Με πρωτοβουλία του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη, έχουν συσταθεί Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας σε όλη την Ελλάδα. Ειδικότερα, με βάση τις διατάξεις του 132/2012 Π.Δ., όπως τροποποιήθηκε με το 178/2014 Π.Δ., ιδρύονται δύο (2) Τμήματα και εξήντα οχτώ (68) Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας σε όλη την Ελλάδα.
Σκοπός της ίδρυσης των Υπηρεσιών αυτών είναι η ουσιαστική και αποτελεσματική καταπολέμηση της βίας που εκδηλώνεται κατά μεμονωμένων ατόμων ή ομάδων με ρατσιστικά κίνητρα και υπόβαθρο.
Σύσταση
Τα (2) δύο Τμήματα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας ιδρύονται στις Υποδιευθύνσεις Κρατικής Ασφάλειας των Διευθύνσεων Ασφάλειας Αττικής και Θεσσαλονίκης.
Τα εξήντα οχτώ (68) Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας λειτουργούν ως ακολούθως:
- πέντε (5) στην Αττική στις αντίστοιχες Υποδιευθύνσεις της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής και
- εξήντα τρία (63) στην Περιφέρεια, στις αντίστοιχες Υποδιευθύνσεις και Τμήματα Ασφάλειας που λειτουργούν στις Αστυνομικές Διευθύνσεις των Νομών.
Επιτελική Υπηρεσία
Στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, το επιτελικό έργο για το συγκεκριμένο εγχείρημα έχει αναλάβει το 1ο Τμήμα Κοινωνικών Ζητημάτων και Αντιμετώπισης Ρατσισμού της Διεύθυνσης Κρατικής Ασφάλειας (πρώην 1ο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτιστικών Ζητημάτων), που διεύρυνε τις αρμοδιότητές του και επί χειρισμού θεμάτων ρατσισμού και ξενοφοβίας.
Ειδικότερα:
- Συνεργάζεται με συναρμόδιους κρατικούς ή μη φορείς, καθώς και με Υπηρεσίες, Αρχές, Φορείς και Οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων χωρών σε πληροφοριακό επίπεδο, για την πληρέστερη αντιμετώπιση του ρατσιστικού φαινομένου.
- Μελετά, αναλύει και αξιοποιεί κατάλληλα τις σχετικές ιστορικές, κοινωνικές, πολιτισμικές συνθήκες και άλλα στοιχεία και δεδομένα, προς το σκοπό πληρέστερης αξιολόγησης των ρατσιστικών τάσεων και αντιδράσεων και της έγκαιρης και αποτελεσματικής διαχείρισης του φαινομένου.
- Τηρεί στατιστικά στοιχεία αναφορικά με περιστατικά ρατσιστικής βίας και ασχολείται με τη συλλογή, μελέτη και αξιολόγηση της ετήσιας έκθεσης που υποβάλλεται από τα Τμήματα και τα Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας.
- Προχωρά στην κατάρτιση και υποβολή στον Προϊστάμενο Επιτελείου του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, με κοινοποίηση στον Αρχηγό του Σώματος, το μήνα Φεβρουάριο κάθε έτους, συνολικής έκθεσης πεπραγμένων, αναφορικά με τις υποθέσεις ρατσιστικής βίας, στις οποίες επελήφθησαν οι Αστυνομικές Υπηρεσίες κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.
- Εκπροσωπεί την Ελληνική Αστυνομία σε εσωτερικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σε συνέδρια, ημερίδες και εκδηλώσεις με αντικείμενο θέματα ρατσισμού και ξενοφοβίας, κατόπιν σχετικής εγκρίσεως ή εντολής του κ. Αρχηγού.
Τμήματα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας
Τα δύο Τμήματα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας των Υποδιευθύνσεων Κρατικής Ασφάλειας Αττικής και Θεσσαλονίκης, μετά από έγκριση ή διαταγή του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, έχουν τη δυνατότητα της διερεύνησης αδικημάτων ρατσιστικής βίας και σε περιοχές δικαιοδοσίας των Γενικών Επιθεωρητών Αστυνομίας Νοτίου Ελλάδος και Βορείου Ελλάδος, αντίστοιχα. Κυρίως, αν λόγω της βαρύτητας του τρόπου, των μέσων και των ειδικών συνθηκών τέλεσής τους συγκινούν ιδιαίτερα την κοινή γνώμη, ή είναι δυνατόν να επηρεάσουν δυσμενώς το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, ή απαιτούν ιδιαίτερη εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση προς αποκάλυψη των δραστών και συλλογή των απαραίτητων στοιχείων για την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη, ή πιθανολογείται η ανάπτυξη οργανωμένης ρατσιστικής δράσης σε ευρύτερες περιοχές μιας ή περισσότερων Αστυνομικών Διευθύνσεων.
Σε κάθε περίπτωση, ενημερώνονται αρμοδίως ο Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Περιφέρειας και ο Διευθυντής της Αστυνομικής Διεύθυνσης οι οποίοι παρέχουν, εφόσον ζητείται, κάθε σχετική συνδρομή και διευκόλυνση μέσω των αρμοδίων Υπηρεσιών τους. Μετά την ολοκλήρωση των ενεργειών του προσωπικού των Τμημάτων Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας που επιλαμβάνονται κατά τα προαναφερόμενα, υποβάλλεται από τον Διευθυντή της οικείας Υποδιεύθυνσης Κρατικής Ασφάλειας σχετική αναφορά στον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας, στην οποία εκτίθενται τα αδικήματα που διαπιστώθηκαν, οι συνθήκες βεβαίωσής τους και κάθε άλλο σχετικό με αυτά στοιχείο.
Αρμοδιότητες
Τα Τμήματα και Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας:
- Παρεμβαίνουν αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν υποβολής σχετικής έγκλησης, μήνυσης ή καταγγελίας στη διερεύνηση και δίωξη εγκλημάτων που αφορούν στη διάπραξη, στην προπαρασκευή ή στην καθ’ οιονδήποτε τρόπο δημόσια προτροπή, πρόκληση ή διέγερση σε διάπραξη, αδικημάτων ή στην εκδήλωση πράξεων η ενεργειών που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία σε βάρος προσώπων ή ομάδας προσώπων λόγω της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, των γενεαλογικών καταβολών, της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της αναπηρίας τους.
- Συλλέγουν, επεξεργάζονται και αξιοποιούν κατάλληλα πληροφορίες και στοιχεία που αφορούν στη διάπραξη ή την προπαρασκευή αδικημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά.
- Τα Τμήματα συντονίζουν και καθοδηγούν τα Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας των Τμημάτων Ασφαλείας της οικείας Διεύθυνσης Ασφάλειας στην εκπλήρωση της αποστολής τους.
- Αναπτύσσουν συνεργασίες με συναρμόδιες κρατικές Υπηρεσίες και Φορείς, καθώς και με άλλους κοινωνικούς Φορείς και Οργανώσεις, στο πλαίσιο της εκπλήρωσης της αποστολής τους και της αποτελεσματικότερης διαχείρισης περιστατικών ρατσιστικής βίας.
- Αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ή παρέχουν συνδρομή σε πρωτοβουλίες άλλων Αρχών, Υπηρεσιών και Φορέων που έχουν σκοπό την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας.
- Επιτηρούν χώρους και περιοχές στις οποίες υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης ρατσιστικών επιθέσεων.
- Συνεργάζονται με διεθνείς Οργανισμούς και Φορείς, καθώς και Φορείς και εκπροσώπους ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων που έχουν δεχθεί ή υπάρχει κίνδυνος να δεχθούν ρατσιστικές επιθέσεις.
- Τηρούν ειδικό αρχείο καταγραφής των περιστατικών ρατσιστικής βίας, στα οποία επιλαμβάνονται.
- Ενημερώνουν τα θύματα ή τους καταγγέλλοντες για τα δικαιώματά τους.
- Μεριμνούν για την ενημέρωση των αρμόδιων Υπηρεσιών σε περιπτώσεις που απαιτείται η παροχή ιατροφαρμακευτικής ή νοσοκομειακής περίθαλψης ή ψυχολογικής υποστήριξης σε θύματα ρατσιστικής επίθεσης, καθώς και για την παρουσία διερμηνέα, εφόσον αυτό ζητηθεί ή κριθεί αναγκαίο.
- Ενημερώνουν άμεσα τον αρμόδιο Εισαγγελέα, σε κάθε περίπτωση που επιλαμβάνονται προανακριτικά σε υποθέσεις ρατσιστικής βίας. Επιπλέον, σε σοβαρά περιστατικά ενημερώνουν και το Υπουργείο Εξωτερικών της Χώρας μας και τις προξενικές αρχές της χώρας των θυμάτων της ρατσιστικής επίθεσης.
- Συντάσσουν, τον Ιανουάριο κάθε έτους, έκθεση αναφορικά με τις υποθέσεις ρατσιστικής βίας στις οποίες επιλήφθηκαν κατά το προηγούμενο έτος, την οποία υποβάλλουν ιεραρχικά στο 1ο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτιστικών Ζητημάτων και Αντιμετώπισης Ρατσισμού της Διεύθυνσης Κρατικής Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.
Στελέχωση – Εκπαίδευση
Τα 2 Τμήματα και 68 Γραφεία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας στελεχώνονται με περισσότερα από 200 εξειδικευμένα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας, που προέρχονται κυρίως από Υπηρεσίες της Ασφάλειας.
Τηλεφωνικός κατάλογος Υπηρεσιών Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας, ανά Αστυνομική Διεύθυνση
