O Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας συμμετείχε χθες, Τρίτη 2 Ιουλίου 2024, στην 28η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του “Economist”, στο Λαγονήσι, στη θεματική ενότητα με τίτλο: «Πώς μπορεί η Ευρώπη να μετριάσει τις απειλές ασφαλείας».
Στη συζήτηση συμμετείχαν, επίσης, ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζωρτζ Τσούνης (George Tsunis), ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Παγκόσμιου Αντισημιτισμού και Πολιτικής Ντέιβιντ Χάρρις (David Harris), ο πρώην Ανώτατος Διοικητής Συμμαχικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ, αντιπρόεδρος για τις παγκόσμιες υποθέσεις του «The Carlyle Group», ναύαρχος ε.α. Τζέιμς Σταυρίδης (James Stavridis) και ο διευθυντής του Προγράμματος Ασφάλειας της Μαύρης Θάλασσας στο “Harvard Kennedy School of Government” Σεργκέι Κονιοπλώφ (Sergei Konoplyov).
Τη συζήτηση συντόνισε ο executive editor and senior editor στην αμερικανική έκδοση του “The Economist” Ντάνιελ Φράνκλιν (Daniel Franklin).
Κατά την τοποθέτησή του ο κ. Δένδιας επεσήμανε, απαντώντας στις σχετικές ερωτήσεις:
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΦΡΑΝΚΛΙΝ: Ας πάμε στο θέμα, πώς η Ευρώπη μπορεί να περιορίσει τις τρέχουσες απειλές ασφαλείας. Ας ξεκινήσουμε με τον κύριο Δένδια, Υπουργό Εθνικής Άμυνας. Πώς μπορούμε να περιορίσουμε τις απειλές;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα ήταν πολύ δύσκολο να το απαντήσει κανείς αυτό το ερώτημα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει χώρος για αστεία εδώ. Θα δηλώσω το αυτονόητο. Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη κατάσταση που δεν αναμέναμε.
Όσον αφορά στην Ελλάδα και την ευρύτερη Περιφέρεια αντιμετωπίζουμε έναν πόλεμο, βορειοανατολικά και νοτιοανατολικά, που αποσταθεροποιεί την βόρειο Αφρική και την περιοχή του Σαχέλ, τη Λιβύη, τη Συρία.
Έχουμε μια παράδοξη κίνηση από τους Χούθι που κινδυνεύουν να αποσταθεροποιήσουν το εμπόριο και έχουμε μία βιαιότητα σε έξαρση. Νομίζω ότι υπάρχουν και άλλες περιγραφές για τα Δυτικά Βαλκάνια με την κατάσταση που επικρατεί, που δεν είναι η ιδανική. Αναμέναμε πιο γρήγορη σύγκλιση προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο και ενσωμάτωση. Και φυσικά η τρέχουσα κατάσταση σε πολλές δυτικές Δημοκρατίες, που δημιουργεί πολλές προκλήσεις.
Αν κάποιος θα μπορούσε να μας ρωτήσει πώς θα διευθετούσαμε όλα αυτά τα ζητήματα, όπως η Ουκρανία, ο κ. Κούλεμπα μίλησε σωστά, μίλησε για αγώνα επιβίωσης, θυμηθείτε πως νιώθαμε τις πρώτες 24 ώρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πιστεύαμε και τότε ότι η Ουκρανία μπορούσε να σταθεί και να κερδίσει και τα εδάφη της.
Τώρα μιλάμε για απειλές στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Γάζα και ολόκληρη την κατάσταση, με το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους. Θα ήθελα να πω ότι είναι κάτι που πρέπει να διευθετήσουμε ως μια μεγάλη πρόκληση, δεν είναι κάτι που έχει να κάνει μόνο με το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη, είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτά.
Αλλά κανείς δεν θα πρέπει να ξεχνάει τι έγινε και μια άλλη πρόκληση είναι η κατάσταση στο Σαχέλ. Πάντοτε λέω ότι από τις Βρυξέλλες το Μαλί και το Τσαντ μπορεί να φαίνονται πολύ μακριά, όμως υπάρχει ένα «αλλά» και θα πάω στην Ιστορία. Για να είναι ασφαλής η κατάσταση στην Ευρώπη, πρέπει να είναι ασφαλής και η κατάσταση στη Βόρειο Αφρική η οποία περιλαμβάνει και το Σαχέλ.
Και να θυμηθούμε ένα ιστορικό παράδειγμα, γιατί η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήθελε πάντοτε να ελέγχει τη Βόρειο Αφρική; Γιατί έχουμε το “Carthago delenda est”; Είναι ξεκάθαρο ότι για την ασφάλεια της Ευρώπης η ασφάλεια της Βόρειας Αφρικής είναι σημαντικός παράγοντας.
Πριν από την D–Day, ένα άλλο παράδειγμα, υπήρχε η «Επιχείρηση Πυρσός» (Operation Torch). Είχαμε πρώτα την επιχείρηση στην Αφρική, πριν έχουμε την απόβαση στη Νορμανδία. Πρέπει λοιπόν να διευθετήσουμε όλες αυτές τις προκλήσεις ταυτόχρονα.
Και θα μιλήσω και για την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό. Το Σάββατο θα συναντηθούμε με τον κ. Μπορέλ και θα επισκεφθούμε την ελληνική μονάδα στην επιχείρηση “ASPIDES”. Αλλά πρέπει να δούμε όλες αυτές τις απειλές ταυτόχρονα. Αυτή είναι η λύση.
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΦΡΑΝΚΛΙΝ: Πριν προχωρήσουμε θα ήθελα να ρωτήσω, θα είστε στη συνάντηση κορυφής του ΝΑΤΟ. Τι αναμένετε να βγει από αυτή τη συνάντηση;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Πρέπει να παραδεχθούμε ότι κάποιοι δεν αγαπούν το ΝΑΤΟ αλλά όλοι παραδέχονται ένα πράγμα, ότι είναι η πιο πετυχημένη στρατιωτική συμμαχία στην Ιστορία. Κι έχουμε την Ουκρανία να το αποδεικνύει αυτό. Πρέπει να κάνουμε αυτό το «τελευταίο μίλι».
Επίσης πρέπει να παραδεχθούμε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να γίνει κάτι περισσότερο -και είναι στο DNA του ΝΑΤΟ- να μην είναι μόνο μια στρατιωτική συμμαχία, αλλά να γίνει μια συμμαχία αρχών για να μπορεί να τις εξάγει αυτές τις αρχές ανά τον κόσμο.
Αυτή είναι η πρόκληση για το ΝΑΤΟ καθώς γιορτάζει τα 75 χρόνια ύπαρξής του, με μικρά βήματα σε κάθε συνάντηση. Αυτό περιμένουμε σε κάθε Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΦΡΑΝΚΛΙΝ: Επιστρέφω σε εσάς κύριε Υπουργέ για το θέμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ με την προσθήκη της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Πρακτικά υπάρχουν νέες δυνατότητες που αποκτά το ΝΑΤΟ, δεδομένου τώρα ότι επεκτείνεται και το σύνορο με τη Ρωσία. Θεωρείτε ότι επί του πεδίου θα έχουμε πιο ισχυρή Συμμαχία;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Κατά πρώτον, να είμαστε ειλικρινείς, είναι κάτι που κανείς δεν πίστευε ότι θα το βλέπαμε αυτό στη ζωή μας, στη διάρκεια της ζωής μας, οπότε χρειάζονται «συγχαρητήρια» στον Πρόεδρο Πούτιν που τα κατάφερε! Τούτου λεχθέντος, θα το έλεγα επωφελές με πολλούς τρόπους. Κατά πρώτον, έχουμε αναπτυγμένες δημοκρατικές χώρες που μπαίνουν στη Συμμαχία. Και επίσης, βλέπουμε ότι έχουμε μεγαλύτερα σύνορα προς τη Ρωσία. Όμως, να το δούμε και λίγο διαφορετικά. Έχουμε μεγαλύτερο λόγο για αυτό που συμβαίνει σε ένα πολύ κρίσιμο κομμάτι του πλανήτη. Και μιλώ για το «αρκτικό δρομολόγιο» που λόγω της κλιματικής αλλαγής γίνεται πολύ πιο σημαντικό για λόγους ναυσιπλοΐας.
Άρα, το να έχεις αυτές τις δύο χώρες μέσα στο ΝΑΤΟ είναι πολύ σημαντικό. Όμως και πάλι, θα επιστρέψω μιλώντας για αυτά που είπα στην πρώτη μου τοποθέτηση.
Πιστεύω σε μια συμμαχία δημοκρατίας, αρχών και αξιών. Και οι δύο αυτές χώρες τιμάνε αυτές τις αξίες που τιμά και η Ελλάδα. Άρα για εμάς ήταν ευπρόσδεκτες και οι δύο χώρες ως εταίροι μας τώρα στη συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Και τελευταίο σχόλιο γι’ αυτό που κάνουμε εμείς. Μπορούμε να μιλάμε για πολλές ώρες, προκλήσεις υπάρχουν σε όλο τον κόσμο, Καύκασος, Νότια Σινική Θάλασσα κλπ. Κάθε χώρα πρέπει να κάνει αυτό που μπορεί να επιτύχει και δεν αφορά μόνο στις δαπάνες. Σαφώς η Ελλάδα δαπανά πολύ παραπάνω από το 2%. Και δεν είμαστε και τόσο πλούσια χώρα, αλλά κάνουμε πολλές θυσίες. .
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΦΡΑΝΚΛΙΝ: Δαπανάτε πολλά και σε συντάξεις.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Ναι όντως, πολύ λιγότερα όμως από ό,τι δίναμε πριν από την κρίση και το ένα δεν αντιβαίνει στο άλλο.
Βλέπουμε λοιπόν τις δαπάνες στην Άμυνα να ξεπερνούν και το 4% ως όριο, ως «εισιτήριο» προς την επιβίωση. Δεν είναι ότι απλά δαπανούμε, μεταρρυθμίζουμε, είναι πολύ πιο σημαντικό αυτό από το να δαπανάς.
Εμείς αυτό το ονομάζουμε «Ατζέντα 2030». Πρόκειται για μία ατζέντα η οποία θα φέρει τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στον 21ο αιώνα και πέραν αυτού. Και αναφερόμαστε σε όλους τους τομείς των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως και σε επίπεδο δόγματος.
Και τι άλλο κάνουμε; Εισάγουμε την καινοτομία ταχέως στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και θεωρώ ότι όταν ολοκληρώσουμε αυτή τη μεταρρύθμιση η Ελλάδα θα μπορεί να έχει τις πιο ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις που είχε ποτέ μετά από 3.000 χρόνια παρουσίας και ύπαρξης.
Κι αυτό θα είναι η συμβολή μας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή, διότι όπως είπαν όλοι οι συμμετέχοντες στην συζήτηση αυτή, η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία προσφέρει σε έναν κόσμο, σε μια παγκόσμια τάξη που βασίζεται στους κανόνες, για την προώθηση της σταθερότητας, της ευημερίας και της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου».
Μετά την ολοκλήρωση της θεματικής ενότητας στην 28η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του “Economist”, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας δήλωσε τα εξής:
«Νομίζω ότι είναι εξαιρετική ευκαιρία κάθε χρόνο το συνέδριο του “Economist”, με προσωπικότητες από όλο τον κόσμο, που έρχονται εδώ στην Αθήνα, στο Λαγονήσι και έχουμε μια ελεύθερη συζήτηση για τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην περιοχή μας.
Για εμένα ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία να εξηγήσω τον ρόλο που πιστεύουμε ότι μπορεί η χώρα μας και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις με την «Ατζέντα 2030» – δηλαδή την ατζέντα εκσυγχρονισμού τους – να παίξουν στην ευρύτερη περιοχή, ως παράγων σταθερότητας και ασφάλειας, εκπροσωπώντας τα συμφέροντα μιας χώρας που πιστεύει στο Διεθνές Δίκαιο, στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, στην ειρήνη και στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Σας ευχαριστώ πολύ».