Οδηγίες για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
Οι θερμές αέριες μάζες από τις ακτές της βόρειας Αφρικής προς μεγάλο τμήμα της ανατολικής Ευρώπης και τα Βαλκάνια θα συνεχίσουν να προκαλούν στη χώρα μας πολύ υψηλές θερμοκρασίες, με τις υψηλότερες τιμές να σημειώνονται σήμερα Τετάρτη και αύριο Πέμπτη (18/7) στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας, κυρίως στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια.
Στην Επικαιροποίηση του Έκτακτου Δελτίου Επιδείνωσης Καιρού, επισημαίνεται ότι:
Α. στις παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα είναι 2 με 4 βαθμούς χαμηλότερη από τη θερμοκρασία στο εσωτερικό της ηπειρωτικής Ελλάδας και
Β. σε υψηλά επίπεδα θα διατηρηθούν και οι ελάχιστες θερμοκρασίες, οι οποίες θα κυμαίνονται στις περισσότερες περιοχές περί τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
Πιο αναλυτικά:
Σήμερα και αύριο Πέμπτη (18/7) η μέγιστη θερμοκρασία προβλέπεται να φτάσει:
α. Στο εσωτερικό της ηπειρωτικής χώρας τους 41 με 42 και τοπικά στα δυτικά, τα κεντρικά και τα βόρεια τους 43 βαθμούς Κελσίου.
β. Στο Ιόνιο, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 38 με 40 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 35 με 37 βαθμούς Κελσίου.
δ. Στην Αττική και το νομό Θεσσαλονίκης τους 39 με 40 βαθμούς Κελσίου.
Την Παρασκευή (19/7) η μέγιστη θερμοκρασία προβλέπεται να φτάσει:
α. Στα βόρεια ηπειρωτικά τους 38 με 39 βαθμούς και στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου.
β. Στο Ιόνιο, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 37 με 39 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 34 με 36 βαθμούς Κελσίου.
δ. Στην Αττική και το νομό Θεσσαλονίκης τους 38 με 39 βαθμούς Κελσίου.
Επισημαίνεται ότι την Παρασκευή μετά το μεσημέρι και μέχρι και το απόγευμα στη βόρεια χώρα θα εκδηλωθούν φαινόμενα αστάθειας.
4. Το Σάββατο (20/7) από το μεσημέρι θα εκδηλωθούν καταιγίδες στη βόρεια βορειοανατολική χώρα (κυρίως στη Θράκη, την ανατολική Μακεδονία και στα ανατολικά τμήματα της κεντρικής Μακεδονίας) και η θερμοκρασία προβλέπεται να φτάσει:
α. Στα βόρεια ηπειρωτικά τους 37 με 38 βαθμούς και στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 39 με 40 και τοπικά στα δυτικά ηπειρωτικά τους 41 βαθμούς Κελσίου.
β. Στο Ιόνιο, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 37 με 39 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα τους 34 με 36 βαθμούς Κελσίου.
δ. Στην Αττική τους 38 με 39 και στο νομό Θεσσαλονίκης τους 37 βαθμούς Κελσίου.
5. Την Κυριακή (21/7) η θερμοκρασία θα υποχωρήσει κατά 1 με 2 βαθμούς περίπου και θα έχει μέγιστη τιμή στις περισσότερες ηπειρωτικές περιοχές τους 37 με 39 βαθμούς Κελσίου.
Οδηγίες για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
H Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ), η Γραμματεία Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ), επικαιροποιούν την ενημέρωση προς τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης, ύστερα από την έκδοση της υπ. αριθμ. 40220/15/7/2024 εγκυκλίου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σχετικά με τα «έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα».
Παράλληλα, η ΓΣΕΕ επισημαίνει ότι αποτελεί εκκρεμές πάγιο αίτημά της προς το υπουργείο Εργασίας η εισαγωγή στην ισχύουσα νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, ρητών ρυθμίσεων για τις υποχρεώσεις των εργοδοτών και κυρίως απαγορεύσεων για την πρόληψη της καταπόνησης των εργαζομένων και ρύθμισης των συνθηκών εργασίας τους στις περιπτώσεις έκθεσης σε έντονα καιρικά φαινόμενα (καύσωνας, ψύχος κλπ), οι οποίες να συνοδεύονται με αυστηρές κυρώσεις και εντατικοποίηση των έγκαιρων ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας. Τουναντίον, όπως αναφέρει η Συνομοσπονδία σε ανακοίνωσή της, παρατηρείται «διαρκής αποδυνάμωση της υποχρεωτικότητας των μέτρων, καθώς διατηρείται η ανεπίτρεπτη ρύθμιση με (μη δεσμευτική) εγκύκλιο των υποχρεώσεων των εργοδοτών για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση, διατηρώντας παράλληλα σε πολύ υψηλό επίπεδο τα όρια τιμών των δεικτών πάνω από τα οποία επιβάλλεται υποχρεωτική διακοπή των εργασιών.
Για τον χρόνο εργασίας των εργαζομένων, η ΓΣΕΕ καλεί τα εργατικά σωματεία σε επαγρύπνηση για τις καταγγελίες των εργαζομένων που καλούνται να εργαστούν σε εργασίες που πρέπει να παύσουν, τονίζοντας ότι:
– Ύστερα από την έντονη αντίδρασή της, που υποστηρίχθηκε και από άλλους φορείς, αποκαταστάθηκε η διάρκεια της παύσης των εργασιών κατά το χρονικό διάστημα 12:00 με 17:00.
– Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή για παράνομες ή καταχρηστικές πρακτικές, η δυνατότητα που δίνει η εγκύκλιος στους εργοδότες να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Πληροφοριακό Σύστημα “ΕΡΓΑΝΗ” την αλλαγή του χρόνου εργασίας, υπό το κάλυμμα της διευκόλυνσης ως προς τον χρόνο προσέλευσης ή αποχώρησης των εργαζομένων από την εργασία, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.
– Χρήζουν ιδιαίτερης και έγκαιρης προσοχής οι εργαζόμενοι που ανήκουν σε ομάδες με υψηλό κίνδυνο για την υγεία τους από τις υψηλές θερμοκρασίες, όπως είναι οι καρδιοπαθείς, οι πνευμονοπαθείς, οι πάσχοντες-ουσες από χρόνια νοσήματα (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές αρτηριακής πίεσης κοκ), οι λαμβάνοντες-ουσες συγκεκριμένα φάρμακα (π.χ. ινσουλίνη, αντιδιαβητικά, διουρητικά, αντιχολιεργικά κοκ), οι γυναίκες κατά την κύηση, καθώς επίσης και τα άτομα που εργάζονται σε ζεστό περιβάλλον» σημειώνει η ΓΣΕΕ.
Η συνομοσπονδία τονίζει για μια ακόμα φορά, ότι η πρόληψη και η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και η έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραβατικότητας μέσω έγκαιρων ελέγχων της Επιθεώρησης Εργασίας σε όλη την επικράτεια, «οφείλει να αποτελεί προτεραιότητα του θεσμοθετημένου τακτικού κοινωνικού διαλόγου στο πλαίσιο του Ανωτάτου Συμβουλίου Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, η συνεπής και ουσιαστική λειτουργία του οποίου είναι απόλυτα απαραίτητη, ενώ η αναβολή της συνεδρίασης του οργάνου για την έκδοση υπουργικής απόφασης για την προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση είναι ανεπίτρεπτη».
Στην ιστοσελίδα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, πέραν των προγνωστικών πληροφοριών για τον καιρό στο σύνολο της χώρας, στις επιμέρους Περιφέρειες και πόλεις http://www.emy.gr/emy/el/forecast/deltia_kairou/geniki_prognosi, αναρτώνται και προγνωστικοί χάρτες με τα εύρη τιμών του δείκτη WBGT/ΘΥΜΒΑΣ (βιοκλιματικός δείκτης θερμικής καταπόνησης) για εξωτερικούς χώρους πανελλαδικά http://www.emy.gr/emy/el/forecast/deikths_wbgt.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία της υπ. αριθμ. 40220/15.7.2024 εγκυκλίου, τα οποία η ΓΣΕΕ παραθέτει σε συνέχεια της από 6/6/2024 αναλυτικής ενημέρωσης, η οποία παρατίθεται εδώ https://gsee.gr/deltia-typou/antimetopisi-tis-thermikis-kataponisis-ton-ergazomenon/
«Έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα
Υποχρεωτική παύση εργασιών σε υπαίθριες δραστηριότητες
Για σήμερα Τετάρτη 17/07/2024 έως και την Παρασκευή 19/07/2024
Για το σύνολο των εργαζομένων σε επιχειρήσεις, για εργασίες χειρωνακτικές, που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο, όταν η θερμοκρασία είναι ίση ή ανώτερη των 40 ° C, καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών τους κατά το χρονικό διάστημα 12:00-17:00. Ενδεικτικά, αναφέρονται εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα πατίνι, τροχοπέδιλα κ.α (delivery) κ.λπ..
Σημειώνεται ότι στις ως άνω περιπτώσεις υποχρεωτικής παύσης εργασιών εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών του άρθρου 68 του ν. 4808/2021.
Ειδικά, για εργασίες σε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, η υποχρέωση του ανωτέρω εδαφίου ισχύει για θερμοκρασία που διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 38 ° C.
Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής για τις επιχειρήσεις delivery, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway), καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης εκτός των δικύκλων και λοιπών μέσων του προηγούμενου εδαφίου, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 2696/1999, υπό ειδικότερους όρους ή προϋποθέσεις, εφόσον διαθέτουν κλιματισμό.
Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (ενδεικτικά, υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων της υπ’ αριθμ. 34666/03/06/2024 εγκυκλίου “πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων” (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6), συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν. 3996/2011 (Α’ 170), χρηματικό πρόστιμο δύο χιλιάδων ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.
Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας
Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (πίνακας Παραρτήματος 2 της υπ’ αριθμ. 34666/03/06/2024 εγκυκλίου) και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 15/07/2024 επικαιροποιημένο Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ) της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα από τις επιχειρήσεις, ώστε να δίνεται η δυνατότητα να εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία, εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους.
Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας
Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 15/07/2024 επικαιροποιημένο Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ) της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και, για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. “ΕΡΓΑΝΗ” κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.
Τα σωματεία, τα κατά τόπους Εργατικά Κέντρα και οι Ομοσπονδίες δύναμης της ΓΣΕΕ είναι σε επαγρύπνηση για τις καταγγελίες των εργαζομένων».
Η ΓΣΕΕ υπογραμμίζει ότι θα συνεχίσει να έχει στη διάθεση των συνδικάτων και των εργαζομένων σε όλη την επικράτεια για κάθε ζήτημα πληροφόρησης, στήριξης και συλλογικής δράσης και στα θέματα υγείας και ασφάλειας, τη Γραμματεία Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία της ΓΣΕΕ, email: info@gsee.gr, το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ/ΣΕΕ), τηλ. 210 00 83 630 & 210 00 83 640, www.kepea.gr και το Δίκτυο Υπηρεσιών Πληροφόρησης & Συμβουλευτικής Εργαζομένων και Ανέργων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ https://www.inegsee.gr/diktio-ipiresion-pliroforisis-simvouleftikis-ergazomenon-anergon/.
Πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς σήμερα στην Περιφέρεια Αττικής και σε περιοχές των Περιφερειών Πελοποννήσου, Στ. Ελλάδας, Δ. Ελλάδας, Β. Αιγαίου, Α. Μακεδονίας και Θράκης
Πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς (κατηγορία κινδύνου 4) προβλέπεται σήμερα στην Περιφέρεια Αττικής και σε περιοχές των Περιφερειών Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σύμφωνα με το Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Ειδικότερα, πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς προβλέπεται σήμερα για τις εξής περιοχές:
– Περιφέρεια Αττικής
– Περιφέρεια Πελοποννήσου (ΠΕ Κορινθίας, ΠΕ Αργολίδας, ΠΕ Λακωνίας)
– Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (ΠΕ Βοιωτίας, ΠΕ Εύβοιας, ΠΕ Φθιώτιδας)
– Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΠΕ Έβρου, ΠΕ Ροδόπης)
– Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΕ Λέσβου, ΠΕ Χίου)
– Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΕ Ηλείας, ΠΕ Αχαΐας)
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις Περιφέρειες και τους Δήμους των ανωτέρω περιοχών, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τυχόν επεισόδια πυρκαγιών.
Παράλληλα, η ΓΓΠΠ συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να αποφεύγουν ενέργειες στην ύπαιθρο που μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά από αμέλεια, όπως το κάψιμο ξερών χόρτων και κλαδιών ή υπολειμμάτων καθαρισμού, η χρήση μηχανημάτων που προκαλούν σπινθήρες όπως δισκοπρίονα, συσκευές συγκόλλησης, η χρήση υπαίθριων ψησταριών, το κάπνισμα μελισσών, η ρίψη αναμμένων τσιγάρων κ.ά. Επίσης, υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου απαγορεύεται η καύση των αγρών.
Επιπρόσθετα, το προσωπικό των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών των ανωτέρω Περιφερειακών Ενοτήτων παραμένει σε μερική επιφυλακή, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες υπηρεσιακές απαιτήσεις, που πιθανόν να προκύψουν λόγω πολύ υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς (κατηγορία κίνδυνου 4).
Ακόμη, σε εφαρμογή παραμένει το 2ο στάδιο επιχειρησιακής ετοιμότητας του Πυροσβεστικού Σώματος και θα πραγματοποιηθούν περιπολίες εναέριας επιτήρησης, καθώς και περιπολίες από πυροσβεστικές, αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις.
Ταυτόχρονα, για τις παραπάνω περιοχές, παραμένει σε εφαρμογή το Σχέδιο Δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων λόγω δασικών πυρκαγιών, σύμφωνα με το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται, η εφαρμογή του μέτρου της προληπτικής απαγόρευσης της κυκλοφορίας οχημάτων και παραμονής εκδρομέων σε εθνικούς δρυμούς, δάση και ευπαθείς περιοχές.
Παράλληλα η Πυροσβεστική απευθύνει έκκληση στους πολίτες:
1. Να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να αποφεύγουν οποιαδήποτε δραστηριότητα θα μπορούσε να προκαλέσει εκδήλωση πυρκαγιάς.
2. Να παρακολουθούν τις πληροφορίες για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών που είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα και στους επίσημους λογαριασμούς του Πυροσβεστικού Σώματος, στο Facebook και στο Twitter.
3. Σε περίπτωση που αντιληφθούν πυρκαγιά, να ειδοποιούν αμέσως την Πυροσβεστική Υπηρεσία στον αριθμό κλήσης 199.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τους κινδύνους των δασικών πυρκαγιών, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr.
