζήτησε ενίσχυση από τον Frontex.
Γελώντας λέει, «Νόμιζα ότι ήξερα πώς να πάω με σκι, αλλά όταν είδα τους Φινλανδούς φρουρούς να περιπολούν τα σύνορα σε σκι, συνειδητοποίησα ότι πρέπει να εξασκηθώ λίγο περισσότερο!». Στην πραγματικότητα, χρειάζεται χρόνος και πρακτική των ασθενών για να αναπτύξουν τις δεξιότητες που ταιριάζουν με τις απαιτητικές συνθήκες κάθε παραμεθόριας περιοχής ή την αντοχή για να εργαστούν σε περιβάλλον μείον 20 μοιρών.
Ο Μάικλ διστάζει και προσθέτει σοβαρά: «Είμαι αστυνομικός και συνοριοφύλακας, αλλά πάνω απ’ όλα είμαι άνθρωπος και τίποτα άλλο. Ως συνοριοφύλακες, τηρούμε και εφαρμόζουμε τη νομοθεσία, αλλά ως άνθρωποι, είμαστε εδώ για να προστατεύσουμε τους ανθρώπους. Από την άποψη του σήμερα, έκανα όλες τις επιλογές που με άφησαν να κοιμηθώ καλά. Αλλά λόγω όλων αυτών των δύσκολων επιλογών, πιστεύω σήμερα ότι η επιτήρηση των συνόρων είναι η δυσκολότερη δουλειά που πρέπει να γίνει.»
Δεν έχει τελειώσει μέχρι να τελειώσει
Ο Μάικλ παίρνει τη συνταξιοδότησή του, αλλά όχι απαρατήρητα. Οι συντονιστές του Frontex και οι επικεφαλής επιχειρήσεων συμφωνούν ότι «η αφοσίωση του κ. Grevy στη δικαιοσύνη και τον επαγγελματισμό αφήνει ένα ανεξίτηλο σημάδι στις καρδιές όλων μας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής Frontex. Ο ρόλος του τα τελευταία χρόνια, όπου δραστηριοποιήθηκε σε διεθνές επίπεδο, ήταν ζωτικής σημασίας για την κοινή μας αποστολή να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η τεχνογνωσία, η αφοσίωση και ο επαγγελματισμός του έχουν συμβάλει στην επίτευξη των στόχων μας και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στον Οργανισμό μας». Αυτό διαβάσαμε στο εγκώμιο που έστειλε στην Ομοσπονδιακή Γερμανική Αστυνομία.
Ο Michael δέχεται όλες τις φιλοφρονήσεις με επαγγελματική ταπεινοφροσύνη: «Κοιτάζοντας την καριέρα μου και τις αναπτύξεις μου, νομίζω ότι μπορώ να πω ότι ήμουν αρκετά εγωιστής. Πήρα κάθε ευκαιρία να μάθω και να μεγαλώσω. Και θα συνεχίσω να επωφελούμαι από κάθε ευκαιρία που η ζωή μου έχει ακόμα να προσφέρει. Θα μελετήσω τη ζωή μέχρι το τέλος. Όταν συνταξιοδοτηθώ, θα περάσω περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μου. Θα παίξω γκολφ το καλοκαίρι και θα πάω για σκι το χειμώνα. Και ίσως, όταν αυτό δεν είναι αρκετό… Θα υποβάλω αίτηση για να γίνω ο παρατηρητής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του Frontex.»
