Η ψυχολογία παίζει τον πιο ουσιαστικό και σημαντικό ρόλο στην αυτοάμυνα.
Όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο, ο οργανισμός εκκρίνει απότομα μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης, προετοιμάζοντας τον οργανισμό για μάχη ή για φυγή. Ανεβαίνουν οι παλμοί μας, η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη, αιματώνονται περισσότερο οι μεγάλοι μύες του σώματος και λιγότερο ο εγκέφαλος (μπορούμε να τρέξουμε ταχύτερα αλλά όχι να κάνουμε κινήσεις που απαιτούν ακρίβεια), διαστρεβλώνεται η αίσθηση του χρόνου.
Όταν αναγνωρίζουμε αυτό που συμβαίνει και ξέρουμε πώς να αντιδράσουμε, μπορούμε να δράσουμε αντίστοιχα.
Η καλύτερη αυτοάμυνα συνίσταται στο να μην αφήνουμε ποτέ τον εαυτό μας να βρεθεί σε ευάλωτη θέση, αλλά να έχουμε συνεχή αντίληψη του περιβάλλοντος και των πιθανών κινδύνων και φροντίζουμε για την ασφάλειά μας εκ των προτέρων. Στον δρόμο περπατάμε με αποφασιστικότητα (προτιμότερα αντίθετα από τη φορά των αυτοκινήτων, ώστε να μη μπορεί κάποιος να μας αιφνιδιάσει σταματώντας λίγο πιο πίσω από εμάς) και πάντα κοιτάμε γύρω.
Φροντίζουμε να διατηρούμε απόσταση ασφαλείας και κατευθυνόμενοι προς την είσοδο του σπιτιού μας ή στο αυτοκίνητο, κρατάμε τα κλειδιά ήδη στο χέρι και δεν τα ψάχνουμε όσο είμαστε έξω από την πόρτα. Στο αυτοκίνητο κλειδώνουμε πάντα, είτε είμαστε μέσα είτε το έχουμε παρκάρει.
Αν παρ’ όλα αυτά βρεθούμε σε κάποια δύσκολη θέση από την οποία δεν μπορούμε να ξεφύγουμε τρέχοντας, καλό θα ήταν να αρχίσουμε να φωνάζουμε με όσο δύναμη έχουμε, λειτουργώντας έτσι αποτρεπτικά για τους κακοποιούς.
Αν χρειαστεί χρησιμοποιούμε τον αιφνιδιασμό και τα δυνατότερα σημεία του σώματός μας , όπως αγκώνες, γόνατα, και κάτω μέρος της παλάμης ενάντια στα πλέον αδύναμα σημεία του σώματος του επιτιθέμενου όπως η μύτη, ο λαιμός, και τα γεννητικά όργανα . Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στην αυτοάμυνα, είναι η χρήση οποιουδήποτε αντικειμένου στο περιβάλλον μας σαν όπλο, όπως για παράδειγμα τα κλειδιά μας, που πρέπει πάντα να είναι στο χέρι μας .
