Η ηθική του κυνηγού, δηλαδή η συμπεριφορά του σε κάθε πτυχή της κυνηγετικής δραστηριότητας αλλά και της ζωής του γενικότερα, θα πρέπει να είναι τέτοια που να συνάδει και να προωθεί την ελληνική κυνηγετική φιλοσοφία. Η σύνταξη και του πιο αναλυτικού κώδικα κυνηγετικής δεοντολογίας δεν μπορεί παρά να έχει κενά. Είναι αναγκαία όμως η καταγραφή ορισμένων βασικών αρχών, δεδομένου ότι η τήρηση των νόμων με καταναγκαστικό τρόπο αποτελεί την έσχατη λύση. Αυτό που πρέπει πρωτίστως να οδηγεί τον Έλληνα κυνηγό στην υιοθέτηση της ορθής συμπεριφοράς είναι η υπευθυνότητα και το φιλότιμο. Πριν από 30 χρόνια ο αείμνηστος Ελευθέριος Συνοδινός, σε έκδοση του Υπουργείου Γεωργίας, κατέγραψε με τον λεγόμενο «Ιπποτικό Κώδικα του Κυνηγού», ο οποίος απηχούσε την εμπειρία και τις συμβουλές παλαιοτέρων κυνηγών. Αυτές εμπλουτίστηκαν και παρατίθενται ακολούθως ως μια σειρά πολύτιμων κανόνων κυνηγετικής δεοντολογίας.
Φίλε κυνηγέ:
- Η φύση είναι το σπίτι σου, συνεπώς να τη σέβεσαι και να την προστατεύεις.
- Προσοχή στις πυρκαγιές: Ειδοποίησε άμεσα για κάθε εστία φωτιάς που αντιλαμβάνεσαι. Να συμμετέχεις στα προγράμματα εθελοντικής δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης των κυνηγετικών οργανώσεων. Μην ανάβεις φωτιά εάν δεν είναι απολύτως αναγκαίο. Πρόσεχε τη θέση που θα ανάψεις τη φωτιά ώστε να αποκλείεται η περίπτωση πρόκλησης πυρκαγιάς. Προτού αναχωρήσεις, σβήσε τη φωτιά με νερό ή καθαρό χώμα και βεβαιώσου πάντοτε πως η φωτιά έχει σβησθεί τελείως. Να σβήνεις επιμελώς τα σπίρτα και τα υπολείμματα των τσιγάρων.
- Μάζεψε τους άδειους κάλυκες, βοηθάς το περιβάλλον και επιπλέον δεν γίνεται ενοχλητική η δράση σου σε άλλους χρήστες του κυνηγοτόπου.
- Προς τους συναδέλφους σου κυνηγούς να φέρεσαι πάντοτε ευγενικά. Να μην εμποδίζεις ποτέ το δρόμο στους άλλους και να μη μετατρέπεις το κυνήγι σε αγώνα ταχύτητας, ποιος θα φτάσει πρώτος στο θήραμα. Μην παρενοχλείς την ησυχία των καρτεριών ή την προτεραιότητα εκλογής ενός κυνηγού, ο οποίος έφτασε πριν από εσένα στον κυνηγότοπο. Μην πλησιάζεις κοντά σε άλλους κυνηγούς που ήδη ψάχνουν ένα μέρος, μην αναμιγνύεσαι στην ξένη παγάνα, απόδωσε αμέσως το θήραμα που χτύπησες με τη συμβολή ξένου σκύλου, απόφευγε κάθε λογομαχία, μην κάνεις αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν.
- Να σέβεσαι πάντοτε τον γηραιότερο κυνηγό. Εάν είσαι ικανός να τον καταστήσεις φίλο σου, θα ωφεληθείς πολλά χρήσιμα πράγματα διδασκόμενος από την πείρα του.
- Να βοηθάς πάντοτε τον συνάδελφό σου κυνηγό σε περίπτωση ανάγκης, έστω και αν αυτό σημαίνει την απώλεια της κυνηγετικής σου ημέρας.
- Να αποφεύγεις πάντα, έστω και εάν έχεις δίκιο, φιλονικία για την κυριότητα ενός χτυπημένου θηράματος. Θα δώσεις στον ανταγωνιστή σου την ικανοποίηση να επιστρέφει στο σπίτι του με θήραμα, αλλά θα παραμείνει σε αυτόν η ενδόμυχη γνώση ότι δεν είχε δικαίωμα στο θήραμα αυτό.
- Με τη συμβουλή και το παράδειγμά σου, στήριξε την εκπαίδευση και την καλή συμπεριφορά των νέων κυνηγών.
- Να σέβεσαι πάντοτε το θήραμα. Αποτελείωσε το πληγωμένο θήραμα με τον πιο ανώδυνο τρόπο. Η θριαμβευτική επίδειξη (λ.χ. στο καπό του αυτοκινήτου) αποτελεί ασέβεια προς το νεκρό θήραμα και συμπεριφορά προκλητική που δεν συνάδει στον Έλληνα κυνηγό.
- Μη συγχέεις την ποσότητα με την ποιότητα! Όποιος σκοτώνει περισσότερα θηράματα δεν είναι και ο καλύτερος κυνηγός.
- Μην χρησιμοποιείς το κυνήγι για κερδοσκοπικούς λόγους.
- Μην εξαντλείς τους κυνηγετικούς πόρους του κυνηγοτόπου σου, να κατανέμεις τη δραστηριότητά σου σε περισσότερες περιοχές, να αφήνεις πάντα ακυνήγητα ορισμένα άτομα του κοπαδιού, να σκέφτεσαι το μέλλον, την επόμενη χρονιά.
- Να είσαι σίγουρος για το στόχο πριν πυροβολήσεις: Ο πυροβολισμός προστατευόμενου είδους – έστω και κατά λάθος – δεν είναι αντάξιος ενός κυνηγού. Μην πυροβολείς όταν δεν είσαι βέβαιος ότι μπορείς να περισυλλέξεις το χτυπημένο θήραμα.
- Μην πυροβολείς σε μακρινές αποστάσεις, το πολύ-πολύ να τραυματίσεις το θήραμα, ενώ αυτό θα υποφέρει.
- Αναζήτησε συστηματικά το πληγωμένο ή το νεκρό θήραμα. Μην αφήνεις να γίνει βορά των αρπάγων.
- Μην χτυπάς θηράματα που δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμα σωματικά, ιδίως στην περίπτωση του αγριόχοιρου και του λαγού.
- Μην κυνηγάς όταν οι κακές καιρικές συνθήκες κάνουν το θήραμα να μην μπορεί να αμυνθεί και μετατρέπουν το κυνήγι σε απλή διαδικασία εκτέλεσης. Αντίθετα βοήθησε κάθε άγριο ζώο να επιβιώσει από τις αντίξοες συνθήκες.
- Γίνε εξειδικευμένος κυνηγός: Γνώρισε όσο γίνεται καλύτερα τη βιολογία και τις συνήθειες των ειδών της άγριας πανίδας, τους νόμους και τους κανονισμούς. Κατανόησε τις ανάγκες διατήρησης τόσο των μεταναστευτικών όσο και των επιδημητικών και ενδημικών ειδών. Τα θηλυκά άτομα σε ορισμένα είδη, όπως στο φασιανό και τον αγριόχοιρο, είναι πολύ σημαντικά για τη διατήρηση των πληθυσμών. Προσπάθησε λοιπόν να μην τα χτυπάς, οι απόγονοί τους θα αυξήσουν περισσότερο την κάρπωση.
- Γίνε υπεύθυνος κυνηγός: Όποτε έχεις την ευκαιρία, να συμμετέχεις σε επιστημονικές έρευνες που αφορούν το θήραμα και να συμπληρώνεις τακτικά και προσεκτικά τα σχετικά ερωτηματολόγια (λ.χ. ΑΡΤΕΜΙΣ). Να αναφέρεις περιπτώσεις όπου συνάντησες άρρωστα ή δηλητηριασμένα θηράματα. Το μέλλον του κυνηγίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία σου αυτή.
- Να επιστρέφεις τα δαχτυλίδια που βρίσκεις και αφαιρείς από τα πουλιά.
- Αναγνώρισε το ρόλο των αρπάγων (αλεπού, λύκος, γεράκια, αετοί κ.λ.π.), αρνητικό και θετικό, και πάρε μέρος στα συγκροτούμενα από τους Κυνηγετικούς Συλλόγους υπό την εποπτεία των Δασικών Αρχών συνεργεία για τον έλεγχο των πληθυσμών τους, όταν προκαλούν πρόβλημα.
- Να αποφεύγεις την ενόχληση των ειδών της άγριας πανίδας κατά την περίοδο της αναπαραγωγής.
- Να σέβεσαι και να απαιτείς να σέβονται τον νόμο, δημιουργήθηκε για το συμφέρον όλων και συνεπώς και για το δικό σου συμφέρον.
- Να συμμετέχεις ενεργά στη μάχη ενάντια στη λαθροθήρα. Ο λαθροθήρας είναι κλέφτης του θηραματικού και φυσικού πλούτου της περιοχής σου.
- Να έχεις πάντα πάνω σου την κυνηγετική άδεια, το δελτίο κατοχής όπλου και τη βεβαίωση ασφάλισής σου.
- Βοήθησε τις κυνηγετικές οργανώσεις στην προστασία και βελτίωση των ενδιαιτημάτων της άγριας πανίδας.
- Σεβάσου αυτούς που σε υποδέχονται στη γη τους. Μην περιφρονείς την περιουσία του άλλου. Μην ξεχνάς να ξανακλείνεις τους φράκτες, μην τρομάζεις τα οικόσιτα ζώα. Σεβάσου τις καλλιέργειες.
- Μην πυροβολείς στα καλώδια του ηλεκτρικού και του τηλεφώνου – μια βολή αρκεί για να γίνει ζημιά.
- Σεβάσου τις ενδεικτικές πινακίδες. Όταν τις μετατρέπεις σε στόχους, κάνεις μια ανόητη πράξη που εκθέτει το σύνολο του κυνηγετικού κόσμου, αμαυρώνει τη δημόσια εικόνα του κυνηγού και επιπλέον μπορεί να σου κοστίσει ακριβά.
- Σεβάσου τους άλλους χρήστες της φύσης, αλλά και αυτούς που απλώς την παρατηρούν.
- Κοντά σε κατοικημένες περιοχές, να συμμορφώνεσαι με τους κανόνες καλής συμπεριφοράς και ασφάλειας και να σέβεσαι όσο γίνεται περισσότερο την ησυχία των κατοίκων.
- Προσπάθησε οι σκύλοι σου να μη γίνονται άγριοι και ανυπάκουοι και να μην προκαλούν προβλήματα στους συγκυνηγούς σου, σε τρίτους ή σε άλλα σκυλιά. Κράτησε τους με λουρί στους δρόμους και στα μονοπάτια.
Πηγή είναι το Κυνηγετικό Εγχειρίδιο του 2006 της ΚΟΜΑΘ και συγγραφέας ο κ. Περικλής Μπίρτσας.
