Περίπου 20.600 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε τροχαία δυστυχήματα πέρυσι στην ΕΕ, σημειώνοντας αύξηση 3% σε σχέση με το 2021. Παράλληλα σημειώθηκαν 10% λιγότεροι θάνατοι (2000) σε σύγκριση με το 2019. Πλέον, στόχος της ΕΕ και του ΟΗΕ είναι να μειώσουν στο μισό τον αριθμό των θανάτων από τροχαία ατυχήματα έως το 2030.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις, άνω του 30%, σημειώθηκαν στη Λιθουανία και την Πολωνία, με τη Δανία να καταγράφει επίσης πτώση 23%. Αντίθετα, τα τελευταία τρία χρόνια, ο αριθμός των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Σουηδία παρέμεινε σχετικά σταθερός ή αυξήθηκε ελάχιστα.
Η συνολική κατάταξη των ποσοστών θνησιμότητας των χωρών δεν έχει αλλάξει σημαντικά από την περίοδο πριν από την πανδημία με τους ασφαλέστερους δρόμους να βρίσκονται στη Σουηδία (21 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους) και τη Δανία (26 ανά εκατομμύριο κατοίκους). Αντίθετα η Ρουμανία (86 ανά εκατομμύριο κατοίκους) και η Βουλγαρία (78 ανά εκατομμύριο κατοίκους) ανέφεραν τα υψηλότερα ποσοστά το 2022. Ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 46 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύριο κατοίκους.
Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα για το 2021, το 52% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σημειώθηκαν σε αγροτικούς δρόμους, έναντι 39% σε αστικές περιοχές και 9% σε αυτοκινητόδρομους. Οι άνδρες ευθύνονται για τρεις στους τέσσερις θανάτους από τροχαία ατυχήματα (78%). Οι επιβάτες αυτοκινήτων (οδηγοί και επιβάτες) αντιπροσώπευαν το 45% όλων των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, ενώ οι πεζοί αντιπροσώπευαν το 18%, οι χρήστες δικύκλων (μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα) το 19% και οι ποδηλάτες το 9% των συνολικών θανάτων.
Εντός των αστικών περιοχών, η κατάσταση διαφοροποιείται με τους ευάλωτους χρήστες του δρόμου (πεζοί, ποδηλάτες και χρήστες ηλεκτρικών δικύκλων) να αντιπροσωπεύουν λίγο λιγότερο από το 70% των συνολικών θανάτων. Οι θάνατοι χρηστών αστικών δρόμων συμβαίνουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία σε ατυχήματα που περιλαμβάνουν αυτοκίνητα και φορτηγά και έτσι υπογραμμίζουν την ανάγκη βελτίωσης της προστασίας των ευάλωτων χρηστών του δρόμου.
Από τα σημεία που χρήζουν μεγάλης προσοχής, σύμφωνα με τα στοιχεία, είναι το αυξημένο ποσοστό ενασχόλησης με την ποδηλασία, ενώ αποτελεί σοβαρή αιτία ανησυχίας η τάση στον αριθμό των ποδηλατών που σκοτώνονται στους δρόμους της ΕΕ. Αυτή είναι η μόνη ομάδα χρηστών του δρόμου που δεν σημείωσε σημαντική μείωση των θανάτων την τελευταία δεκαετία, η οποία οφείλεται στην ελλιπή υποδομή. Το 2022, για παράδειγμα, τα προκαταρκτικά στοιχεία από τη Γαλλία δείχνουν αύξηση 30% στους θανάτους από ποδήλατο σε σύγκριση με το 2019.
Στην Ελλάδα το 2019 είχαμε 64 θανάτους από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύριο κατοίκων, το 2020 μειώθηκαν στους 54 θανάτους, το 2021 είχαμε 57 θανάτους και το 2022 είχαμε 58 θανάτους, καταγράφοντας αύξηση 1%. Σε σχέση με το 2019 οι θάνατοι ήταν μειωμένοι κατά 11% και σε σχέση με την τριετία 2017-2019 οι θάνατοι ήταν επίσης μειωμένοι κατά 13%.
Να θυμίσουμε ότι το 2018, η ΕΕ έχει θέσει στόχο μείωσης 50% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, όπως και των σοβαρών τραυματισμών, έως το 2030. Αυτό ορίστηκε στο στρατηγικό σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την οδική ασφάλεια και το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2021-2030, το οποίο καθορίζει επίσης σχέδια οδικής ασφάλειας με στόχο την επίτευξη μηδενικών θανάτων από τροχαία ατυχήματα έως το 2050 («Vision Zero»).
